ورم پا در بیماران کلیوی عموماً با نام ورم محیطی نیز شناخته می‌شود. درصورتی‌که شخصی به این عارضه مبتلا شود، پای او به شکل واضحی باد می‌کند. ورم پا ممکن است در هر فردی رخ دهد، اما این عارضه در افراد سالخورده بیشتر دیده می‌شود. زمانی که مایعاتی مثل آب، خون و یا عفونت چرکی در پا جمع شوند، موجب ورم در این ناحیه خواهند شد. این عارضه به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. یکی از این دلایل نارسایی کلیه است. اکثر بیماران کلیوی دچار ورم در ناحیه پای خود خواهند گردید. در این مقاله با ما همراه باشید مراقبت‌های لازم را با به طور کامل بررسی کنیم.
علت ورم پا در بیماران کلیوی چیست؟
در بدن انسان دو کلیه وجود دارند که فعالیت آن‌ها کاملا با یکدیگر مرتبط است. کلیه‌ها وظیفه دارند خون را در بدن تصفیه کنند و مایعات اضافی مثل ادرار را از بدن خارج سازند. به همین دلیل است که مایعات اضافه بدن از کلیه‌ها وارد مثانه می‌شوند. اگر فردی دچار نارسایی کلیه شود، به این معناست که کلیه‌های او در خارج نمودن مایعات از بدنش ناتوان هستند. در این صورت مایعات اضافه در پاها جمع شده و موجب ورم در ناحیه پاها خواهند گردید. به همین دلیل میتوان گفت ورم پا در بیماران کلیوی، به علت نارسایی کلیه‌ها و جمع شدن آب در بدن رخ می‌دهد. اگر دلیل ورم پاها نارسایی کلیه باشد، بیمار باید سریعاً به پزشک مراجعه نماید.
نحوه تشخیص ورم پا در بیماران کلیوی
ورم پا در بیماران کلیوی معمولاً به‌راحتی قابل‌تشخیص خواهد بود. به این علت که در صورت بروز این عارضه سایز پا به شکل قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. وقتی به پزشک برای تشخیص ورم که با نام ادم پا نیز شناخته می‌شود رجوع کنید، از روش‌های مختلفی برای انجام این کار استفاده خواهد نمود. در درجه اول با معاینه فیزیکی و ایجاد کمی فشار میتوان ورم پاها را تشخیص داد. چون در این حالت معمولاً پای بیمار بسیار نرم شده و حتی گرمای زیادی خواهد داشت. اما از دیگر روش‌های تشخیص ورم پا در بیماران کلیوی، میتوان به عکس‌برداری اشاره نمود. لذا بهتر است به یک پزشک ارتوپد در تهران مراجعه نموده و اقدام به تشخیص و درمان آن نمایید.
پزشک در این صورت ام آر آی یا تصویربرداری از پا را برای بیمار توصیه می‌کند. درنتیجه با مشاهده عکس‌ها میتوان به‌راحتی این مشکل را تشخیص داد. پس از تشخیص این عارضه از شیوه‌های مختلفی برای درمان آن استفاده خواهد شد. در درجه اول باید نارسایی کلیه بهبود یابد، تا این عارضه نیز درمان گردد. اما با این وجود پزشک برای بهبود ورم برای بیمار برخی داروها را نیز تجویز خواهد کرد. حتی گاها پزشک با استفاده از سرنگ سعی می‌کند آب اضافه درون پا را تخلیه کند، تا ورم آن بخوابد.
مراقبت‌های لازم برای بهبود سریع‌تر ورم پا در بیماران کلیوی
با وجود اینکه ورم پا در بیماران کلیوی به‌راحتی قابل درمان است، بیمار باید تحت برخی مراقبت‌های ویژه نیز قرار گیرد. این مراقبت‌ها موجب می‌شوند که افراد سریع‌تر بهبود یابند. برخی از این مراقبت‌ها عبارتند از:
- ماساژ پا: پایی که ورم کرده است، باید حتماً ماساژ داده شود. ماساژ موجب می‌شود که آب اضافه از ناحیه پاها به قسمت‌های دیگر منتقل شود. البته ماساژ دادن پاها زمانی که ورم دارند، باید با نهایت دقت انجام شود، تا پا تحت فشار بیش از حد قرار نگیرد.
- بالا گرفتن پاها: در صورت بروز ورم پا در بیماران کلیوی جاذبه زمین برای آن‌ها بسیار مضر خواهد بود. به همین علت باید بیمار در بازه‌های زمانی مختلف پا‌های خود را بالا بگیرد، و زیر آن‌ها بالش قرار دهد. پاها باید در سطح بالاتری از قلب قرار گیرند.
- محدود کردن مصرف نمک: دیگر نکته مهمی که در صورت ابتلا به این عارضه باید مدنظر قرار دهید، محدود نمودن مصرف نمک است. سعی کنید تا حد امکان مصرف نمک در وعده‌های غذایی‌تان را کاهش دهید.
- پرهیز از پرخوری: پرخوری و ریزه‌خواری از علت‌های اصلی اضافه وزن است. باد کردن پاها در بیماران کلیوی که وزن بالایی دارند، شدیدتر خواهد بود. به همین علت تا حد امکان باید از پرخوری پرهیز کنید، تا وزنتان کاهش یابد.
- فشار دادن پا: شاید کمی عجیب باشد، اما برای بهبود ورم پا در بیماران کلیوی باید محل موردنظر را فشار دهید. این کار موجب می‌شود که از گسترش ورم جلوگیری شود، و بیمار سریع‌تر بهبود یابد. البته فشار نباید بیش از اندازه باشد. برای مثال تنها پوشیدن جوراب تنگی که کمی به پا فشار وارد کند، کافی است.
- پیاده روی: پیاده‌روی نیز به بهبود هرچه سریع‌تر ورم پاها کمک می‌کند. به این علت که موجب می‌شود خون ذخیره شده در پاها به قلب بازگردد. به همین دلیل پیاده روی در درمان این عارضه بسیار کمک کننده خواهد بود. همچنین اگر دچار ورم مچ پا شده‌اید می‌توانید با ورزش و تمرین کمی آن را بهبود ببخشید.
- نوشیدن مایعات: نوشیدن مایعات نیز از جمله مراقبت‌هایی است که در صورت ورم پاها باید حتماً جدی گرفته شود. به این علت که مصرف آب سموم و التهاب را از بدن دفع و به رفع ورم کمک می‌کند. بیماران کلیوی برای بهبود ورم پای خود، باید روزانه هشت لیوان آب بنوشند.
