جراحی کتف و شانه
همانطور که میدانید دستها و بازو یکی از مهمترین و اساسیترین عضو های بدن هستند که علاوه بر این کار زیادی نیز انجام میدهد و از محرمترین عضلهها میباشد، از این جهت اهمیت آن بسیار زیاد است.
حال اگر شانه و کتف دچار مشکل شده و به جراحی کتف و شانه منجر شود برای انسان بسیار ناخوشایند و دردناک است ما در این مقاله در تلاش هستیم تا درباره راههای مراقبت از این عضله و چندین مورد دیگر که در زیر نام برده شده است بیشتر بحث و مطالعه کنیم.
- اهمیت کتف و شانه
- دلایل جراحی کتف
- توصیههای بعد از جراحی کتف
اهمیت کتف و شانه
همانطور که می دانید به بالاترین قسمت دست و بازو که به ترقوه و کمر متصل میشود شانه یا کتف نام دارد و بالاترین قسمت بدن قبل گردن به حساب میآید.
کتف و شانه همانند زانو و آرنج دارای استخوان و مفصل گوی و کاسه هستند یعنی استخوان بازو شبیه گوی بوده و در محل ترقوه که حالت کاسه دارد قرار میگیرد. این نوع محل اتصال به کتف این امکان را میدهد که دامنه حرکت بیشتری داشته و اصطلاحا حالت چرخشی داشته باشد.
ازاین جهت که محل کتف حرکت بیشتری دارد بیشتر نیز در معرض آسیب قرار میگیرد و باعث ایجاد درد در مفصل شده و نیازمند درمان و در مواقع ضروری و شدید درد به جراحی کتف منجر می شود. پس سعی کنید توصیههای مربوطه را همیشه رعایت کنید تا از کتف سالم برخوردار شده و مانع از جراحی کتف و شانه شوید، در اینجا به چند مورد از آنها را نام میبریم:
- اگر کارمند هستید و یا همواره یک کارثابت انجام میدهید برای مثال نویسندگی، رانندگی و غیره توصیه میشود حداقل هر یک ربع یک چند حرکت اصلاحی و نرمشی با شانه و دست انجام دهید.
- اگر ورزشکار هستید برای مثال وزنه بردار، کوه نورد و غیره سعی کنید زیاد به کتف و شانه خود فشار وارد نکنید زیرا بعد از مدتی کتف اصطلاحا فرسوده شده و قادر به فعالیت نخواهد بود و در مواردی به جراحی کتف منتهی میشود.
- در برنامه غذایی خود مواد غذایی سالم مثل گوشت، سویا، لبنیات، عدس و غیره قرار دهید زیرا باعث تقویت استخوانها میشود.
دلایل جراحی کتف
اغلب دیده میشود افراد با ابتلا به درد شدید کتف و شانه که گاهی به بازو و مچ نیز ختم شده به پزشک معالج مراجعه میکنند، در وهله اول پزشک چند جلسه فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی و داروهای مسکن و ضد التهاب تجویز میکند که برای درد های خفیف کتف چارهساز است.
اما افرادی نیز هستند که از درد شدید کتف رنج میبرند که پزشک با استفاده از عکس برداری، MRI و سی تی اسکن دستور جراحی کتف و شانه را میدهد. در این صورت بسته به اینکه علت درد چه بوده است عمل و جراحی انجام شده متفاوت است. جراحی کتف به دلایل بسیاری انجام میشود که در اینجا به صورت مختصر به چند مورد اشاره میکنیم برای مثال:
- شکستگی کتف و مفصل شانه از شایعترین دلایل عمل جراحی است که اغلب در اثر حادثه مثل تصادف یا افتادن از ارتفاع صورت میگیرد که گاهی از پلاتین استفاده میشود. (گاهی دررفتگی کتف و شانه نیز میتواند همراه با درد و ورم و حتی سوزش بوده و نیاز به ترمیم و درمان داشته باشد.)
- کشیدگی و پارگی تاندونهای کتف به ویژه در افراد ورزشکار در صورت درد شدید به جراحی نیاز دارد. (تاندون یا همان زرد پی رشتههای محکم و ریز و درشتی هستند که وظیفه اصلی آنها اتصال و ثابت نگه داشتن کتف و شانه در جا خود هستند، علاوه بر این حالت کششی و فنری دارند که حرکت دست و شانه را نیز امکان پذیر میکنند.)
- بیماریهای زمینه ای دیگر از قبیل آرتروز، وجود غده و تومور و غیره نیز میتواند مسبب درد و آسیب کتف شود.
- کپسول شانه که غشا انعطاف پذیر در اطراف کتف است و نقش حفاظتی دارد در اثر ضربه و فشار اگر دچار آسیب شود اغلب به جراحی کتف نیاز است.
- برخی بیماریها و اختلالات مادرزادی نیز در کودکی و بزرگسالی در ناحیه کتف وجود دارد که به طور معمول با جراحی کتف درمان میشوند.
امروزه با توجه به افزایش علم و تکنولوژی راههای جراحی مختلفی وجود دارد که جراحی کتف نیز از آن مستثنی نیست برای مثال علاوه بر عمل جراحی باز که به بی هوشی و باز کردن پوست نیاز است، روش استفاده از لیزر بسیار راحتتر و آسانتر است بدین صورت که از روی پوست پزشک میتواند عارضه و مشکل را حل و بهبود بخشد.
توصیههای بعد از جراحی کتف
- به فرد بیمار اول از همه و مهمتر از همه توصیه میشود که استراحت کرده و دست خود را تکان ندهد تا درصد موفقیت عمل بیشتر شود همچنین از انجام کارهای سنگین مثل خم شد و برداشت اشیا و یا بالا بردن آن جلوگیری کنند.
- بیمار طبق دستور پزشک ارتوپد چند جلسه مرتب فیزیوتراپی انجام دهد.
- تا حدامکان بعد از عمل به مدت دو الی سه ماه از بازو بند و کتف بند استفاده کرده تا مفصل کتف زیاد جابه جا نشود.
- بعد از جراحی کتف بیمار میتواند از توصیههای طب سنتی نیز استفاده کنند برای مثال از دم نوشها و مواد غذایی مقوی مصرف نمایند.
- درصورت عمل جراحی باز محل زخم و بخیه مرتب ضدعفونی و پانسمان آن.تعویض شود.
- علاوه بر آن در طب سنتی ماساژ دادن همراه با روغنهای گیاهی و حیوانی، بستن محکم و گرم نگه داشتن محل درد بسیار اهمیت داشته و در اکثر مواقع جوابگو بوده است.
- اغلب مشاوران طب سنتی آب درمانی و کمپرس آب یخ و یا استفاده از حوله گرم را برای درد های خفیف کتف توصیه میکنند. اما در صورت نیاز حتما به یک پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
سخن آخر
همانطور که در بالا گفتیم درمان و جراحی کتف و شانه میتواند بسیار هزینه و زمان بر باشد، برای همین به غیر از مواقع اورژانسی و حادثه با رعایت چند نکته ساده میتوان از شر این گونه درد های مزمن در امان ماند برای مثال تغییر در برنامه غذایی، ورزش کردن و حرکت نرمشی در طول روز و غیره. زیرا از قدیم گفته اند پیشگیری بهتر از درمان است. اما در صورت بروز درد حتما به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.