اختلال عملکرد کشکک زانو چیست؟
زانو مفصل بین استخوان ران و درشت نی است. کشکک سومین قسمت استخوانی مفصل است و در جلو قرار دارد. سطوح کشویی با غضروف پوشیده شدهاند. پایداری کشکک توسط تاندون چهار سر ران در بالا و تاندون کشکک در پایین که به برجستگی در انتهای استخوان درشت نی به نام توبروزیته قدامی درشت نی و شبکیه کشکک داخلی و جانبی در طرفین متصل میشود حفظ میشود. .
انقباض شبکیه جانبی، که کم و بیش با وارد شدن بیشتر جانبی تاندون کشکک و توبروزیته قدامی درشت نی روی استخوان درشت نی همراه است، منجر به اختلال عملکرد کشکک میشود. این میتواند به شکل یک شیب جانبی کشکک باشد که باعث افزایش فشار غضروف میشود یا همراه با جابجایی جانبی که منجر به تماس ضعیف سطوح مفصلی میشود.
نحوه ایجاد کجی کشکک زانو
انقباض شبکیه جانبی، که کم و بیش با وارد شدن بیشتر جانبی تاندون کشکک و توبروزیته قدامی درشت نی روی استخوان درشت نی همراه است، منجر به اختلال عملکرد کشکک میشود و میتواند به شکل یک شیب جانبی کشکک باشد که باعث درد، قفل شدن، تورم، احساس بیثباتی یا حتی دررفتگی کشکک میشود که میتواند کاسه زانو را از محل استراحت معمولی خود خارج کند و باعث شود با آن به صورت زاویه دار بنشیند که در اصل کجی کشکک زانو اتفاق افتاده نیاز به درمان پزشکی و فیزیوتراپی دارد.
کجی کشکک زانو چگونه تشخیص داده می شود؟
حتی اگر کاسه زانو خود به خود به جای خود بازگردد، باید برای تشخیص و درمان احتمالی به پزشک مراجعه کنید. پزشک سوالات مرتبط را پرسیده و در نهایت یک معاینه فیزیکی برای ارزیابی علائم، از جمله دامنه حرکتی شما انجام میدهد. همچنین ممکن است از روشهای زیر برای برای تشخیص بهتر و دقیقتر این علائم استفاده نماید:
عکسبرداری با اشعه ایکس برای دیدن اینکه آیا کاسه زانو در جای خود هست یا خیر؟ و بررسی این که آیا استخوان شکسته شده است یا خیر؟ ام ار ای با تکنیک انتشار امواج مغناطیسی که از روشهای مختلف به استخوانها نفوذ میکند، کار میکند و به بررسی آسیبهایی مانند پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL)، پارگی منیسک و قطعات استخوان شل به جهت بررسی دقیقتر استفاده نمایند.
روش درمان کجی کشکک زانو به چه صورت میباشد؟
اکثر مشکلات اختلالی در کشکک زانو را میتوان بدون جراحی به طور موثر درمان کرد. درمان غیرجراحی ممکن است شامل استراحت، تمرینات کششی و تقویتی منظم، چسباندن زانو پرانتزی، استفاده از یخ و استفاده کوتاه مدت از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی باشد. اما اهداف درمان غیر جراحی مشکلات اختلال در ناحیه کشکک، کاهش علائم، افزایش قدرت و استقامت عضله چهار سر و بازگشت به عملکرد طبیعی است.
تمرینات مربوط به اختلال ردیابی کشکک پیچیده نیست و میتوان آن را در خانه در حدود ۲۰ دقیقه در روز انجام داد. تقویت عضله چهار سر ران رایجترین درمان تجویز شده برای اختلال ردیابی کشکک است. ورزشهایی برای افزایش انعطافپذیری و تقویت عضلات اطراف ران نیز میتواند کمککننده باشد، صبر و فداکاری ضروری است.
پیشرفت و بهبود آهسته میتواند ناامیدکننده باشد. اما اکثر افراد میتوانند با پیروی دقیق از یک برنامه درمانی محافظهکارانه از یک روش جراحی در امان بمانند. حتماً در برنامه تمرینی خود بمانید، ممکن است فوراً متوجه بهبود زیادی در علائم خود نشوید و بهبودی ممکن است چندین ماه طول بکشد. اگر قدرت و انعطاف خود را حفظ نکنید، مشکلات میتوانند دوباره برگردند.
نحوه تشخیص برنامههای ورزشی مناسب برای درمان
تشخیص صحیح در طراحی یک برنامه ورزشی یا توانبخشی از اهمیت بالایی برخوردار است. درمانی که دریافت میکنید و برنامه ورزشی که برای توانبخشی زانوی خود استفاده میکنید باید بهطور خاص برای شرایط شما ایجاد شود. برخی از پزشکان علاوه بر یک برنامه ورزشی، استفاده از تکنیک چسب زدن را برای حفظ کاسه زانو در تراز مناسب توصیه میکنند. حتماً دستورالعملهای پزشک یا فیزیوتراپیست خود را بهدقت دنبال کنید.
در ابتدا، به دنبال آسیب یا تشدید علائم اختلال کجی کشکک زانو، فعالیت زانو باید کاهش یابد، استفاده بیشازحد و ضربه از علل شایع زانودرد هستند. و استراحت دادن بهزانو به تسکین درد کمک مینماید. تمرینات باید با برطرف شدن علائم و تحت نظر پزشک مرتبط شروع شود زیرا در ابتدای تمرینات، تمرین اشتباه ممکن است سبب آسیبهای جدیتر شود.
پزشک یا فیزیوتراپیست باید به شما کمک کند تا تصمیم بگیرید چه تمریناتی را انجام دهید. او احتمالاً از شما میخواهد که با یک یا دو تمرین شروع کنید و بهمرورزمان تمرینات دیگری را اضافه کنید. فیزیوتراپیست شما ممکن است در طول برخی تمرینات از بیوفیدبک استفاده کند تا به شما در یادگیری انقباض عضلات خاص، بهویژه عضله داخلی چهار سر رانتان کمک کند.
ستهای چهارگانه و مینی اسکات ممکن است اولین تمریناتی باشند که پزشک یا فیزیوتراپیست شما توصیه میکند. در ادامه به بررسی چند تمرینی که میتوانند در بهبود کجی کشکک زانو بدون عمل جراحی به فرد کمک نمایید بهصورت اختصاری میپردازیم و درنهایت باید توجه داشت که جراحی آخرین گزینه موردبررسی خواهد بود.
انواع ورزشهای مؤثر
- با پای صاف و تکیهگاه روی زمین یا یکتخت سفت بنشینید. (اگر در جلو یا پشت زانوی خود احساس ناراحتی می کنید، یک رول حوله کوچک زیر زانوی خود قرار دهید.).
- ماهیچههای بالای ران خود را با فشار دادن پشت زانوی خود به سمت زمین سفت کنید. (اگر زیر کاسه زانو احساس ناراحتی کردید، یک رول حوله کوچک زیر زانوی خود قرار دهید.)
- حدود ۶ ثانیه نگهدارید، سپس تا ۱۰ ثانیه استراحت کنید.
- این کار را برای ۸ تا ۱۲ تکرار چندین بار در روز انجام دهید.
توجه: برای تمرینات بلند کردن پای مستقیم، فیزیوتراپیست شما ممکن است از شما بخواهد وزنههای سبکی برای مچ پا اضافه کنید تا قویتر شوید، بنابراین از اضافه نمودن وزنه هراسی نداشته باشید و همچنین توجه داشته باشید که در انتخاب وزنه به سخنان فیزیوتراپیست خود گوشداده و از وزنههای سبک استفاده نمایید و در نظر نداشته باشید که وزنهی سنگینتر باعث بهبود عملکرد شما خواهد بود.
- به پشت دراز بکشید و زانوی خوب خود را خمکنید تا پایتان صاف روی زمین قرار گیرد. پای آسیبدیده شما باید صاف باشد. اطمینان حاصل کنید که کمر شما دارای انحنای طبیعی است. شما باید بتوانید دست صاف خود رابین زمین و قسمت کوچک پشت خود قرار دهید، درحالیکه کف دستتان با زمین و پشت شما با پشت دست شما تماس میگیرد.
- ماهیچههای ران پای آسیبدیده را با فشار دادن پشت زانوی خود به سمت زمین سفت کنید. زانوی خود را صاف نگهدارید.
- ماهیچههای چهار سر ران پای مستقیم خود را سفت کنید و پا را ۳۰ تا ۴۵ سانتیمتر (۱۲ تا ۱۸ اینچ) از زمین بلند کنید. حدود ۶ ثانیه در این حالت بمانید، سپس بهآرامی پا را پایین بیاورید و چند ثانیه استراحت کنید.
- ۸ تا ۱۲ تکرار، ۳ بار در روز انجام دهید.
حال اگر با انجام فیزیوتراپی و همچنین تمرینات رایج ذکرشده همچنان احساس درد، تورم و یا حتی احساس بیثباتی شما باقیمانده است احتمالاً پزشک به شما روشهای پیشرفتهتر همچون جراحی را پیشنهاد مینمایید که درمان به این صورت انجام پذیرد و بیمار از درد رهایی یابد اما شایانذکر است که در اکثر موارد جراحی انتخاب آخر خواهد بود.
چرا عمل جراحی پیشنهاد میشود؟
کشکک بهطور خودبهخودی خود را دوباره تنظیم نمیکند و بهتدریج به غضروف آسیب میرساند و سبب بدتر شدن تدریجی مفصل و درنتیجه افزایش ناراحتی است. دردی که با درمانهای دارویی و فیزیوتراپی و همچنین بروز دررفتگیهای مکرر ادامه پیدا میکند، نیاز به جراحی را مطرح میکند تا سبب شود زانو به حالت اولیه خود بازگردد.
هدف از این عمل تراز مجدد کشکک در شیار تروکلئا است که بدین ترتیب درد را تسکین، کشکک را تثبیت و از زوال مفصل جلوگیری میکند. این جراحی شامل تنظیم مجدد کشکک در شیار تروکلئا بهمنظور بازیابی ردیابی طبیعی و نامحدود است.با توجه به تغییرات آناتومیکی و علائم متحمل شده میتوان دو روش را در نظر گرفت، رهاسازی جانبی شبکیه در مورد شیب جانبی کشکک با پسرفت شبکیه جانبی نشان داده میشود.