آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید یا RA یک بیماری خود ایمنی و التهابی است، به این معنا که سلولهای ایمنی بدن شما به بخشهای بدن حمله میکنند و باعث ایجاد التهاب در بخشهای آسیبدیده میشوند. در این بیماری ممکن است چندین بخش مختلف بهصورت همزمان موردحمله قرار بگیرند اما بیشترین بخشهای آسیبپذیر عبارتاند از: دستها، مچ دست و زانو. بخشی که موردحمله قرار گیرد، به علت آسیب شدید مفاصل دچار التهاب و درد میشود.
این آسیب ایجادشده در مفاصل میتوانند باعث عدم تعادل فرد، تغییر شکل و بهصورت رایج ایجاد درد مزمن شود. در ادامهی مقاله راجع به علل ایجاد این بیماری و راههای تشخیص و درمان آن بیشتر میخوانیم.
نشانهها و علل ایجاد آرتریت روماتوئید چیست؟
افراد دارای آرتریت روماتوئید دارای فازهای متفاوتی از بیماری هستند، یعنی زمانهایی که علائم فرد عود میکنند و زمانهایی که علائم بهتر میشوند. به این دو فاز به ترتیب فاز عود کردن و فاز استراحت میگویند. نشانههای RA عبارتاند از:
- دردهای مزمن در بیش از یک مفصل
- احساس گرفتگی در بیش از یک مفصل
- حساسیت و التهاب بازهم در چند مفصل
- تجربهی همزمان درد و علائم در دو طرف بدن
- کاهش وزن
- تب
- خستگی و بیحالی
- ضعف
اما چه چیزی باعث ایجاد آرتریت روماتوئید و بروز این علائم در بدن میشود؟ همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، این بیماری نتیجهی اختلالات خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به سلولهای خودی حملهور میشوند. ممکن است در یک فردی باسابقهی خانوادگی این اتفاق رؤیت شود و یا ممکن است هیچ سوابق قبلی برای فرد بیمار یافت نشود.
در حقیقت هنوز برای این بیماری علت مشخصی یافت نشده اما در طی تحقیقات، فاکتورهایی در افزایش شانس ابتلا به آرتریت روماتوئید کشفشده است.
عوامل خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید چیست؟
درست است که هنوز دلیل اصلی آرتریت روماتوئید ناشناخته است اما عواملی باعث افزایش شانس ابتلا به آن میشوند.
- سن: آرتریت روماتوئید میتواند در هر سنی شروع شود اما با افزایش سن، شانس ابتلا نیز بیشتر میشود. بهطور رایجتر در افراد بزرگسال در دورهی شصتسالگی اتفاق میافتد.
- جنسیت: موارد مشاهدهشده در خانمها حدود ۲ تا ۳ برابر بیشتر از آقایان است.
- ژنتیک: افرادی که با یک ژن خاص متولد میشوند، بهمراتب بیشتر در معرض RA قراردادند. این ژن به نام ژنوتیپ HLA در زمان قرارگیری در محیط آسیبسان و تهدیدکننده برای آرتریت روماتوئید، میتواند باعث بدتر شدن شرایط شود.
- سیگار کشیدن: طی تحقیقات فراوانی اثباتشده است که سیگار علاوه بر ایجاد این بیماری، باعث وخیمتر شدن وضعیت نیز میشود.
- ناباروری: بانوانی که هرگز شانس بارداری موفق نداشتند بیشتر در معرض RA هستند.
- حضور عوامل خطر در کودکی: طبق تحقیقات، افرادی که در سالهای اولیهی زندگی خود در معرض عوامل خطر گفتهشده بودند، در بزرگسالی بیشتر شانس ابتلا به این بیماری رادارند.
- چاقی
تشخیص آرتریت روماتوئید
برای تشخیص آرتریت روماتوئید باید ابتدا به علائم موجود در بدن فرد باید توجه کنیم. همچنین میتوان از روشهای X-RAY و تستهای آزمایشگاهی نیز بهره برد. بهتر است بهمحض آگاهی از علائم (بهترین زمان طی ۶ ماه اول است) و مشاهدهی آنها به سراغ آزمایشات و روشهای تشخیصی باشید. با این روش میتوانید سریعتر جلوی پیشرفت بیماری، یعنی آسیب بیشتر به مفاصل را بگیرید.
برای تشخیص میتوانید به یک پزشک و یا یک تیم متخصص مراجعه کنید. پسازآن با استفاده از روشهای مناسب درمانی میتوان جلوی افزایش درد و التهاب را گرفت. بهتر است برای راهنمایی و دریافت مشاورهی کافی به یک روماتولوژیست ماهر مراجعه کنید. در ابتدا ممکن است تنها از روشهای سرکوبکننده برای کاهش درد استفاده شود.
درمان RA
آرتریت روماتوئید میتواند بهخوبی با استفاده از داروها و همچنین روشهای خودکنترلی درمان شود. درمان این بیماری اغلب شامل داروهایی است که پروسهی پیشرفت بیماری را کند میکنند و جلوی آسیب بیشتر و تغییر فرم مفاصل را میگیرند. این نوع درمان، disease-modifying antirheumatic drugs (DMARDs) نامیده میشود. در خط دوم درمان آرتریت روماتوئید، داروهای تنظیمکنندهی پاسخهای بیولوژیکی حضور دارند.
در طرف دیگر و در کنار درمانهای دارویی، روشی به نام self-Management وجود دارد. با استفاده از این روش، افراد مبتلابه آرتریت روماتوئید میتوانند خود را توانا سازند و کارهای مهم روزانهی خود را انجام دهند. افراد مبتلا میتوانند با یادگرفتن ۵ استراتژی مدیریت بیماریهای روماتیسمی، باعث کاهش درد و افزایش عملکرد مفاصل در بدنشان شوند.
البته این موارد تمام راههای موجود برای درمان این بیماری نیستند. حتی درمانهای زیادی در حال حاضر در کلینیکهای مختلف در سراسر جهان تحت بررسی هستند و نتایج خوبی را نشان میدهند. پس درمان فرد مبتلا بستگی به شرایط او و میزان وخامت بیماری دارد و پزشک با توجه به این شرایط و امکانات موجود میتواند برای درمان تصمیم بگیرد.
دکتر فرشید راعی “بهترین متخصص ارتوپدی بوده “و در زمینه بیماری های مربوط به استخوان و مفاصل و شانه و زانو مشغول به فعالیت میباشند.
عوارض جانبی و مشکلات همراه با RA
آرتریت روماتوئید عواقب فیزیکی و اجتماعی زیادی را با خود به همراه دارد و کیفیت زندگی فرد مبتلا را بسیار کاهش میدهد. حتی میتواند باعث درد، معلولیت و یا مرگ زودهنگام شود.
بیماریهای قبلی:
افراد دارای RA در معرض بیشتر بیماریهای قبلی و بسیاری از بیماریهای مزمن دیگر هستند. برای جلوگیری از به وجود آمدن بیماریهای قلبی در افراد مبتلا، درمانهای موجود روی کاهش خطر ابتلا به مشکلات قلبی نیز تأکید میکنند. برای مثال ممکن است پزشک به بیمار خود پیشنهاد کند که از سیگار کشیدن پرهیز کند و به کاهش وزن بپردازد.
چاقی:
افراد چاق و مبتلابه آرتریت روماتوئید، در معرض بسیار بالای خطر ابتلا به بیماریهای قلبی مانند فشارخون بالا و کلسترول بالا هستند. در کنار این موضوع، چاق بودن باعث افزایش خطر بسیاری از بیماریهای مزمن مانند دیابت نیز میشود. در آخر و نکتهای مهم آن است که امکان دارد میزان اثربخشی درمان در افراد چاق کمتر از دیگران باشد.
زندگی کاری:
این بیماری میتواند زندگی را برای افراد بهخصوص درزمینهٔ کاری سخت کند. طبق آمار، افراد مبتلابه RA بهمراتب کمتر از افراد دیگر میتوانند شاغل باشند. باگذشت زمان، افراد مبتلا متوجه میشوند که نمیتوانند بهاندازهی سابق کار کنند. در کل از میان افراد مبتلا، از دست دادن شغل در آنهایی بیشتر است که شغلهای با زمینهی فیزیکی دارند. مثلاً افرادی که ایده و مدیریت آنها در شغل تأثیر دارد، کمتر دچار بیکاری میشوند.
این روزها درد مفصلی درمیان همهی اقشار جامعه و همهی سنین یک دردآشنا است. برخی افراد با این درد دارای بیماری آرتریت روماتوئید هستند. این بیماری یک وضعیت خود ایمنی است که سلولهای سیستم ایمنی بدن، سلولهای خودی را بیگانه تلقی کرده و به تخریب آنها میپردازد. همانگونه که در مقالهی بالا مطالعه نمودید، راههای تشخیص و درمان بسیار زیادی برای آن وجود دارد.
آرتریت روماتوئید بیش از آنکه بتواند با دارو و راههای دیگر درمان شود، باید با استفاده از تغییر سبک زندگی زمینهی آن را حذف کرد. کاهش وزن، عدم استفاده از دخانیات و عدم ایجاد فشارهای یکنواخت و آسیبرسان به بدن میتواند بهترین راه برای پیشگیری باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص عدم رسیدگی به غضروف شل شده مقاله ” عواقب عدم رسیدگی به غضروف شل شده “را مطالعه نمایید.