درمان قفل شدن زانو
برای درمان قفل شدن زانو ابتدا باید بدانید که زانوها دو مفصل از مهم‌ترین مفاصل بدن انسان هستند. زانوها جدا از تحمل وزن بدن فرد، فعالیت‌های روزمره مانند ایستادن، راه رفتن و بالا رفتن از پله‌ها را امکان‌پذیر می‌کنند.
استفاده‌ی زیاد، زانوها را در معرض آسیب‌دیدگی و فرسایش قرار می‌دهد. این دو مشکل باعث می‌شوند که فرد نتواند زانوی خود را صاف و خم کند که این اتفاق قفل شدن زانو نام دارد. دو نوع زانوی قفل‌شده وجود دارد: زانوی قفل‌شده کاذب و زانو قفل‌شده واقعی.
برای درمان زانو قفل‌شده ابتدا باید با انواع زانو قفل‌شده آشنا بشید؛ قفل‌شده کاذب زمانی اتفاق می‌افتد که درد شدید زانو باعث اسپاسم و انقباض عضلات زانو می‌شود. این‌یک عکس‌العمل دفاعی هوشمند از جانب بدن است که مانع حرکت زانو می‌شود.
جلوگیری از حرکت زانو مانع از آسیب‌دیدگی بیشتر آن می‌شود. اگرچه انقباض و تورم عضلانی خم شدن یا صاف کردن زانو را دردناک می‌کند، خود مفصل زانو ازنظر فیزیکی ناتوان از حرکت نیست. پس برای درمان قفل شدن زانو باید آسیب را برطرف کرد.
زانو قفل‌شده واقعی
قفل شدن واقعی زانو زمانی اتفاق می‌افتد که چیزی ازنظر فیزیکی از صاف شدن زانو جلوگیری کند. زمانی که فردی زانوی قفل‌شده واقعی داشته باشد، مفصل زانو او در یک وضعیت گیر می‌کند و اصلانمیتواند حرکت کند.
علل قفل شدن کاذب زانو
تعدادی از دلایل اصلی که منجر به‌زانو قفل‌شده می‌شوند عبارت‌اند از:
_درد ناشی از آسیب زانو
_التهاب ناشی از آسیب یا بیماری دژنراتیو مفصل (استئوآرتریت)
_التهاب و ورم مفصل زانو که سندرم پلیکا نام دارد
_ناهنجاری کشکک، جایی که کاسه زانو به‌درستی حرکت نمی‌کند
علل قفل شدن واقعی زانو
برای درمان قفل شدن زانو ابتدا باید با علل آن آشنا شویم:
_پارگی منیسک : منیسک ها دوتکه غضروف c شکل هستند که در دو طرف مفصل زانو قرار دارند. نقش این غضروف‌ها مانند یک بالشتک میان استخوان‌های ساق پا و ران است.
اگر منیسک پاره شود، یک قطعه می‌تواند جداشده و در مفصل زانو گیر کند و باعث قفل شدن مفصل شود. اگر زانوی خود را بیش‌ازحد بچرخانید باعث می‌شود مینیسک زانوی شما پاره شود.
_بدن‌های شل در زانو
مانند غضروف، قطعات استخوانی نیز می‌توانند خود را در مفصل زانو فروکنند و باعث قفل شدن آن شوند. آسیب و آرتروز می‌توانند باعث ایجاد بدن شل در قطعات استخوانی و غضروف‌ها شوند.
_دررفتگی کشکک
تعدادی از آسیب‌دیدگی‌های زانو می‌تواند منجر به خارج شدن کشکک یا کاسه زانو از مکان خود شود. به این دررفتگی کشکک می‌گویند. درنتیجه زانو هنگام اکستنشن قفل می‌شود. پس در درمان قفل شدن زانو به این موارد باید توجه کنیم.
_التهاب مفصل زانو
اگر ساختارهای داخل مفصل زانو متورم و ملتهب شوند، ممکن است از گسترش زانو جلوگیری کنند. تورم ممکن است درنتیجه آسیب، استفاده بیش‌ازحد یا آرتروز رخ دهد.
علائم شبه قفل شدن زانو
علامت اصلی قفل شدن کاذب زانو که در درمان قفل شدن زانو بسیار موردتوجه قرار می‌گیرد درد است. از دیگر علائم آن عبارت‌اند از:
احساس قفل شدن کوتاه در زانو
احساس گرفتگی زانو
احساس شلی یا بی‌ثباتی در زانو
علائم قفل شدن واقعی زانو
علامت اولیه قفل شدن واقعی زانو ناتوانی در صاف کردن زانو است. در برخی موارد، فردی که زانو قفل‌شده واقعی دارد، ممکن است درد را نیز تجربه کند. اگر بدن شل در داخل مفصل باعث قفل شدن واقعی زانو شود، ممکن است فرد علائم و نشانه‌های دیگری را تجربه کند، ازجمله:
سفتی مزمن در زانو
مشکل در صاف کردن کامل زانو
احساس ترکیدن در زانو
احساس برآمدگی در محل شلی بدن
درد و تورم متناوب
تشخیص قفل شدن زانو
روند درمان قفل شدن زانو توسط پزشک با پرسیدن سؤالاتی در مورد علائمی مانند درد و تورم شروع می‌شود. سپس پزشک زانو را به‌صورت فیزیکی معاینه می‌کنند تا علائم کبودی، التهاب و حساسیت را بررسی کنند. در طول معاینه، پزشک ممکن است برای ارزیابی مفصل زانو را فشار داده یا بکشد. سپس ممکن است از فرد بخواهند که در اتاق راه برود تا تحرک او را ارزیابی کند.
برای تشخیص دقیق و درست آسیب‌دیدگی زانو ممکن است پزشک از روش تصویربرداری تشخیصی استفاده کند. تعدادی از آزمایش‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
توپوگرافی کامپیوتری (CT) اسکن
اشعه ایکس
سونوگرافی
آزمایش‌های دیگر مانند آزمایش خون و روش آرتروسنتز می‌توانند به پزشک کمک کنند تا علائم التهاب یا عفونت را بررسی کند. این روش شامل نمونه‌برداری از مایع از مفصل زانو است.
درمان قفل شدن زانو
درمان قفل شدن زانو بر اساس نوع زانو قفل‌شده و علت اصلی آن متفاوت است.
_پارگی منیسک: درمان پارگی منیسک به محل و شدت آن بستگی دارد. اگر پارگی کوچک و در قسمت خارجی منیسک باشد، پزشک ممکن است انجام روش RICE را توصیه کند. مخفف RICE مخفف عبارت زیر است:
استراحت: فعالیتی که باعث درد می‌شود را متوقف کنید.
یخ: یک کیسه یخ سرپوشیده را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه هر بار چند بار در روز بمالید
فشرده‌سازی: یک باند فشاری الاستیک بپوشید.
ارتفاع: با زانو بالاتر از قلب دراز بکشید. این کار باعث تخلیه شدن خون اضافی از زانو و کاهش تورم آن می‌شود.
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن نیز می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
در برخی موارد، پزشک ممکن است فیزیوتراپی را برای کمک به فرد برای بازیابی حرکت در مفصل زانو توصیه کند.
_بدن شل در زانو: اگر فردی دارای یک‌تکه غضروف یا استخوان شل باشد که باعث قفل شدن زانو شده است، ممکن است برای برداشتن آن نیاز به جراحی داشته باشد.
_علل دیگر: علل دیگر، مانند بدخیمی کشکک یا سندرم پلیکا، معمولاً به فیزیوتراپی در کنار یخ، استراحت و داروهای ضدالتهابی نیاز دارند که در درمان قفل شدن زانو بسیار مؤثر است.