تعویض کامل مفصل که به آن آرتروپلاستی نیز گفته می‌شود یک جراحی برای تعویض مفصل آسیب دیده با مفصل مصنوعی از جنس پلاستیک، سرامیک و یا فلز صورت می‌گیرد. معمولاً تعویض مفصل به صورت کامل انجام می‌شود، اما اگر آسیب دیدگی جزئی‌تر باشد ممکن است صرفاً بخشی از مفصل تعویض شود. مفصل ران، زانو و شانه رایج ترین مفاصلی هستند که تعویض می‌گردند. در این مقاله با ما همراه باشید تا این موضوع را به طور کامل بررسی کنیم.
چرا و چه زمانی تعویض کامل مفصل انجام می‌شود؟
ما در عصری زندگی می‌کنیم که پزشکی پیشرفته و به ویژه جایگزین‌های مفصلی به افراد مبتلا به شرایط ناتوان‌کننده اجازه می‌دهد زندگی طولانی‌تر، سالم‌تر و لذت‌بخش‌تری داشته باشند. برای مثال سالانه بیش از ۱ میلیون عمل تعویض کامل مفصل ران و زانو در ایالات متحده انجام می‌شود. تا سال ۲۰۱۵، تقریباً ۷ میلیون آمریکایی با تعویض مفصل ران یا زانو زندگی می‌کردند. اکثر آن‌ها با وجود داشتن آرتریت پیشرفته قابلیت حرکت مفاصل خود را داشتند. بیماران به دلایل متعددی این گونه جراحی‌ها را انتخاب می‌کنند:
بازگرداندن حرکت
تسکین درد
بهبود عملکرد مفاصل
ترمیم مفصل و ظاهر آن
گفتن اینکه ممکن است به یک مفصل مصنوعی نیاز داشته باشید مطمئناً می‌تواند ترسناک باشد. این نوع جراحی تنها در صورتی مورد توجه قرار می‌گیرد که پزشک شما بتواند ابتدا منبع دقیق مشکل را مشخص کند و معمولاً پس از اینکه درمان‌های محافظه کارانه‌تر جواب نداده باشد، تعویض مفصل صورت می‌پذیرد. به عنوان یک بیمار، باید در مورد گزینه‌های پیش روی خود آگاهی کامل داشته باشید تا به طور کامل روش و چرایی آن توصیه را درک کنید. برای درک اینکه جراحی تعویض کامل مفصل شامل چه مواردی می‌شود، به چهار مورد از رایج‌ترین آن‌ها خواهیم پرداخت:
تعویض دیسک کمر
حدود هشت درصد از بزرگسالان کمردرد مداوم یا مزمن را تجربه می‌کنند که توانایی آن‌ها را برای انجام فعالیت‌های روزمره محدود می‌کند. جایگزینی دیسک مصنوعی اغلب یک گزینه برای بیماران مبتلا به بیماری دیسک دژنراتیو کمر (DDD) یا یک دیسک به شدت آسیب دیده است که باعث این درد می‌شود. در جراحی تعویض دیسک، دیسک‌های آسیب‌دیده با دیسک‌های مصنوعی جایگزین می‌شوند تا درد کاهش یابد و ستون فقرات تقویت شود. به طور معمول، آن‌ها از یک پوسته بیرونی فلزی با یک داخل پلاستیکی ساخته شده‌اند.
این یکی از چندین گزینه جراحی برای افرادی است که از مشکلات شدید ستون فقرات رنج می‌برند. یک روش نسبتاً جدید، تعویض کامل مفصل دیسک کمر ممکن است جایگزینی برای جراحی فیوژن باشد و اغلب زمانی در نظر گرفته می‌شود که دارو و فیزیوتراپی مؤثر واقع نشده باشند.
تعویض مفصل ران
اگر از درد شدید لگن رنج می‌برید و روش‌های غیرجراحی در مدیریت علائم شما موفق نبوده‌اند، ممکن است کاندیدای جراحی تعویض کامل مفصل ران باشید. مفصل ران شبیه یک توپ و کاسه است، به این صورت که انتهای گرد یک استخوان در حفره استخوان دیگری قرار می‌گیرد و امکان حرکت چرخشی را فراهم می‌کند. استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید و آسیب ناگهانی یا مکرر همگی از علل شایع درد مداوم هستند که تنها با جراحی قابل از بین بردن هستند.
تعویض کامل مفصل ران یا آرتروپلاستی لگن شامل تعویض استخوان ران (سر استخوان ران) و استابولوم (حفره ران) است. به طور معمول، توپ مصنوعی و ساقه از یک فلز قوی و سوکت مصنوعی از پلی اتیلن ساخته شده است ( یک پلاستیک بادوام و مقاوم در برابر سایش). این عمل مستلزم آن است که جراح مفصل ران را در بیاورد و سر آسیب‌دیده استخوان ران را خارج کند و آن را با یک ساقه فلزی جایگزین کند.
تعویض مفصل زانو
مفصل زانو مانند یک لولا است که پا را قادر می‌سازد تا خم و صاف شود. گاهی اوقات بیماران پس از آسیب‌دیدگی شدید زانوی خود، در اثر آرتروز یا جراحت، قادر به انجام حرکات اولیه مانند راه رفتن و نشستن نیستند، پس ترجیح می‌دهند که زانوی خود را تعویض کنند. در این نوع جراحی از یک مفصل مصنوعی متشکل از فلز و پلی اتیلن برای جایگزینی مفصل بیمار استفاده می‌شود. پروتز را می‌توان با سیمان استخوانی در جای خود محکم کرد یا با مواد پیشرفته‌ای آن را پوشاند که به بافت استخوانی اجازه رشد در آن را می‌دهد.
یک متخصص زانو ابتدا یک معاینه کامل انجام می‌دهد که شامل ارزیابی رباط‌های زانو شما از طریق انواع تشخیص است. مانند سایر جراحی‌های تعویض مفصل، بیمار و پزشک باید در این مورد توافق داشته باشند که این روش بهترین گزینه برای بازیابی هرچه بیشتر عملکرد زانو است.
این مقاله نیز ممکن است برای شما مفید باشد: جدیدترین روش تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض شانه
مانند مفصل ران، تعویض کامل مفصل شانه شامل یک مفصل گوی و کاسه است. مفصل شانه مصنوعی می‌تواند دارای دو یا سه قسمت باشد. این به این دلیل است که بسته به اینکه کدام قسمت از شانه باید حفظ شود، رویکردهای مختلفی برای تعویض مفصل شانه وجود دارد:
یک جزء فلزی بازو در استخوان بازو (استخوان بین شانه و آرنج شما) کاشته می‌شود.
یک جزء فلزی سر استخوان بازو جایگزین سر استخوان بازو در بالای استخوان بازو می‌شود.
یک جزء پلاستیکی گلنوئید جایگزین سطح سوکت گلنوئید می‌شود.
خطرات یا عوارض تعویض کامل مفصل چیست؟
مانند هر جراحی دیگری، خطر عوارض ناشی از آرتروپلاستی یا تعویض کامل مفصل وجود دارد. برخی از این خطرات شامل:
لخته‌های خون
عفونت
ممکن است عصب‌های اطراف مفصل تعویض شده دچار آسیب شوند.
سفتی، ضعف یا بی ثباتی مفصل که ممکن است منجر به شکستگی شود.
مشکلات مفصل جدید، از جمله دررفتگی
توصیه‌های بعد از تعویض کامل مفصل
بعد از جراحی کمی احساس درد خواهید داشت. چند روز اول پس از عمل، شما باید:
از فعالیت بدنی خودداری کنید: پس از جراحی، زمانی را به استراحت اختصاص دهید. برخی پزشکان ممکن است قرار دادن کمپرس یخ بر روی مفصل تعویض شده را توصیه کنند.
برنامه فیزیوتراپی و ورزش خانگی خود را طبق دستور انجام دهید: مهم است که دستورالعمل‌های پزشک خود را دنبال کنید. آن‌ها نه تنها به بهبودی شما برای بازیابی عملکرد کمک می‌کنند، بلکه به محافظت از مفصل جدید نیز کمک می‌کنند.
بالا نگه داشتن عضو: بسته به مفصلی که تعویض کرده‌اید، ممکن است پزشک شما توصیه کند که مفصل را در هنگام استراحت بالا نگه دارید.
تمیز نگه داشتن محل جراحی: دستورالعمل‌های مراقبت از برش پزشک خود را به دقت دنبال کنید. توصیه‌های پزشک را در خصوص پانسمان محل جراحی و برش‌ها با دقت انجام دهید. پانسمان را خشک و تمیز نگه دارید و طبق زمان توصیه شده پزشک حمام کنید.
مصرف مسکن: جراح شما ممکن است داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی بدون نسخه (NSAIDs) یا داروهای مسکن تجویزی را توصیه کند. هنگام مصرف داروهای ضد درد حتماً دستورالعمل‌های پزشک خود را دنبال کنید. پزشک ممکن است داروها و دستورالعمل‌هایی را برای بهبود و از بین رفتن ورم و نیز پیشگیری از ایجاد لخته تجویز کند.
نتیجه گیری
تعویض کامل مفصل از جراحی‌های کمک کننده به رفع ناتوانی و مشکل در حرکت مفصل است که با جایگزین کردن مفصل آسیب‌دیده با یک مفصل مصنوعی صورت می‌پذیرد. این جراحی یک روش موثر برای درمان افرادی است که به علت آسیب‌های مفصلی دچار مشکلاتی در انجام فعالیت‌های روزمره خود شده اند. به یاد داشته باشید که انتخاب یک جراح تعویض مفصل حاذق و با تجربه می‌تواند نقش موثری در کاهش خطرات و عوارض این جراحی داشته باشد.
