دردهای مختلف پا مخصوصا در مچ و زانوی پا معمولا با افزایش سن بیشتر می‌شوند. هرکدام از این دردها به دلیل عدم رسیدگی مناسب به پا، در زمان جوانی به دلایل مختلفی رخ می‌دهند که ممکن است به دلیل پوکی استخوان، کشش تاندون‌ها یا غیره باشد. هر کدام از این معضلات می‌توانند در صورت عدم درمان به مشکل جدی‌تری تبدیل شوند. در این مقاله با ما همراه باشید تا به یکی از این عارضه‌ها که خشکی زانو نامیده می‌شود، بپردازیم.
خشکی زانو چیست؟
یکی از دردهایی که معمولا برای افراد مسن‌تر اتفاق می‌افتد، به علت خشکی زانو است که ممکن است یکی از عوارض بیماری آرتروز یا التهابات ناحیه زانو باشد. از آنجایی که زانو بزرگ‌ترین مفصل بدن است، این مشکل می‌تواند به شدت آزار دهنده باشد.
علت خشکی زانو
وقتی غضروف‌های زانو از بین بروند یا ضعیف شوند، ممکن است باعث بروز این عارضه شوند. در واقع از بین رفتن غضروف‌ها باعث می‌شود که استخوان‌ها به هم نزدیک‌تر شوند و به هم برخورد کنند و ساییدگی ایجاد شود. وقتی ساییدگی ایجاد شود، زانوها خراش برمی‌دارند و به مرور خشکی زانو اتفاق می‌افتد.
از دیگر دلایل خشکی زانو می‌توان نشستن‌های طولانی مدت، نشستن در حالت‌های اشتباه و همچنین کاهش انعطاف‌پذیری عضلات پا را نام برد که شامل حال جوانان هم می‌شود. همچنین در سنین جوانی به دلیل انجام ورزش‌های سنگین یا حالت غلط هنگام انجام تمرینات، ممکن است افراد به این عارضه دچار شوند.
علائم خشکی زانو
برخی از علائم رایج این بیماری عبارتند از:
- درد شدید و کنترل ناپذیر
- ورم زانو و متورم شدن
- جمع شدن مایعی در مفصل
- احساس گرمی و قرمزی
این‌ها علائم اولیه خشکی زانو هستند. اگر درد زانو شدید شد، سریعا باید به پزشک مراجعه کرد.
برخی از علائم شدید این عارضه عبارتند از:
- تغییر شکل مفصل زانو
- عدم توانایی تحمل وزن روی زانو
- احساس لغزندگی زانو
- صدا دادن زانو
راه‌های تشخیص خشکی زانو
برای تشخیص خشکی زانو نیاز به اقدامات پزشکی و آزمایشگاهی است، مانند:
- انجام آزمایش خون برای تشخیص دقیق‌تر
- انجام عکس‌برداری اشعه‌ایکس که شکستگی اطراف را نشان می‌دهد
- انجام ام آر آی که شکستگی بر اساس فشار بر رباط‌ها و تاندون‌ها را نشان می‌دهد
عوارض خشکی زانو
درمان نکردن خشکی زانو شاید در ابتدا مشکل ساز نباشد اما، در صورت ادامه‌دار بودن مشکلات بسیاری را به دنبال خواهد داشت. این مشکلات در صورت عدم رسیدگی می‌توانند به عارضه و مشکلی ابدی تبدیل شوند این مشکلات عبارتند از:
- ناتوانی زانو
- تغیر شکل مفصل زانو
- تخریب مفصل زانو
- بی‌حسی و گز گز ابدی پا
- ناتوانی ابدی در حرکت دادن مفصل
درمان خشکی زانو
برای خشکی زانو درمان‌های زیادی وجود دارد که برخی از آن‌ها توسط پزشک معالج تجویز می‌شوند و برخی تمرین‌های خانگی و کششی یا همچنین استفاده از گیاهان دارویی می‌باشد. اگر کسی همه راه‌های درمانی را طی کند و قوانین را رعایت کند قطعا زودتر از شر خشکی زانو راحت می‌شود. در ادامه راه‌های مختلف درمان خشکی زانو را توضیح می‌دهیم.
درمان خانگی
- استراحت: قطعا استراحت یکی از اصلی‌ترین کارهایی است که بیشتر بیماری‌ها را درمان می‌کند، چون بدن فرصت استراحت پیدا می‌کند. در این حین سیستم ایمنی فرصت بازسازی و تجدید قوا را پیدا می‌کند.
- کمپرس یخ: برای کاهش ورم، سرد کردن زانو با استفاده از یخ بسیار رایج و مفید است. به همین منظور روزی دوبار پاها را با یخ، سرد نگه دارید.
- اعمال فشار: زانوی خود را با دستمال ببندید یا آتل بندی کنید. این کار باعث می‌شود زانو در حالت عادی خود بماند و چون ثابت است و تکان نمیخورد، در کاهش علائم نقش موثری داشته باشد.
- تحرک کافی: اگر دلیل خشکی زانوی شما به دلیل عدم تحرک است، شما باید مدت بیشتری را برای حرکت کردن صرف کنید.
- ورزش: منظور از ورزش انجام حرکت‌های سنگین و بدن‌سازی نیست. بلکه باید حرکت‌های کششی یا ورزشی یوگا انجام شود و از این طریق به خشکی زانو کمک کرد. پیاده‌روی هم همچنین برای رفع خشکی زانو بسیار کمک کننده است.
درمان گیاهی
گیاهانی که برای خشکی زانو مناسب اند عبارتند از:
- زنجبیل: درمان آرتروز
- پنجه گربه: بهبود عملکرد مفاصل
- اکالیپتوس: کاهش درد و ضد التهاب
- کندر: ضد التهاب
- آلوئه ورا: ضد میکروب
علاوه بر این گیاهان، شما می‌توانید برای التیام بیشتر، از این پمادها نیز استفاده کنید:
- پماد کاپسایسین: تسکین درد و بهبود عملکرد در بخش تاندون‌ها
- ویتامین E: محکم‌تر شدن عضلات پا
درمان پزشکی
برخی روش‌های پزشکی که برای درمان خشکی زانو به کار می‌روند عبارت‌اند از:
- کورتیواستروئیدها: این داروها در دوره‌های کم و به مقدار کم استفاده می‌شوند و تا حد زیادی درد و ورم را از بین می‌برند.
- مسکن‌ها: استفاده از مسکن‌ها همزمان با داروهای دیگر برای کاهش درد شدید زانو در افرادی که به این بیماری مبتلا شده اند بسیار رایج است.
- داروهای آرتریت روماتوئید: اگر علت ابتلا به این عارضه آرتریت روماتوئید باشد، مصرف داروهای مربوط به آن می‌توانند در کاهش علائم و درمان بسیار مفید باشند.
- فیزیوتراپی: ورزش‌های مخصوص که دستور آن توسط پزشک رایج است و معمولا این نوع درمان در ۹۰ درصد مواقع پربازده است.
آیا پیاده روی برای خشکی زانو مفید است؟
خشکی زانو اگر به خاطر عدم تحرک و حرکت باشد، پیاده‌روی راهی عالی برای درمان است. زیرا پیاده‌روی فشار زیادی به زانو وارد نمی‌کند و دامنه حرکتی زانو را گسترش می‌دهد. اما در غیر این صورت یعنی اگر حرکت باعث خشکی زانو شده باشد، اصلا نباید آن را حرکت داد.
زمان بهبود خشکی زانو چقدر است؟
زمان بهبود کامل این عارضه به عوامل مختلفی از جمله شدت آسیب، توانایی بدن شخص و کارهایی که شخص برای بهبود انجام می‌دهد، بستگی دارد. اما معمولا وقتی فیزیوتراپی انجام می‌شود، افراد بین ۴ تا ۶ هفته بعد از شرکت در جلسات فیزیوتراپی تا حد زیادی کاهش در علائم و بهبودی را تجربه می‌کنند.
نتیجه گیری
سفتی و خشکی زانو مشکل رایجی است که هم جوانان هم افراد مسن آن را تجربه می‌کنند. که معمولا ناشی از مشکلات درون تاندون‌های پا، عضلات رباط‌ها و غضروف‌های پا است. اگر این عارضه درمان نشود به مرور باعث ایجاد دردهایی پایان ناپذیر می‌گردد که تا آخر عمر همراه آن شخص خواهد بود. در صورت تجربه‌ی علائم مربوط به این بیماری، بهتر است در اسرع وقت به بهترین متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
