آیا آرتروز ستون فقرات هم داریم؟

آیا آرتروز ستون فقرات هم داریم؟

آرتروز کلمه‌ای است که از چهل یا پنجاه سال پیش در ایران رواج داشته و از آن بانام یک عارضه مفصلی یاد می‌شود. هرگاه صحبت از آرتروز می‌شود، اکثر افراد تصور می‌کنند که آرتروز تنها در دست‌ها و پاها بروز پیدا می‌کند و هیچ قسمت دیگری در بدن را درگیر نخواهد کرد. این تصور چندان دور از ذهن هم نیست و علت این باور این است که معمولاً بروز این عارضه در ناحیه دست‌ها و پاها شایع‌تر می‌باشد؛ اما این تصور کاملاً اشتباه است. چون آرتروز یک بیماری مفصلی و استخوانی بوده که می‌تواند در هرجایی از بدن رخ دهد. یکی از انواع این بیماری آرتروز ستون فقرات می‌باشد. ستون فقرات انسان ساختار نسبتاً پیچیده‌ای دارد. این قسمت از به هم پیوستن مهره‌های استخوانی و مفاصل تشکیل‌شده است. حال مابین هر یک از این مهره‌های استخوانی دیسک و غضروف وجود دارد.

 غضروفی که در این قسمت وجود دارد، از ساییدگی مهره‌های ستون فقرات به یکدیگر جلوگیری می‌کند. حال آرتروز مربوط به ستون فقرات معمولاً زمانی رخ می‌دهد که این غضروف به‌مرورزمان از بین برود. وقتی این غضروف از بین برود چیزی مابین مهره‌های کمر نیست. درنتیجه این مهره‌های استخوانی در حین حرکت کردن ممکن است به یکدیگر ساییده شوند و درد بسیار شدیدی را ایجاد کنند. به همین دلیل آرتروز ستون فقرات معمولاً از دردآورترین بیماری‌ها خواهد بود. این عارضه در افرادی که سن بالای ۵۵ سال دارند، بیشتر رخ می‌دهد. آرتروز مربوط به ستون فقرات یک عارضه جدی بوده و نیاز به درمان زودهنگام دارد.

چراکه این عارضه می‌تواند موجب پیدایش خارهای استخوانی در قسمت ستون فقرات شود و به‌مرورزمان موجب تحلیل رفتن مهره‌های این ناحیه نیز خواهد شد. چون در صورت بروز این بیماری معمولاً مهره‌های کمر بسیار به یکدیگر ساییده شده و از بین می‌روند.

دلایل و عوامل بروز آرتروز ستون فقرات

آرتروز در ناحیه ستون فقرات امروزه بسیار شایع شده است. این عارضه به دلایل مختلف رخ می‌دهد. به همین دلیل پزشکان بر اساس علت بروز این بیماری، روش‌های درمانی متفاوتی را برای بهبود آن انتخاب می‌کنند.‌ در حالت کلی افراد به دلایل زیر ممکن است دچار آرتروز در ناحیه ستون فقرات شوند:

• جنسیت

جنسیت یکی از عوامل تأثیرگذار در ابتلا به این عارضه می‌باشد. چون طبق تحقیقات مردان کمتر از ۴۵ سال بیشتر از زنان به آرتروز ستون فقرات دچار می‌شوند. البته ناگفته نماند که شیوع این عارضه در زنان با گذر از ۴۵ سالگی دو برابر بیشتر از مردان می‌باشد.

• اضافه‌وزن

اضافه‌وزن را می‌توان اصلی‌ترین عامل بروز آرتروز در ناحیه ستون فقرات تلقی نمود. وقتی وزن افراد افزایش می‌یابد، در حین حرکت مقدار فشاری که به ستون فقرات آن‌ها وارد می‌شود، بسیار بیشتر می‌باشد؛ درنتیجه فشار بسیار زیادی به ستون فقرات واردشده و همین موجب تحلیل رفتن غضروف این ناحیه خواهد شد. به همین دلیل پزشکان همواره توصیه می‌کنند که افراد جهت پیشگیری از ابتلا به آرتروز ستون فقرات وزن خود را کاهش دهند.

• آسیب‌دیدگی

دیگر دلیل بروز این عارضه آسیب‌دیدگی در اثر ورزش‌های سنگین، تصادف، زمین خوردن … می‌باشد. به‌طورکلی هر عاملی که موجب آسیب‌دیدگی ستون فقرات شود، می‌تواند موجب تحلیل رفتن غضروف و دیسک در این ناحیه گردد. در این صورت فرد به آرتروز در ناحیه ستون فقرات دچار خواهد شد.

• ژنتیک

گاهی افراد به علت سابقه ژنتیکی نیز ممکن است به آرتروز ستون فقرات دچار شوند. چون اگر یکی از افراد خانواده‌تان قبلاً به این عارضه دچار شده باشد، این احتمال که شما نیز به این بیماری مبتلا شوید، بسیار افزایش می‌یابد.

• عوامل مرتبط به محیط کار

گاهی فرد به علت شغل خاصی که دارد نیز ممکن است دچار آرتروز در این ناحیه شود. اگر فرد دارای شغلی باشد که در آن همواره نیاز به انجام‌ حرکات تکراری، بلند کردن اجسام سنگین، انجام فعالیت‌های زیاد و … باشد، ممکن است به آرتروز ستون فقرات مبتلا شود.

نحوه تشخیص آرتروز ستون فقرات چگونه است؟

تشخیص آرتروز در این قسمت معمولاً بسیار دشوار خواهد بود. دلیل آن‌هم واضح است. این عارضه معمولاً در قسمت ستون مهره کمر رخ می‌دهد. به همین دلیل علائم آن شباهت زیادی به دیسک کمر یا تنگی کانال نخاعی دارند. درنتیجه این علائم، تشخیص دقیق این بیماری را دشوارتر خواهند کرد. به همین دلیل پزشکان از روش‌های گفته‌شده در زیر برای تشخیص دقیق این عارضه استفاده می‌کنند:

• معاینه فیزیکی

اولین روش تشخیص آرتروز ستون فقرات معاینه فیزیکی می‌باشد. پزشک معمولاً قسمت ستون مهره‌ها و کمر را موردبررسی قرار داده و ممکن است با دست فشارهایی را به این نواحی وارد کند. سپس از طریق علائمی که وجود دارند مثل تورم، کبودی، بی‌حسی و … این بیماری را تشخیص می‌دهد.

• ام آر آی

معاینه فیزیکی روشی ایده‌آل برای تشخیص این عارضه خواهد بود؛ اما چون علائم این نوع آرتروز با بیماری‌های زیادی شباهت دارند، معاینه فیزیکی صرفاً نمی‌تواند موجب تشخیص قطعی این عارضه شود‌ به همین دلیل پزشکان ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر آرتروز ستون فقرات آزمایش ام آر آی را برای بیمار تجویز نماید. در این آزمایش از ناحیه ستون فقرات به‌طور کامل عکس‌برداری می‌شود. در این عکس‌ها هرگونه آسیب‌دیدگی و از بین رفتن غضروف یا دیسک کاملاً مشخص خواهد بود. درنتیجه پزشک به‌راحتی می‌تواند موفق به تشخیص این نوع آرتروز شود.

با انجام هردو روش بالا این نوع آرتروز به‌طور قطعی تشخیص داده می‌شود که دکتر فرشید راعی بهترین متخصص ارتوپد در تهران این عارضه را تشخیص می‌دهد و پس از تشخیص دقیق باید درمان را فوراً آغاز می‌نماید.