پارگی مینیسک
مینیسک‌ها به دلایل مختلفی پاره شده یا آسیب می‌بینند. به‌طور طولی، شعاعی و زبانه‌ای مینیسک‌ها دچار پارگی و آسیب می‌شوند. البته پارگی مینیسک در اتفاقات ورزشی می‌تواند لطمه‌های دیگری به زانو مانند پارگی رباط صلیبی را هم شامل شود. وقتی که پارگی مینیسک روی می‌دهد خیلی از افراد بعد از این آسیب می‌توانند راه بروند و به فعالیت‌های خود ادامه دهند. پس اگر بعد از آسیب هنوز توان حرکت داشتید دلیل نمی‌شود که زانوی شما آسیب ندیده است. خیلی از ورزشکاران به روند فعالیت‌هایشان ادامه می‌دهند اما بعد از گذشت دو الی سه روز، زانوها سفت و متورم می‌گردد. شایع‌ترین علائم پارگی مینیسک زانو عبارت‌اند از:
- درد زانو
- احساس خشکی و تورم
- حس خالی‌شدن زانوها
- محدود‌شدن دامنه حرکتی در زانوی آسیب‌دیده
اگر مینیسک آسیب‌دیده درمان نگردد، احتمال دارد که قطعه‌ای از آن شل گردد و به داخل مفصل برود. به‌وجودآمدن این حالت باعث می‌گردد که صدایی غیرعادی و حالت قفل‌شدن در زانو پدید آید.
علائم پارگی مینیسک زانو
علائم پارگی مینیسک به سه دسته تقسیم می‌شود:
علائم پارگی خفیفمینیسک زانو
امکان فعالیت و ورزش با درد خفیف در ناحیه زانو امکان‌پذیر است. بیشترین درد هنگامی به‌وجود می‌آید که فرد قصد بلندشدن از زمین را دارد. زانوها به مدت ۲ الی ۳ هفته ورم دارند و زانوها به‌صورت کامل خم نمی‌شود.
علائم حاد پارگی مینیسک زانو
در هنگام پارگی حاد مینیسک، بلافاصله بعد از ایجادمصدومیت درد شدیدی احساس می‌شود و زانو متورم می‌گردد. بعد از گذشت دو الی سه روز، درد شدت بیشتری پیدا می‌کند. زانوها قفل شده و امکان صاف‌کردن آن وجود ندارد. در این زمان، حالت تعادل در زانوها از بین می‌رود.
علائم مزمن پارگی مینیسک زانو
ممکن است در این حالت بعد از کمی استراحت علائم برطرف گردد، اما برخی علائم زیر در فرد باقی می‌ماند: ورم زانو، درد در محل مینیسک، قفل‌شدگی زانوها، بی‌ثباتی در زانوها و حالت خالی‌شدن، لاغر‌شدن عضلات چهار سر ران، ایجاد صدا هنگام خم و راست کردن زانوها.
پزشک معالج با دقت و معاینه دقیق، در بیشتر موارد از عکس‌برداری برای تشخیص استفاده می‌کند تا این عارضه به‌درستی معلوم شود، چون بسیاری از مشکلات دیگر زانو و مینیسک ممکن است علائم مشترک داشته باشند.
آسیب‌دیدگی رباط صلیبی
رباط صلیبی از جمله رباط‌های مهمی است که داخل مفصل زانو قرار دارد. وظیفه مهمی در حرکت استخوان‌ها به سمت جلو و چرخش داخلی آن‌ها و صاف‌کردن زانوها دارد.
آسیب‌دیدگی رباط صلیبی در بیشتر موارد در هنگام چرخش‌های شدید و ناگهانی رخ می‌دهد و نیز در این زمان صدایی هم از آن شنیده خواهد شد. در این حالت زانوها دچار درد شدیدی می‌شوند و ممکن است همان لحظه توان حرکت از مصدوم سلب شود. در این هنگام دیگر توان انجام حرکت ورزشی و حرکت عادی باقی نخواهد ماند.
بعد از آسیب به رباط صلیبی زانو در ۲ ساعت اول زانوها گرم و متورم می‌شود. احساس بی‌ثباتی و خالی‌شدن زانو نیز به‌وجود خواهد آمد که آزاردهنده است.
رباط صلیبی زانو به علت‌های مختلف می‌تواند دچار پارگی شود:
علت پارگی رباط زانو
- تغییر مسیر ناگهانی پاها در هنگام انجام حرکات ورزشی یا عامل خارجی با فشار بالا.
- فرود نادرست روی پاها در هنگام پرش‌کردن
- کم‌کردن سرعت به‌صورت ناگهانی در هنگام دویدن و توقف‌های ناگهانی و پر‌فشار
- ضربه ناگهانی و شدید به زانو به دلیل افتادن یا اصابت به عاملی خارجی
در مواردی دیده می‌شود که پارگی رباط صلیبی در بانوان بیشتر از آقایان رخ می‌دهد. این اتفاق به این دلیل می‌افتد که زنان قدرت عضلانی کمتری در ناحیه پاها دارند و آسیب‌پذیری بیشتری در این ناحیه حس می‌شود.
نتیجه‌گیری:
با بررسی این دو آسیب‌دیدگی معلوم می‌شود که در برخی موارد، علائمی شبیه به هم دارند و شدت و ضعف عوارض بعد از آن، می‌تواند کم یا زیاد باشد. از‌این‌رو، توصیه می‌شود که با آزمایش و تست‌هایی که توسط پزشک انجام می‌شود دقیقاً آسیب‌دیدگی مینیسک و رباط صلیبی تشخیص داده شود. تست‌هایی نظیر حساسیت در خط مفصلی، تست مک موری، تست تسالی، تست ساییدگی و همچنین استفاده از MRI می‌تواند روند تشخیص و درمان را سریع‌تر و دقیق‌تر کند.
در تشخیص و آزمایش آسیب به رباط صلیبی از تست‌های مینیسک هم استفاده می‌شود، اما در تشخیص این عارضه بهتر است آزمایش‌های دیگری هم انجام شود. آزمایش‌هایی مثل استاینمن، آزمایش Ege تصویربرداری و ام‌آرآی از جمله آزمایش‌های تشخیصی مطلوب هستند.
در این میان، استفاده از MRI می‌تواند بسیار خوب باشد؛ زیرا توان تشخیص پارگی‌های درجه یک و دو را داشته و نیز با نشان‌دادن ساختار داخلی مفصل‌ها می‌تواند اطلاعات مفیدی به پزشک برای روند درمان بدهد. در این روش غیرتهاجمی، تاباندن اشعه مضر نیز وجود نخواهد داشت.
در پارگی رباط صلیبی و مینیسک مهم‌ترین فاکتور تشخیص درست این دو عارضه از یکدیگر است. بعد از تشخیص صحیح، طی‌کردن اصولی دوران نقاهت و فیزیوتراپی می‌تواند روند بهبودی را با کیفیت و سرعت بیشتری به پیش ببرد. البته در موارد شدید‌تر چاره‌ای جز عمل جراحی باقی نخواهد ماند.
با مراجعه به پزشک متخصص و تشخیص صحیح، بهترین روش درمانی را پیش بگیرید و دوباره سلامتی پا و زانوی خود را شاهد باشید. دکتر فرشید راعی متخصص ارتوپد در تهران می تواند به شما در بهبود و درمان پارگی رباط صلیبی و مینیسک کمک نماید.