آرتروز کمر چه علائمی دارد؟
آرتروز کمر یکی از مشکلات شایع میانسالی است که اغلب افراد بالای ۵۰ سال را درگیر می‌کند. اگر چه ممکن است در سنین پایین‌تر نیز دیده شود. آرتروز می‌تواند بخش‌های مختلفی از ستون فقرات شما را مثل مهره‌های پشت و یا گردنی را درگیر کند. در ادامه به بررسی دلایل، علائم، درمان و پیشگیری از آرتروز کمر می‌پردازیم.
انواع آرتریت کدامند؟
بیماری‌های آرتریت نخاعی بر اساس علتشان به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: آرتریت التهابی و آرتریت غیر التهابی یا دژنراتیو.
آرتریت غیر التهابی یا آرتروز کمر که استئوآرتریت نیز نامیده می‌شود ناشی از تغییرات دژنراتیو در مفاصل ستون فقرات فرد است که با گذشت سال‌ها و افزایش سن ایجاد می‌شود. استئوآرتریت پشت یا گردن که به عنوان اسپوندیلوز یا همان آرتروز کمر نیز شناخته می‌شود، بسیار شایع‌تراز آرتریت التهابی است. تقریباً همه افراد مسن درجاتی از اسپوندیلوز دارند، خواه علائمی داشته باشد یا نباشد. با این حال ممکن است در افراد جوان‌تر نیز رخ دهد.
علل و عوامل خطر آرتروز کمر چیست؟
علت آرتروز کمر یا آرتریت ستون فقرات شامل گردن یا پشت با توجه به نوع آرتریت فرق خواهد داشت. بر سایش، پارگی طبیعی و محرک‌های خود ایمنی، در بسیاری از موارد علت دقیق ناشناخته باقی می‌ماند. شناسایی برخی ژن‌ها و اجزای مرتبط با آن در خصوص آرتروز نشان می‌دهد که ژنتیک و وراثت در ابتلا به آرتروز کمر دخیل هستند.
سایر عوامل خطر آرتریت نخاعی عبارتند از:
سن: با افزایش سن احتمال ابتلا به آرتروز کمر افزایش می‌یابد.
اضافه وزن و چاقی: با افزایش وزن فشار وارد بر ستون فقرات افزایش یافته و موجب افزایش احتمال آرتروز کمر می‌گردد.
وراثت: اگر کسی از بستگان شما آرتروز داشته باشد، احتمال ابتلای شما نیز هست.
وجود شرایط خاص: مانند دیابت، نقرس، پسوریازیس، سل، سندرم روده تحریک پذیر و بیماری لایم
علائم آرتروز کمر چیست؟
آرتروز کمر و آرتریت ستون فقرات باعث سفتی و درد کمر می‌شود. بیشترین میزان سفتی کمر هنگام بیدار شدن صبحگاهی است و با فعالیت کاهش می‌یابد، سپس در پایان روز بدتر می‌شود. احتمالاً به این دلیل است که به دلیل عدم فعالیت در طول شب، مایع در مفصل جمع شده است که باعث تورم بیشتر می‌شود.
کمردرد ناشی از آرتریت مفصل فاست یا آرتروز کمر یک الگوی معمولی دارد:
درد بیشتر – بیش از ۸۰٪ – در پشت است و به باسن کشیده می‌شود و اغلب واقعاً احساس می‌شود که در لگن است.
با بدتر شدن آن افراد اغلب سوزش در قسمت خارجی ران و گاهی اوقات درد در پا را گزارش می‌کنند.
از آنجایی که درد به پاها سرازیر می‌شود، گاهی پزشکان آن را با درد ریشه عصبی اشتباه می‌گیرند.
سفتی و درد پشت یا گردن که هنگام صبح بدتر می‌شود. (مخصوصاً برای حدود ۳۰ دقیقه پس از بیدار شدن از خواب) که اغلب به آن “درد اولین حرکت” می‌گویند.
درد معمولاً در طول روز تا حد قابل تحمل‌تری کاهش می‌یابد که فرد به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهد.
احساس درد و سفتی مفاصل هنگام عصر تشدید می‌گردد.
دردی که خواب را مختل می‌کند، اغلب نشانه‌ای از آرتروز کمر است.
تورم و گرما در یک یا چند مفصل، به ویژه در هنگام تغییرات آب و هوا (که ممکن است به تغییرات فشار هوا و خنک شدن هوا مربوط باشد.)
حساسیت موضعی هنگامی که مفصل یا ناحیه آسیب دیده ستون فقرات تحت فشار قرار می‌گیرد.
درد مداوم یا متناوب در مفصل، که اغلب به عنوان یک نوع درد دردناک توصیف می‌شود. این درد می‌تواند با تحرک بدتر شود.
از دست دادن انعطاف پذیری مفصل، مانند ناتوانی در خم شدن و برداشتن چیزی از روی زمین.
شنیدن صدای مالش استخوان‌ها بر روی یکدیگر هنگام تحرک مفاصل که به آن کریپتوس یا احساس خرچنگ گفته می‌شود.
احساس گزگز، گزگز یا بی‌حسی در یک عصب یا نخاع، که می‌تواند زمانی رخ دهد که خارهای استخوانی در لبه مفاصل ستون فقرات ایجاد شده و اعصاب را تحریک کنند.
علائم آرتروز کمر چگونه بروز می‌یابد؟
درد و سفتی مفاصل ممکن است پس از دوره‌های طولانی عدم تحرک، مانند نشستن برای سفرهای طولانی یا تماشای یک فیلم دو ساعته، شروع شود. با استئوآرتریت پیشرفته یا آرتروز کمر و افزایش اصطکاک بین استخوان‌ها، درد اغلب حتی در حالت استراحت یا با حرکت بسیار کم، شدید می‌شود. با استئوآرتریت پیشرونده در ابتدا ممکن است یک مفصل منفرد تحت تأثیر قرار گیرد، اما با گذشت زمان و فعالیت‌های بیشتر، بسیاری از مفاصل بدن ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند – در قاعده گردن، یا در زانوها، باسن، دست‌ها ویا پاها.
برخی از بیماران ممکن است در طول زمان دچار تغییر شکل شدید برخی مفاصل شوند که البته این مورد چندان شایع نیست. آرتروز کمر یا استئوآرتریت با روماتیسم مفصلی و سایر اشکال سیستمیک آرتریت متفاوت است زیرا فقط مفاصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد. (اگرچه ممکن است منجر به گیر افتادن یک عصب در هر سطحی در ستون فقرات یا نخاع در گردن شود) ولی اندام‌ها یا نواحی بافت نرم را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد.
نحوه تشخیص آرتروز کمر چگونه است؟
پزشک ممکن است برای تایید آرتریت نخاعی یا آرتروز کمر از یک یا چند مورد از روش‌های زیر استفاده کند:
سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی
آزمایش خون برای نشانگرهای ژنتیکی و یا آنتی بادی‌های RA
تصویربرداری با X_rayبرای مشخص کردن مفاصلی که دچار آسیب شده‌اند.
ام آر آی، سی تی اسکن، میلوگرافی، اسکن استخوان و یا سونوگرافی برای تعیین میزان آسیب، تشخیص درگیری عصب و نخاع یا رد سایر علل.
برای تعیین مفصل آسیب دیده پزشک متخصص احتمال دارد که با انجام تزریق مفصل را بی‌حس کرده و مشخص نماید که درد هنوز هم حس می‌شود یا خیر.
پیشگیری از آرتروز کمر علائم آرتروز
متأسفانه هیچ راهی برای جلوگیری از روند پیری وجود ندارد. بنابراین آرتروز کمر معمولاً با افزایش سن بیشتر افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. روند پیری با بلند کردن نامناسب، سیگار کشیدن و همچنین وزن بیش از حد بدن تسریع می‌شود. البته راه‌هایی برای کند کردن این روند وجود دارد. حفظ تناسب اندام، ورزش و کاهش وزن باعث می‌شوند استرس روی مفاصل کاهش یابد، آسیب‌های تکراری کمتری به مفاصل وارد شود و پیشرفت آرتریت را کند نماید.
درمان آرتروز کمر چگونه است؟
درمان غیر جراحی آرتروز کمر می‌تواند موارد زیر باشد:
مصرف داروهای ضد التهاب غیر کورتیکواستروئیدی برای بهبود درد و ورم مفاصل مثل پیروکسیکام و ناپروکسن.
انجام تمرینات فیزیوتراپی برای افزایش توان و قدرت عضلات کمر
تغییر سبک زندگی برای کاهش التهاب یا استرس روی ستون فقرات با کاهش وزن، ترک سیگار، تغییر وضعیت بدن و غیره.
اگر سایر روش‌های درمان اثر بخش نباشد ممکن است جراحی ستون فقرات توصیه گردد.
سخن پایانی
آرتروز و به ویژه آرتروز کمر و استئوآرتریت یکی از شایع‌ترین مشکلات دوران میانسالی است. آرتروز کمر اغلب با سفتی و درد کمر هنگام صبحگاهی همراه است که در طی روز و با انجام فعالیت این درد کمتر می‌شود. اگر علائم ذکر شده در بالا را داشتید به پزشک متخصص ستون فقرات و یا ارتوپد برای بررسی بیشتر و درمان مراجعه کنید. در نهایت امیدواریم این مطلب در آشنایی شما با علائم آرتروز کمر مفید واقع شده باشد.