کیست مینیسک زانو به تجمع مایع در بافت‌های اطراف مینیسک زانو گفته می‌شود که معمولاً به دلیل آسیب یا فشار مکرر به این ناحیه ایجاد می‌شود. این کیست‌ها معمولا باعث درد، تورم و محدودیت حرکت زانو می‌شوند و معمولاً در ورزشکاران یا افرادی که فعالیت‌های شدید بدنی انجام می‌دهند، بیشتر دیده می‌شوند. درمان به‌موقع این کیست به جلوگیری از آسیب بیشتر و حفظ عملکرد طبیعی زانو کمک می‌کند.
انواع کیست مینیسک زانو
کیست های پارامینیسکی و کیست های درونی مینیسکی از انواع کیست مینیسک هستند. در ادامه بیشتر با آن ها آشنا شوید.
- اکثر کیست‌های مینیسک زانو از نوع پارامینیسکی هستند. کیست‌های پارامینیسکی در ناحیه جانبی اکثراً از قسمت جلویی و میانی شروع شده و در آن پارگی شاخ‌های قدامی و خلفی با تعدادی برابر به وجود می آید. در زمان انجام آزمایش ام آر آی به خوبی قابل مشاهده هستند.
- کیست‌های درونی مینیسکی کمتر از مورد بالایی به وقوع می پیوندند و بیشتر به صورت ضایعه‌های کوچک مایع درون مینیسک شکل می‌گیرد.
علائم بروز کیست مینیسک زانو
در بیشتر بیمارانی که به عارضه کیست مینیسک زانو دچار شده‌اند علائم زیر مشاهده میگردد:
- بروز درد علی الخصوص در زمان ایستادن بر روی پای آسیب دیده و ایجاد حالت حساسیت به لمس در مسیر امتداد مفصل زانوها.
- بروز برآمدگی سفت در ناحیه کیست که اغلب در قسمت بیرونی زانو است.
- زمانی که زانوها به صورت صاف و درازکش قرار می گیرد بیشتر نمایان می شود.
- بعضی وقت ها برآمدگی ها فاقد درد هستند.
- در این شرایط احتمال دارد علائم غیر اختصاصی مانند تورم دور زانو، حساسیت به درد، قفل شدگی مفصل یا آسیب‌های رباطی وجود داشته باشند.
دلایل بروز کیست مینیسک زانو
شرایط متفاوتی در شکل‌گیری کیست مینیسک زانو وجود دارد. در ادامه مهمترین عوامل در شکل‌گیری کیست مینیسک بیان می گردد:
- بروز کیست مینیسک در افرادی که سن آنها بین ۲۸ تا ۴۰ سال است بیشتر مشاهده می گردد.
- کیست های مینیسک در بسیاری از جوانان که مبادرت به ورزش می کنند مشاهده میگردد.
- پیچ خوردن پا در هنگام فعالیت های ورزشی و بدنی
- وارد شدن ضربه مستقیم به زانو.
- سقوط و افتادن
اشخاصی که دارای سابقه تروما به صورت حاد هستند و در آن ها کیست مشاهده می شود به این موارد مبتلا می‌شوند:
- فقط کیست خارجی
- تنها کیست داخلی که مرتبط با ورزش و فعالیت بدنی است.
- کیست مرکب
- کیست های مینیسک در این حالت در ناحیه داخلی بیشتر متداول است.
- ممکن است کیست‌ها علامت داشته باشند. و یا هیچ نشانه ای از خود بروز ندهند.
- کیست مینیسک در مردان بیشتر مشاهده شده است.
- پارگی رباط صلیبی
- آرتروز زانو
کیست مینیسک زانو بر حرکت و عملکرد زانو تاثیر می‌گذارد؟
کیست مینیسک زانو بر حرکت و عملکرد زانو تاثیر بگذارد، به ویژه اگر کیست بزرگ باشد یا باعث فشار و التهاب در بافت‌های اطراف زانو شود. این کیست‌ها ممکن است علائمی مانند درد، تورم و احساس سفتی در زانو ایجاد کنند، که این موارد می‌توانند حرکت و عملکرد طبیعی زانو را محدود کنند. برخی از تاثیرات کیست مینیسک زانو بر حرکت و عملکرد زانو عبارتند از:
- کاهش دامنه حرکتی: وجود کیست میتواند باعث محدودیت در خم و باز شدن زانو شود و دامنه حرکتی طبیعی زانو را کاهش دهد.
- درد هنگام حرکت: کیست‌ها ممکن است هنگام انجام فعالیت‌هایی مانند دویدن، پریدن یا حتی راه رفتن باعث درد شوند که این موضوع میتواند باعث کاهش فعالیت و حرکت فرد شود.
- احساس قفل شدن زانو: در برخی موارد، کیست‌های مینیسک ممکن است باعث ایجاد احساس قفل شدن زانو شوند، به طوری که فرد نتواند زانو را به طور کامل باز یا خم کند.
- تورم و التهاب: تورم اطراف زانو میتواند به احساس سفتی و کاهش انعطاف‌پذیری زانو منجر شود و حرکت را برای فرد دشوار کند.
ورزشکاران بیشتر به کیست مینیسک زانو دچار می‌شوند؟
ورزشکاران بیشتر در معرض خطر ابتلا به کیست مینیسک زانو هستند. به دلیل فعالیت‌های سنگین، حرکات پر تکرار و فشارهای زیادی که در ورزش‌های خاصی مانند فوتبال، بسکتبال، وزنه برداری و ورزش‌های رزمی روی زانوها اعمال می‌شود، احتمال آسیب‌دیدگی در مینیسک و تشکیل کیست بیشتر می‌شود.
حرکات ناگهانی، پیچشی و تغییر جهت‌های سریع در این ورزش‌ها میتواند به مینیسک آسیب زده و باعث پارگی یا فرسایش آن شود، که این شرایط منجر به تشکیل کیست‌های مینیسک می‌شود. همچنین، ورزش‌هایی که فشار زیادی به مفصل زانو وارد می‌کنند یا به خم و باز شدن زیاد زانو نیاز دارند، می‌توانند به مینیسک فشار مضاعف وارد کنند و احتمال آسیب را افزایش دهند. در نتیجه، ورزشکاران باید به تقویت عضلات اطراف زانو، گرم کردن مناسب قبل از فعالیت و رعایت نکات ایمنی دقت کنند تا از ایجاد کیست و سایر آسیب‌های زانو جلوگیری کنند.
فیزیوتراپی به درمان کیست مینیسک زانو کمک می‌کند؟
فیزیوتراپی میتواند به درمان و مدیریت علائم کیست مینیسک زانو کمک کند و در بسیاری از موارد باعث کاهش درد، تورم و بهبود عملکرد زانو می‌شود. فیزیوتراپی برای کیست مینیسک معمولاً شامل روش‌ها و تمرینات مختلفی است که به تقویت عضلات اطراف زانو و بهبود انعطاف‌پذیری و استحکام زانو کمک می‌کند. این تمرینات فشار بر مینیسک و مفصل زانو را کاهش می‌دهند و احتمال بزرگ‌تر شدن کیست یا بروز عوارض را کمتر می‌کنند. در بسیاری از موارد، فیزیوتراپی میتواند به کاهش علائم کیست مینیسک زانو کمک کند و نیاز به جراحی را به تعویق بیندازد یا حتی به طور کامل از بین ببرد. برای اطمینان از بهترین نتایج، انجام تمرینات تحت نظارت فیزیوتراپیست و رعایت نکات تخصصی توصیه می‌شود.
کیست مینیسک در MRI قابل مشاهده است؟
کیست مینیسک در MRI به خوبی قابل مشاهده است. MRI به عنوان یکی از روش‌های تصویربرداری پیشرفته، جزئیات دقیقی از بافت‌های نرم، از جمله مینیسک زانو و کیست‌های احتمالی را ارائه می‌دهد. با استفاده از MRI، پزشکان می‌توانند وجود کیست، اندازه، محل دقیق آن و همچنین وضعیت مینیسک را بررسی کنند و مشخص کنند که آیا کیست به علت پارگی یا آسیب در مینیسک ایجاد شده است یا خیر.
تشخیص کیست مینیسک زانو
بهترین جراح زانو برای تشخیص، مینیسک زانو شما را معاینه کرده و سوالاتی از شما می‌پرسد که به شرح زیر است:
- تحقیق در مورد آسیب‌های قبلی وارده.
- سوال در مورد نوع فعالیت‌های ورزشی.
- معاینه زانو.
- تجویز آزمایش ام آر آی جهت تشخیص بهتر.
- درخواست انجام سونوگرافی.
درمان کیست مینیسک زانو
در ابتدا می توان با انجام کارهایی کیست مینیسک زانو را به صورت اولیه مدیریت نمود:
- مصرف داروهای تجویزی.
- استراحت دادن به زانو و بالا قرار دادن آنها.
- یخ درمانی به منظور برطرف شدن درد و تورم. قرار دادن یخ داخل کیسه پلاستیک و ۲۰ دقیقه روزی ۲ الی ۳ بار روی زانو قرار دادن.
- گچ گرفتن و استفاده از بریس به منظور تثبیت شرایط.
استفاده از دارو:
مصرف داروهای مسکن غیر استروئیدی به منظور برطرف نمودن درد و التهاب.
ورزش درمانی:
حرکاتی توسط پزشک فیزیوتراپ توصیه میگردد. که میتواند روند بهبودی را تسریع کند.
تزریق استروئید به کیست مینیسک:
جهت التیام علائم پارگی مینیسک می‌توان از تزریق کورتیزون استفاده نمود. البته این دارو به منظور کم کردن درد است و نقشی درمانی ندارد.
ایمپلنت مینیسک:
ابزاری میباشد که به منظور رشد بافت جدید و روند بهبودی بدن خود بیمار استفاده می‌شود. با این روش شبکه‌های قابل جذب به منظور رشد بافت در مینیسک زانو به وجود می‌آید.
تخلیه نمودن کیست:
می‌توان با استفاده از سوزن آن را تخلیه نمود. البته این کار به ظاهر ساده دقت بسیاری می‌طلبد.
درمان خود به خودی کیست منیسک زانو امکان دارد؟
درمان خودبه‌خودی کیست مینیسک زانو در برخی موارد امکان پذیر است، به ویژه زمانی که کیست کوچک باشد و علائم خفیفی ایجاد کند. در این شرایط، کیست بدون نیاز به درمان جدی به تدریج کاهش می‌یابد یا به طور کامل از بین می‌رود. پرهیز از فعالیت‌های سنگین، مانند دویدن یا ورزش‌های پرتحرک، به کاهش فشار روی مینیسک کمک می‌کند و به کیست اجازه می‌دهد که بدون تحریک اضافی، بهبود یابد. در صورتی که کیست مینیسک بعد از چند هفته بهبود نیابد یا علائم شدیدتر شود، مراجعه به پزشک و انجام معاینات دقیق‌تر توصیه می‌شود.
برداشتن کیست مینیسک زانو از طریق جراحی
دو روش جراحی برای اینکه این نوع کیست برداشته شود، وجود دارد که در ادامه به توضیح کوتاه و مختصر در مورد هر یک می‌پردازیم.
سیستکتومی:
عملی به منظور حذف و برداشتن کیست از طریق جراحی میباشد. این کار بیشتر به وسیله آرتروسکوپ انجام می‌شود. در این روش مینیسک زانو آسیب دیده و پاره شده از ناحیه خارج میگردد. با انجام این کار فشار کیست مینیسک از روی آن برداشته خواهد شد.
منیسکتومی جزئی:
در این روش قسمتی از مینیسک که سبب بروز کیست شده است، بریده یا برداشته می‌شود. با انجام این کار ترشحات به داخل حفره موجود در مفصل مسدود میگردد. با انجام این روش نتایج خوبی مشاهده شده است.