روماتیسم مفصلی و تأثیرات آن بر زندگی و بدن فرد
روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید (RA) یک بیماری التهابی است که می‌تواند بسیاری از مفاصل را تحت‌تأثیر قرار دهد. این یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی، که به‌طورمعمول از بدن در برابر عوامل بیگانه محافظت می‌کند، درعوض به غشایی که مفاصل را می‌پوشاند حمله می‌کند. علت این سیستم ایمنی معیوب ناشناخته باقی مانده است. گرچه درمان قطعی رماتیسم مفصلی هنوز قابل مشخص نیست، اما داروها و درمان‌های بسیار مؤثری برای کنترل علائم و عواقب التهاب وجود دارد. در ادامه به بررسی روماتیسم مفصلی و تأثیرات آن بر زندگی و بدن فرد می‌پردازیم.
روماتیسم مفصلی چیست؟
روماتیسم مفصلی یک بیماری التهابی خودایمن است که مفاصل را درگیر می‌کند. التهاب در مفاصل باعث درد، سفتی و تورم می‌شود. اگر متوقف نشود، می‌تواند به آن‌ها آسیب برساند. این التهاب می‌تواند سایر اندام‌ها مانند اعصاب، چشم‌ها، پوست، ریه‌ها و قلب را نیز درگیر کند.
علائم RA از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. در بسیاری از موارد، آرتریت روماتوئید در چند مفصل رخ می‌دهد و طی چند هفته یا ماه آینده گسترش می‌یابد. RA همچنین می‌تواند بسیار سریع پیشرفت کند. درواقع، برخی از مردم گزارش داده‌اند که یک شبه نمی‌توانند از رختخواب بلند شوند.
علائم اولیه RA لزوماً مشخص نیست، مانند احساس بیماری یا خستگی، درد در مفاصل یا اطراف آن، داشتن تب پایین، یا کاهش وزن یا اشتها. با گذشت زمان، RA بیشتر و بیشتر مفاصل هر دو طرف بدن را در یک الگوی متقارن تحت تأثیر قرار می‌دهد. هر فردی در هر سنی ممکن است به آرتریت روماتوئید مبتلا شود. RA زنان را دو تا سه برابر بیشتر از مردان مبتلا می‌کند.
روماتیسم مفصلی قابل درمان نیست. بااین‌حال، با تشخیص و درمان سریع، فرد مبتلا می‌تواند از درد و آسیب مفاصل جلوگیری کند و زندگی کامل و فعالی داشته باشد.
علائم روماتیسم مفصلی
معمولاً روماتیسم مفصلی ابتدا در چند مفصل رخ می‌دهد و در چند هفته یا چند ماه آینده گسترش می‌یابد. اگر بیش از شش هفته یک یا چند مورد از علائم زیر را داشتید، باید به پزشک مراجعه کنید:
- درد یا سفتی در مفاصل متعدد
- “ژل بودن” یا سفتی در مفاصل که حداقل یک ساعت طول می‌کشد و بیشتر در صبح رخ می‌دهد.
- مفاصل داغ یا قرمزشده
- کاهش توانایی حرکت مفاصل آسیب‌دیده (مثلاً مشکل در مشت‌کردن، چرخاندن یا باز کردن اجسام، یا بالارفتن از پله‌ها)
- تب، خستگی، کاهش وزن یا اشتها
- برجستگی‌هایی که در زیر پوست شما ایجاد می‌شوند، معمولاً روی آرنج، دست‌ها یا پاها
روماتیسم مفصلی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
ازآنجایی‌که راه‌های زیادی برای درمان و مدیریت RA وجود دارد، تشخیص دقیق بسیار مهم است. تشخیص و درمان به موقع می‌تواند درد و ناتوانی مرتبط با بیماری را کاهش دهد.
هیچ آزمایش “کاملی” برای تشخیص RA وجود ندارد. اگر علائم و نشانه های RA دارید، پزشک مفاصل شما را معاینه می‌کند و سابقه پزشکی شما را بررسی می‌کند. درصورت‌لزوم، پزشک ممکن است آزمایش‌های خونی را تجویز کند که التهاب را تشخیص می‌دهد و ممکن است به تأیید تشخیص کمک کند. پزشک شما همچنین ممکن است برای بررسی علائم آسیب مفصلی، عکس‌برداری با اشعه‌ایکس را تجویز کند. اگر پزشک خانواده شما مشکوک به آرتریت روماتوئید باشد، شما را به متخصص ارجاع می‌دهد.
عوامل خطر برای روماتیسم مفصلی چیست؟
علل دقیق آرتریت روماتوئید ناشناخته باقی مانده است، اما تحقیقات نشان داده است که عوامل زیادی در ایجاد آن نقش دارند، از جمله علت بیماری روماتیسم مفصلی موارد زیر است:
سابقه خانوادگی
برخی از افرادی که به آرتریت روماتوئید مبتلا می‌شوند دارای ژن‌هایی هستند که به‌طور خاص با این بیماری مرتبط هستند. بااین‌حال، داشتن این ژن‌ها لزوماً به این معنی نیست که شما به RA مبتلا خواهید شد.
جنسیت
روماتیسم مفصلی دو تا سه برابر بیشتر از مردان در زنان رخ می‌دهد.
هورمون‌ها
به نظر می‌رسد برخی تغییرات هورمونی با RA مرتبط هستند. به‌طورخاص، تغییرات هورمونی که در طول و بعد از بارداری و در حین شیردهی رخ می‌دهد، و حتی تغییرات مرتبط با مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی، می‌تواند با ایجاد RA مرتبط باشد. این تغییرات همچنین می‌تواند علائم RA را تسکین یا تحریک کند.
سن
هیچ محدودیت‌سنی برای ابتلا به آرتریت روماتوئید وجود ندارد؛ اما با افزایش سن، خطر افزایش می‌یابد و این بیماری اغلب در افراد بین ۴۰ تا ۶۰ سال ایجاد می‌شود.
محیط زیست
عفونت می‌تواند باعث RA در افرادی شود که دارای استعداد ژنتیکی به این بیماری هستند. بااین‌حال، مهم است که به یاد داشته باشید که شما نمی‌توانید از کسی RA بگیرید یا به آن بدهید. این یک بیماری مسری نیست.
سیگار کشیدن
مطالعات متعدد نشان داده است که سیگار عامل خطر محیطی اصلی مرتبط با RA است و حتی ممکن است بر شدت بیماری تأثیر بگذارد.
کدام مفاصل ممکن است تحت تاثیر روماتیسم مفصلی قرار گیرند؟
روماتیسم مفصلی می‌تواند به هر مفصلی حمله کند، اما بیشتر موارد زیر را تحت تاثیر قرار می‌دهد:
- مفاصل کوچک دست و پا
- مچ دست
- آرنج‌ها
- شانه‌ها
- زانو
- مچ پا
چرا درمان آرتریت روماتوئید بسیار مهم است؟
روماتیسم مفصلی باعث التهاب در غشای پوشاننده مفاصل خاص می‌شود. این التهاب منجر به تورم، سفتی و افزایش گرما در مفاصل آسیب‌دیده می‌شود. همچنین می‌تواند سایر قسمت‌های بدن مانند چشم‌ها، اعصاب، پوست، قلب و ریه‌ها را نیز تحت‌تأثیر قرار دهد. این التهاب را می‌توان آتش سوزی در مفاصل دانست. اگر اجازه سوختن داشته باشد، می‌تواند باعث آسیب دائمی مفصل شود. پس از آسیب‌دیدگی، یک مفصل تنها با جراحی قابل ترمیم است. همان‌طورکه سعی می‌کنیم آتش را قبل از گسترش با کپسول آتش نشانی خاموش کنیم، باید التهاب را به سریع‌ترین و مطمئن ترین شکل ممکن از بین ببریم.
پزشکان متخصص که روماتولوژیست نامیده می‌شوند، می‌توانند RA را به بهترین شکل مدیریت کنند: آن‌ها برای درمان التهاب در مفاصل آموزش دیده‌اند.
مهم است که RA در اسرع‌وقت درمان شود. در واقع، تحقیقات تأیید کرده است که درمان، نتایج بلندمدت و کیفیت زندگی افراد مبتلا به RA را بهبود می‌بخشد.
فیزیوتراپی برای تسکین درد
آرتریت اغلب باعث درد یا التهاب می‌شود که می‌تواند منجر به سفتی و ناراحتی شود. اگرچه پزشک نمی‌تواند این بیماری را درمان کند، ولی متخصص فیزیوتراپی می‌تواند برای کاهش علائم خاص مداخله کند. فیزیوتراپی با استفاده از تکنیک‌های مختلف، برای کاهش التهاب، حفظ تحرک و تقویت عضلات شما بدون تحریک بیش از حد مفصل مفید خواهد بود.
فیزیوتراپی می‌تواند نقش مهمی در هر دو مرحله حاد و مزمن بیماری ایفا کند:
- استفاده از روش‌های مختلف برای کاهش درد و التهاب با به حداقل رساندن استرس در موارد مساعد برای آرتروز، از جمله از طریق تمرینات و توصیه‌ها.
- پیشنهاد تمریناتی برای بهبود یا حفظ قدرت، تناسب اندام، استقامت و انعطاف عضلات نزدیک مفاصلی که ممکن است تحت‌تأثیر بیماری آرتریت قرار گیرند.
سخن پایانی
روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی التهابی است که مفاصل را درگیر می‌کند و حتی می‌تواند موجب تغییر شکل آن‌ها شود. این بیماری اغلب در زن‌ها رخ می‌دهد اما در هر سنی می‌تواند ایجاد شود. درحال‌حاضر درمان قطعی وجود ندارد لذا پزشک روماتولوژیست سعی می‌کند از طریق کنترل علائم و کاهش التهاب، موجب عدم پیشرفت بیماری و آسیب به مفاصل و دیگر اندام‌ها شود. درنهایت امیدواریم این مطلب درخصوص روماتیسم مفصلی و تأثیرات آن بر زندگی و بدن فرد موردپسند شما واقع گردد.