مراقبت‌های پس از جراحی آرتروسکوپی زانو
جراحی آرتروسکوپی زانو یک روش بسیار کارآمد و البته محبوب در تشخیص و درمان مشکلات زانو مانند عفونت‌ها، درد‌های مزمن و آسیب‌های وارده به آن است. همانگونه که آگاهی دارید، آرتروسکوپی زانو یک روش نیمه تهاجمی است و طی آن بی‌حسی برای بدن شما استفاده می‌شود. نکته‌ی مهم و قابل توجه آن است که حتی پس از انجام جراحی نیز فرد احساس درد خواهد داشت و البته روش‌هایی برای مراقبت تا بازیابی کامل قدرت پیشین را لازم دارد.
آرتروسکوپی زانو چیست؟
اگر شما از درد مزمن زانو رنج می‌برید و یا دچار حادثه ای مربوط به این بخش بدنتان شدید، ممکن است پزشک شما انجام آرتروسکوپی زانو را پیشنهاد کند. در طی این عمل پزشک از طریق یک برش بسیار کوچک، دوربینی را وارد مفصل زانو کرده و می‌تواند میزان آسیب وارده را به طور کامل مشاهده کند.
همچنین در طول انجام آرتروسکوپی زانو پزشک شما می‌تواند زانوی شما را با ترمیم و یا حذف کردن بافت‌های آسیب دیده درمان کند. در طرف دیگر می‌تواند در موارد تشخیصی یک نمونه‌ی بیوپسی (یک نمونه از بافت زنده‌ی بدن) را برای مواقعی مانند عفونت، بردارد. گاهی در مواردی افراد دچار پارگی و آسیب جدی در لیگامان‌ها و یا حتی نا هماهنگی کشکک زانو باشند که در این صورت نیز پزشک می‌تواند طی این جراحی، مشکلات گفته شده را رفع کند.
ابزار انجام این جراحی یک آرتروسکوپ (وسیله ای بسیار کوچک با دوربین) و یک وسیله‌ی کوچک جراحی است که در طول انجام عمل، تصاویر داخلی روی یک صفحه نمایش داده می‌شوند. حتی پزشک ممکن است این تصاویر را برای توضیحات بعدی راجع به عمل و اصل مشکل شما، به شما نشان دهد.
عواقب جراحی آرتروسکوپی زانو
پس از انجام آرتروسکوپی زانو نیاز دارید که استراحت کنید تا زمانی که اثرات بی‌حسی تزریق شده به پای شما از بین برود. این پروسه ممکن است چند ساعت طول بکشد پس مراقب باشید که به طور ناگهانی پای خود را حرکت ندهید. پس از آن که کمی اثرات بی‌حسی شما کمرنگ‌تر شد، ممکن است احساس ناراحتی و یا حتی التهاب در ناحیه‌ی زانو داشته باشید. این یک پاسخ طبیعی در بدن شما در برابر عمل جراحی است پس نیازی به نگرانی نیست. در این مدت بهتر است از کسی بخواهید همراه شما در منزل بماند.
برای کاهش درد پس از رفع اثرات بی‌حسی، می‌توانید از مسکن‌هایی که پزشک به شما معرفی کرده نیز استفاده کنید. ممکن است به مدت یک هفته یا حتی کمی بیش‌تر، توانایی قراردادن وزن خود را روی زانو نداشته باشید و برای راه رفتن به کمک دیگران نیاز دارید. در بیمارستان به شما عصا یا وسایل کمکی برای راه رفتن داده می‌شود و پرستار و یا پزشک به شما درمورد نحوه‌ی استفاده و مدت زمان مورد نیاز برای استفاده از آن را نیز شرح می‌دهند.
پس از آن شما نیاز به یک فیزیوتراپیست دارید که ورزش‌هایی را برای شروع حرکت کردن و جلوگیری از سفت شدن مفصل زانو به شما می‌آموزد. این ورزش‌ها را به طور مرتب و تحت نظر متخصص انجام دهید. همچنین پرستار شما راجع به درمان و مراقبت از زخم‌هایتان برای شما توضیحاتی خواهد داد. معمولا اطراف کشکک زانو ۲ الی ۴ زخم ایجاد می‌شود که آن را با پانسمان ضد آب می‌پوشانند. زمان لازم برای بهبودی زخم‌ها نیز به نوع بخیه و وضعیت ترمیمی بدن فرد بستگی دارد.
دستورالعمل مراقبتی پس از انجام آرتروسکوپی زانو
همانگونه که گفته‌شد پس از انجام آرتروسکوپی زانو، بعضی از پزشکان به بیماران خود عصا و یا وسایل کمکی برای راه رفتن می‌دهند، اما سخت است که بدانیم چه کسی دقیقا به آن نیاز دارد. اگر احساس نیاز به این موارد داشتید حتما آن را تهیه نمایید. علاوه‌بر مسئله‌ی تحمل وزن موارد دیگری نیز جزو مراقبت‌های پس از عمل می‌باشند. از جمله:
یخ:
پس از انجام آرتروسکوپی زانو، یخ به کاهش درد و کاهش التهاب کمک می‌کند. درمورد میزان مورد نیاز عدد دقیقی نمی‌توان اعلام کرد اما در روز‌های اول پس از عمل، هرچه بیش‌تر باشد بهتر است. به مدت ۳۰ دقیقه روی پا بماند و ۳ تا ۵ بار در روز انجام شود. در روز اول و شب اول پس از جراحی تا جایی که می‌توانید از یخ استفاده کنید.
بانداژ:
در بیمارستان برای زانوی شما بانداژ انجام می‌شود اما اگر در منزل این باند باز شده و یا از جای خود حرکت کرد نگران نباشید، خودتان می‌توانید دوباره این کار را انجام دهید. اما بهتر است برای ۳ روز اول همان بانداژ استریل بیمارستان را حفظ کنید. پس از آن با رعایت بهداشت و شستن مناسب دست‌ها می‌توانید زخم‌هایتان را خودتان ببندید.
درد
از آنجایی که بدن افراد باهم متفاوت است، پاسخ‌دهی به ضددرد‌ها نیز متفاوت هستند. به طور معمول مسکن‌ها حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه زمان می‌خواهند تا جذب بدن شده و فعالیت آرام‌بخشی خود را شروع کنند. اما نمی‌توان برای ماندگاری آن زمان دقیق مشخص کرد. اگر به شدت درد دارید، مسکن مصرف کنید اما بدیهی است که نباید زیاده‌روی کنید.
تمرینات ورزشی بعد از آرتروسکوپی زانو چگونه است؟
نکات کوتاه مراقبتی پس از آرتروسکوپی زانو
ممکن است هفته یا هفته‌ها مجبور به استراحت باشید اما باید طی این روز‌ها با یک فیزیوتراپیست مشورت کنید. تا چند روز اول نیاز دارید که استراحت داشته‌باشید اما پس از آن می‌توانید فعالیت‌های فیزیوتراپی را آغاز کنید. اما راجع به بازگشت به فعالیت‌های عادی روزانه نیز باید با پزشک خود مشورت کنید. همچنین فراموش نکنید که اگر احساس درد زیاد دارید نباید به خود فشار بیاورید.
آیا می‌توانیم رانندگی کنیم؟ اگر درحال مصرف مسکن‌ها هستید بهتر است از رانندگی کردن پرهیز کنید. چه زمانی می‌توانیم به کار برگردیم؟ این جواب کاملا بستگی به نوع شغل شما دارد. برای مثال، کارهای پشت میزی را می‌توانید زمانی که احساس توانایی برای انجام آن دارید انجام دهید. بیش‌تر افراد طی ۳ تا ۵ روز به این نوع مشاغل بازمی‌گردند. اما اگر دارای مشاغل سخت هستید، بهتر است حداقل چند هفته‌ای را استراحت کنید تا توان کافی برای بازگشت به کار را داشته‌باشید.
انجام آرتروسکوپی زانو نیز مانند بسیاری از اعمال جراحی دیگر باعث تضعیف بدن می‌شود. درست است که برای رهایی از درد این جراحی را انجام می‌دهیم اما بازهم پس از آن ممکن است درد‌هایی را تجربه کنیم. در کنار مسکن‌ها و استراحت کردن، لازم است مواردی را انجام دهید تا بهبودی خود را تسریع کنید. از طرف دیگر لازم است مراقبت‌هایی را نیز انجام دهید.
واضح است که نباید کارهای ناگهانی و سنگین را طی چند هفته بعد از عمل انجام دهید. پس از آرتروسکوپی زانو می‌توانید از فیزیوتراپی و در کنار آن روش‌های آرام‌سازی و کاهش التهاب مانند استفاده از پک یخ نیز سود ببرید.