آسیب به هر قسمت از بدن میتواند باعث ایجاد اختلال در فعالیتهای روزمره و احساس درد و ناراحتی برای فرد شود. یکی از قسمتهایی که آسیب به آن بخش زیادی از فعالیتهای روزمره ما را تحت تأثیر قرار میدهد، مفصل لگن است. این مفصل در نتیجه تصادف، انجام حرکات اشتباه و …میتواند آسیب ببیند. که در برخی افراد پس از شکستگی مفصل لگن، باید عمل تعویض کامل لگن را انجام دهد. در ادامه این عمل و فعالیت پس از عمل تعویض کامل لگن که میتواند در بهبود فرد مؤثر باشد را بررسی میکنیم.
در چه شرایطی باید عمل تعویض کامل لگن را انجام داد؟
از نظر پزشکی باید روی مفصل با پوششی لغزنده پوشانده شده باشد تا حرکات به راحتی انجام شود و مفصل لگن سالم باشد. از بین رفتن پوشش لغزنده مفصل باعث ساییدگی استخوانهای لگن و ران روی یکدیگر شده و التهاب و درد باسن و لگن را در این ناحیه ایجاد میکند. بسیاری از افرادی که عمل تعویض کامل لگن انجام میدهند به دلیل همین در مفصل است؛ اما دلایل دیگری نیز وجود دارند که افراد را وادار میکنند تا این عمل را انجام دهند؛ مثل:
- آشفته شدن خواب و زندگی
- سخت شدن برخی کارهای روزانه
- کم شدن تحرک، سفتی و ورم لگن
- مشکلات روانی ناشی از عدم تحرک
همچنین پزشکان به افرادی که علائم زیر را دارند نیز این عمل را پیشنهاد میکنند:
- روماتیسم مفصلی و یا روماتیسم ستون فقرات
- آرتروز
- رشد غیرمعمول استخوان
به صورت معمول افراد بین ۶۰ تا ۸۰ ساله این عمل را به دلیل مختلفی که گفته شد انجام میدهند. یکی دیگر از دلایل انجام عمل تعویض کامل لگن، شکستگی لگن است.
انجام عمل تعویض کامل لگن باعث از بین رفتن درد و برگشتن به فعالیتهای روزانه میشود اما پیش از انجام این عمل حتما باید با پزشک خود مشورت کنید تا کاملا مزایا و معایب این عمل را بدانید و بعد تصمیم به انجام آن بگیرید.برخی معایب این عمل موارد زیر است:
- مفصل لگن به طور معمول بعد از ۱۰ تا ۲۰ سال نیاز به تعویض مجدد خواهد داشت.
- در هفتههای اولیه بعد از عمل ممکن است برای راه رفتن نیاز به کمک داشته باشید.
- ممکن است توانایی انجام برخی فعالیتهای ورزشی را از دست بدهید.
عمل تعویض کامل لگن چگونه انجام میشود؟
برای انجام این جراحی پس از مشاوره و انجام مراحل اولیه باید آماده جراحی شوید. در این عمل با خارج کردن حفره پلویس و اتصال آن به استخوان ران، یک حفره فلزی، پلاستیکی و یا سرامیکی جدید جایگزین میکنند و قطعهای فلزی به استخوان ران متصل میکنند. قطعات تازه متصل شده را با استفاده از سیمان اکریلیک محکم میکنند اگر فعالیتهای فرد زیاد باشد ممکن است از سیمان اکریلیک برای فیکس کردن مفصل استفاده نمیکنند.
بعد از مشورت با پزشک خود، او با توجه به شرایط شما مثل سن، فرم طبیعی لگن، فعالیتهای پس از عمل تعویض کامل لگن و ...بهترین راهحل را برای شما در نظر میگیرد.
مراقبتهای بعد از جراحی تعویض کامل لگن
مرخص شدن از بیمارستان
بعد از یک تا دو روز از جراحی میتوانید از بیمارستان ترخیص شوید که البته به سرعت بهبودی شما نیز بستگی دارد. اگر شما توانایی انجام برخی کارها را داشته باشید میتوانید از بیمارستان مرخص شوید؛ مثل:
- بتوانید اعمالی مثل خوردن، آشامیدن و استفاده از سرویس بهداشتی را خودتان انجام دهید.
- بتوانید با استفاده از وسایل کمکی روی مسیری هموار راه بروید.
- دردتان غیرقابل کنترل نباشد.
- بتوانید تمرینهای خانگی که به شما گفته شده را انجام دهید.
بعد از انجام عمل و برای رعایت دستورالعملهای بعد از ترخیص مهم است که یکی از اعضای خانواده یا مراقبین همراه شما باشند. همچنین بعد از ترخیص و در خانه برای کارهایتان به کمک نیاز خواهید داشت پس بهتر است قبل از عمل با یکی از آشنایان خود در این مورد هماهنگ باشید تا به شما کمک کند.
از زخم محل جراحی مراقبت کنید!
بعد از انجام جراحی تعویض لگن یکی از مواردی که بسیار مهم است این است که محل زخم جراحی را تمیز و خشک نگه دارید، بیشتر پانسمانهایی که در حال حاضر استفاده میشوند ضدآب هستند و شما میتوانید از آنها زیر دوش هم استفاده کنید اما باید دستورالعملهای مربوط به جراحی لگن خود را بدانید و بعد از جراحی در زمان مناسب حمام کنید.
اگر بعد از عمل جراحی محل زخم شروع به بیرون ریختن آب یا چرک کرد باید به جراح خود اطلاع دهید چراکه این موضوع میتواند نشانه عفونت باشد. بعد از عمل جراحی باید انتظار ورم در محل جراحی را داشته باشید، همچنین ممکن است که تا شش ماه بعد از عمل دچار ورم خفیف شوید. میتوانید برای کاهش میزان ورم از یخ استفاده کنید اما اگر ورم جدیدی ایجاد شد یا میزان ورم شما شدید بود باید با جراح خود مشورت کنید چون میتواند نشاندهنده لخته خون باشد.
مصرف داروها بعد از عمل تعویض کامل لگن
برای مصرف انواع داروها باید با جراح خود مشورت کنید. مصرف داروهای بدون نسخه و مکملها و یا حتی ویتامینها باید تحت نظر پزشک شما انجام شود. در شرایطی برای انجام کارهای دندانپزشکی ممکن است شما نیاز به مصرف آنتیبیوتیک داشته باشید که باید از پزشک ود در این باره بپرسید.
رژیم غذایی بعد از جراحی لگن
بعد از انجام جراحی لگن باید رژیم غذایی معمول خود را داشته باشید. در برخی موارد ممکن است که جراح مصرف برخی مکملها و ویتامینها را به شما پیشنهاد کند، همینطور ممکن است از شما بخواهد که از مصرف برخی داروهای رقیقکننده خون که شامل مکملهای حاوی ویتامین K است، خودداری کنید. در رژیم غذایی خود باید مایعات زیادی بنوشید. همچنین باید مراقب وزن خود باشید تا به مفصل فشار بیشتری بعد از عمل وارد نشود.
فعالیتهای پس از عمل تعویض کامل لگن
بعد از بازگشت به خانه میتوانید فعالیتهای خود را مطابق گذشته انجام دهید اما همه کارها را بهسرعت از سر نگیرید. بهطورکلی درمورد فعالیتهای پس از عمل تعویض کامل لگن بهتر است که موارد زیر را در نظر بگیرید:
استفاده از عصا یا واکر
گاهی ممکن است افراد در همان ابتدا بتوانند وزن بدن خودشان را تحمل کنند اما برخی افراد نیز نیازمند استفاده از عصا یا واکر برای چند هفته هستند که در این مورد باید به دستور پزشک عمل کرد.
وضعیت خوابیدن
برای مدتی ممکن است پزشک از شما بخواهد که وضعیت خوابیدن خود را اصلاح کنید یا با استفاده از یک بالش بین پاهای خود بخوابید. برای این مورد از ارتوپد خود بپرسید که چه شرایطی برای شما مناسبتر است.
فعالیتهای جنسی
برای انجام فعالیتهای جنسی بعد از جراحی باید پزشک شما این موضوع را تأیید کند؛ بسته به شرایطتان ممکن است بتوانید در عرض چند هفته بعد از جراحی فعالیت جنسی داشته باشید.
فعالیتهای کاری بعد از عمل تعویض کامل لگن
درمورد فعالیتهایی که بعد از عمل جراحی لگن میتوانید انجام دهید بسته به شرایط شما و سرعت بهبودیتان فعالیتها متفاوت خواهد بود اگر فعالیتهای شما در محل کار فعالیتهای سبکی باشد ممکن است از چند روز تا چند هفته بعد از عمل بتوانید به محیط کار خود برگردید. پزشک شما به شما توصیه خواهد کرد که چه زمانی میتوانید به فعالیتهای عادی کاری خود برگردید اما اگر فعالیتهای کاری شما سنگین باشد ممکن است زمان بازگشت شما به محل کار طولانیتر شود.
فعالیتهای پس از عمل تعویض کامل لگن
بعد از عمل جراحی، فیزیوتراپیست به شما حداقل دو ماه تمرینات خواهد داد تا حجم عضلانی و انعطافپذیری لگن شما حفظ شود. بعد از انجام جراحی بلافاصله میتوانید به بسیاری از فعالیتهای ورزشی باز گردید. بهطور مثال پیادهروی و شنا ازجمله ورزشهایی است که بعد از مشورت با پزشک خود میتوانید آنها را انجام دهید اما این ورزشها جایگزین فعالیتهایی که ارتوپد تجویز میکند نیست. به طورکلی انجام ورزشهایی که تمرکز کمتری بر تناسب اندام دارند مثل دوچرخهسواری، تنیس دونفره برای شما مناسب است چرا که فشار کمتری به لگن وارد میکند.
کلام پایانی
بعد از انجام هر عملی بهتر است مراقبتهای لازم مربوط به آن را انجام دهید. عمل تعویض کامل لگن با توجه به اینکه تاثیر زیادی بر فعالیتهای روزمره دارد نیازمند مراقبتهای ویژهای است که شامل مراقبتهای درمانی و مراقبتهای حرکتی است. بعد از انجام این عمل، فعالیتهای خود را با توجه به دستور پزشک جراح و با در نظر گرفتن شرایط خود تنظیم کنید. فعالیتهای پس از تعویض کامل لگن باید به شکلی باشند که فشار زیادی به لگن شما وارد نشود؛ چرا که ایجاد هرگونه آسیب به این مفصل میتواند شما را دوباره به انجام این عمل مجبور کند.