خارپاشنه و دلایل بروز آن
خارپاشنه یا خار استخوانی یکی از بیماری های شایعی است، که راه رفتن را برای افراد دشوار میسازد. این بیماری به دلیل آسیبدیدگی استخوان و رباط پاشنه پا رخ میدهد. اگر پاشنه پا به دلایل مختلف دچار آسیب شود، بهمرورزمان کلسیم در این قسمت رسوب خواهد کرد. کلسیم رسوب شده به خار استخوانی تبدیل میشود. یعنی استخوانی برجسته در ناحیه پاشنه پا پدید میآید. به همین علت وقتی به پاشنه پا دست بزنید، میتواند بهراحتی خاراستخوانی پدید آمده را احساس کنید. خاراستخوانی بسیار شایع بوده، و بسیاری از افراد آن را تجربه میکنند. اما این عارضه در افراد با سنین بالاتر بیش از سایرین دیده میشود. وقتی فرد دچار این عارضه شود، حرکت دادن پاها برای او بسیار دشوار شده و درد شدیدی را احساس خواهد کرد. افراد مبتلابه خار پاشنه وقتی در ابتدای روز از خواب بیدار میشوند، در قسمت پاشنه پادرد زیادی را حس میکنند که به چاقو خوردن و شکاف دادن پا تشبیه میشود.
اما این درد در ساعات بعد کاهش مییابد. بروز خاراستخوانی دلایل مختلفی خواهد داشت. در زیر مهمترین علتهای بروز این عارضه را نامبردهایم:
-
وزن بالا
اضافهوزن یکی از مهمترین دلایلی است که موجب بروز این بیماری میشود. اگر افراد وزن بالایی داشته باشند، پاشنه پایشان در حین حرکت کردن فشار زیادی را متحمل شده، و دچار آسیب خواهد شد.
-
ورزشهای حرفهای
دیگر دلیل بروز خار پاشنه انجام ورزشهای حرفه میباشد. اکثر ورزشکاران حرفهای به علت آسیب و ضربههایی که حین انجام تمرینات به پاشنه پایشان وارد میشود، دچار این عارضه خواهند گردید. برای مثال افرادی که همواره در حال دویدن هستند، فشار زیادی به ناحیه پاشنه پایشان وارد میشود.
-
استفاده از کفش نامناسب
اگر از کفش نامناسبی استفاده کنید، قطعاً پا در وضعیت نامطلوبی قرار میگیرد. به همین علت کفش نامناسب میتواند به پا آسیب وارد کند و درنتیجه باعث بروز خاراستخوانی شود.
-
سن
با بالا رفتن سن استخوان پا تحلیل رفته و آسیب میبیند. درنتیجه امکان دارد بالا رفتن سن نیز ممکن است این بیماری بروز پیدا کند.
نکته: این عارضه در خانمها بیش از آقایان رخ میدهد.
خارپاشنه چه علائمی دارد؟
خاراستخوانی نیز مانند هر بیماری دیگری با علائمی همراه خواهد بود. البته این علائم در همه افراد یکسان نیست. گروهی از افراد باوجوداینکه مدتها به این بیماری مبتلا هستند، چون علائمی ندارند اصلاً متوجه بروز آن نمیشوند؛ اما برخی افراد نیز در همان ابتدا علائم فراوانی را مشاهده میکنند. در زیر شایعترین علائم بروز این عارضه را نامبردهایم:
-
درد
درد اولین علامت ابتلا به خاراستخوانی است. این درد در ابتدای روز شدیدتر بوده، و در برخی ساعات دیگر نیز خفیف میشود؛ اما درد ناشی از خار استخوانی همواره احساس شده، و در حین حرکت پا تشدید میشود.
-
تورم و التهاب
وقتی استخوانی اضافه و غیرعادی در پاشنه پا رشد کند، قطعاً موجب ورم و التهاب خواهد شد. این ورم و التهاب معمولاً شدید است، و با دست زدن باپاشنه پا بهراحتی میتوان تورم و التهاب را تشخیص داد.
-
برجستگی استخوان
دیگر علامت شایع خارپاشنه برجستگی استخوان میباشد. استخوان ناشی از رسوب کلسیم به شکل برآمده رشد میکند، و کاملاً نمایان خواهد شد. این استخوان موجب ایجاد برجستگی بر روی پاشنه پا خواهد شد.
-
سوزش و کبودی
ممکن است خار استخوانی با علامتهایی همچون سوزش و کبودی نیز همراه باشد. کبودی معمولاً در روزهای ابتدایی پس از ابتلا، بر روی پوست کاملاً مشخص خواهد بود.
-
احساس گرما
پا در اثر بروز خار پاشنه ملتهب میشود. التهاب نیز موجب تولید گرما در ناحیه پاشنه خواهد شد. به همین علت یکی از علامتهای بروز این بیماری احساس گرما در این ناحیه است.
درمان قطعی خارپاشنه چیست؟
هرگاه صحبت از درمان خارپاشنه بهصورت قطعی میشود، موضوعاتی مثل استفاده از چسب خارپاشنه، درمان خار پاشنه با صابون، درمان خارپاشنه با آبغوره و مواردی از این قبیل مطرح میشوند. اما در خصوص این بیماری میبایست بگوییم، نمیتوان هیچ روشی را بهعنوان درمان قطعی برای آن در نظر گرفت. بهاینعلت که خاراستخوانی درمانهای گوناگونی داشته، و هر یک از روشهای درمان برای افراد خاصی مناسب خواهند بود. در زیر بهترین روشهای درمان خار استخوانی را نام بردهایم:
-
درمانهای خانگی
درصورتیکه عارضه شدید نباشد، درمانهای خانگی میتوانند تا حد زیادی مؤثر باشند. منظور از درمانهای خانگی استفاده از آتل، کمپرس یخ و گرم، ماساژ و…میباشد.
-
تزریق
تزریق نیز از دیگر روشهای بهبود خاراستخوانی پاشنه بهحساب میآید. در این روش داروهای استروئیدی به درون پاشنه پا تزریق میشوند. در حالت دیگر نیز ممکن است از روش پی آر پی برای بهبود این عارضه استفاده شود. درروش پی آر پی پلاسمای سرشار از پلاکت خونی، به داخل پاشنه پا تزریق میگردد.
-
فیزیوتراپی
درروش فیزیوتراپی بیمار باید تمریناتی را انجام دهد که، موجب تقویت عضلات ناحیه پاشنه پا شوند و التهاب این قسمت را کاهش دهند. این تمرینات توسط متخصص فیزیوتراپ یا بهترین متخصص ارتوپد برای بیماران طراحی میشوند.
-
جراحی
اگر هیچکدام از روشهای بالا در درمان خارپاشنه مؤثر نباشند، تنها راهی که موجب بهبود قطعی این بیماری میشود جراحی است. تنها عده کمی از مبتلایان به این بیماری نیاز به جراحی خواهند داشت. درروش جراحی از بیحسی موضعی استفاده میشود. سپس برشی در ناحیه پاشنه پا ایجادشده، و استخوان اضافه خارج میشود. این جراحی نیمه تهاجمی بوده و بیمار بعد از انجام آن باید دوره نقاهت را بگذراند.