پا یا زانوی پرانتزی به چه عارضه‌ای گفته می‌شود؟
پای پرانتزی ازجمله عارضه‌هایی است، که میان کودکان بسیار شایع بوده و گاهی ممکن است در بزرگسالان نیز دیده شود. افراد مبتلابه پای پرانتزی، وقتی مچ پای خود را جفت می‌کنند، زانوهایشان از یکدیگر فاصله می‌گیرند. درنتیجه پا به شکل پرانتز درآمده و ممکن است در راه رفتن نیز اختلال به وجود بیاید. افرادی که به این عارضه مبتلا می‌شوند معمولاً به علت ظاهر ناخوشایند پاها ممکن است اعتمادبه‌نفس بالایی نداشته باشند و روحیه‌شان تحت تأثیر قرار گیرد. این عارضه بانام دیگر ژنواوروم نیز شناخته می‌شود و درواقع یک ناهنجاری شایع مفصلی به‌حساب می‌آید. معمولاً زانوی پرانتزی در اکثر کودکان زیر دو سال دیده می‌شود. این عارضه تا دوسالگی کاملاً طبیعی است و مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما اگر بعد از دوسالگی همچنان تداوم داشته باشد، نیاز به درمان خواهد داشت.
چون ممکن است در بزرگسالی مشکلاتی را ایجاد کند. حال شاید برایتان سوال شود عارضه پای پرانتزی به چه علت رخ می‌دهد؟ این عارضه دلایل متعددی دارد. اولین عامل بروز پای پرانتزی بیماری راشیتیسم می‌باشد. راشیتیسم زمانی بروز پیدا می‌کند که بدن با کمبود ویتامین دی مواجه شود. در این صورت استخوان‌ها نرم و منعطف می‌شوند و ممکن است به شکل پرانتزی فرم بگیرند. دلایل دیگر بروز زانوی پرانتزی نیز شامل مواردی مثل اضافه‌وزن، عفونت استخوان، تومور استخوانی و … می‌شوند. این بیماری معمولاً با زانوی ضربدری اشتباه گرفته می‌شود. اما کاملاً با عارضه زانوی ضربدری متفاوت است.
مهم‌ترین عوارض زانوی پرانتزی چیست؟
پای پرانتزی بیماری نسبتاً خطرناکی نیست و اگر در نوع خفیف رخ دهد معمولاً عوارض خاصی به همراه نخواهد داشت. درواقع مهم‌ترین عوارض پای پرانتزی را می‌توان بدفرم شدن شکل پا تلقی نمود. حال اگر این عارضه در نوع شدید رخ دهد و به‌موقع درمان نشود، با برخی عوارض دیگر نیز همراه خواهد بود. مثلاً بعد از گذشت مدتی ممکن است فرد در حین راه رفتن در مفصل خود درد احساس کند.
گاهی نیز زانوی پرانتزی موجب می‌شود که غضروف زانو بریده‌شده یا از بین برود،به همین علت زمینه‌ساز بروز آرتروز زانو می‌باشد. به همین دلیل است که معمولاً پزشکان توصیه می‌کنند اگر این عارضه در ابتدا درد خاصی را نیز به همراه نداشت، باید درمان آن جدی گرفته شود تا از بروز عوارض خطرناک در آینده جلوگیری گردد.
بهترین زمان برای درمان زانوی پرانتزی
حتماً برای شما نیز سوال شده که بهترین سن برای درمان پای پرانتزی دقیقاً چندسالگی است؟ در پاسخ باید بگوییم این عارضه معمولاً از بدو تولد و زمان نوزادی افراد بروز پیدا می‌کند؛ اما نیاز نیست که در این سن برای درمان اقدام شود. بهترین زمان برای بهبود این عارضه چهارسالگی می‌باشد. چون در این زمان استخوان‌های کودک انعطاف بیشتری داشته و درمان ساده‌تر انجام می‌شود. پس بعد از دوسالگی و نهایتاً تا سن چهارسالگی باید برای درمان این عارضه اقدام شود. اما اگر در سن بزرگسالی قرار دارید و می‌خواهید برای درمان زانوی پرانتزی خود اقدام کنید بازهم جای نگرانی نیست! چون درمان این عارضه در بزرگسالی نیز یک امر دست‌نیافتنی نیست.
خوشبختانه امروزه با پیشرفت علم پزشکی، روش‌های فراوانی برای بهبود این عارضه وجود دارند. به همین علت اکثر افراد دارای پای پرانتزی، به ساده‌ترین شکل ممکن درمان می‌شوند. حال برخی افراد تصور می‌کنند اگر این عارضه با درد همراه نباشد، نیاز به درمان نیست. اما این تصور اشتباه است، چون اگر قبل از ایجاد درد برای درمان اقدام شود، قطعاً از آسیب‌دیدگی‌های شدید مفصل زانو در بزرگسالی جلوگیری می‌شود.
روش‌های مختلف درمان پا یا زانوی پرانتزی
درمان زانوی پرانتزی به علت و زمان بروز آن بستگی دارد. اگر این عارضه در کودکی رخ دهد، معمولاً نیاز به جراحی نیست. مثلاً اگر این مشکل در کودکی رخ دهد و علت آن راشیتیسم باشد، نیاز به جراحی نخواهد بود. در این صورت تنها با تأمین ویتامین دی بدن، این عارضه به‌راحتی بهبود می‌یابد. اما اگر در بزرگسالی دچار پای پرانتزی شده باشید درمان کمی پیچیده‌تر خواهد بود. برای مثال ممکن است ابتدا از روش‌هایی مثل فیزیوتراپی و ورزش برای درمان پای پرانتزی استفاده شود. اما این روش‌ها معمولاً منجر به تقویت استخوان و عضلات این قسمت شده و عملاً حالت شکل پرانتزی پا را اصلاح نخواهند کرد.
تنها راه درمان زانوی پرانتزی در بزرگسالی جراحی است. این جراحی تهاجمی، برای بهبود و اصلاح شکل استخوان درشت نی یا همان استخوان ساق پا صورت می‌پذیرد. در این جراحی این استخوان به قطعاتی تبدیل گردیده و تغییر شکل داده می‌شود. سپس در جای خود فیکس می‌شود، تا به‌مرورزمان محکم شده و فرم آن اصلاح شود. این جراحی نیاز به گذراندن سه تا هشت ماه دوره نقاهت خواهد داشت. در دوماهه اول دوره نقاهت بهتر است بیمار از بریس یا آتل زانو استفاده کند. همچنین تا سه الی چهار ماه بعدازاین جراحی انجام هرگونه حرکت ورزشی سنگین یا فعالیت‌هایی که موجب فشار به ناحیه زانو و ساق پا شود، ممنوع است.
حال شاید برایتان سوال شود که درمان پای پرانتزی چقدر طول می‌کشد؟ در پاسخ می‌بایست بگوییم هیچ زمان دقیقی را نمی‌توان برای بهبود این عارضه در نظر گرفت. چون این کاملاً بستگی به سن و شرایط جسمانی بیمار دارد. اما به طور کلی افراد مابین ۶ ماه تا دو سال بهبودیافته و می‌توانند به روال عادی زندگی خود بازگردند. هزینه درمان زانوی پرانتزی در بزرگسالان نیز بر اساس میزان آسیب‌دیدگی تعیین می‌شود.
دکتر فرشید راعی بهترین متخصص ارتوپد در تهران جراحی زانوی پرانتزی را با بهترین بازدهی برای شما انجام می‌دهد.