کشکک زانو بافتی استخوانی بوده که بر روی مفصل قرار گرفته است. این قسمت از مفصل زانو در برابر آسیب‌های مختلف مراقبت می‌کند. همچنین کشکک زانو که با نام پاتلا نیز شناخته می‌شود، به اتصال هرچه بهتر عضلات ساق پا و ران‌ها کمک می‌کند. به همین علت درحرکت کردن بدن ما نقش مهمی دارد.
در لایه زیری پاتلا نیز، بافتی غضروفی قرار دارد که از ساییدن آن به استخوان مفصل جلوگیری می‌کند. حال گاهی پاتلا یا همان کشکک زانو به علت‌های مختلفی دچار کجی یا دررفتگی می‌شود. در این صورت کشکک زانو از جا خارج شده و حالت آن بر آمده می‌شود.
در نتیجه شکل زانو کاملاً تغییر کرده و بدفرم خواهد شد. علاوه بر این کجی کشکک زانو می‌تواند درحرکت کردن ما نیز بسیار تأثیر بگذارد. چون در این صورت پا حالت ناپایداری داشته و لامسه حرکتی زانو کاهش می‌یابد.
حتی برخی افراد احساس می‌کنند که کشکک زانوی آن‌ها تکان خورده و هیچ اتصالی به زانو ندارد. حال شاید برایتان سؤال شود کج شدن و دررفتگی پاتلا عارضه خطرناکی است؟ در پاسخ می‌بایست بگوییم این عارضه خطر خاصی به همراه ندارد؛ اما می‌تواند مفصل زانو را آسیب‌پذیرتر کند و درد زیادی در این ناحیه ایجاد نماید. گاها نیز فرد در قسمت زانو دچار تورم و کبودی می‌شود.
کجی کشکک زانو در افراد با سنین بالا شایع‌تر است. به این علت که زانوی این دسته از افراد به علت بالا رفتن سن فرسایش یافته و با کوچک‌ترین آسیب یا حرکت نابجایی دچار آسیب خواهد شد. همچنین این عارضه در ورزشکاران بیش از افراد عادی رخ می‌دهد؛ اما کجی و از جا در آمدگی کشکک زانو فقط مختص افراد سن بالا یا ورزشکار نیست بلکه هر شخصی ممکن است دچار این عارضه شود.
اصلی‌ترین دلایل کجی کشکک زانو
مشکلات یا عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند موجب بروز این عارضه شوند. به همین علت هر شخص به دلایل خاصی ممکن است دچار این مشکل شود و علت آن در هر بیمار متفاوتی خواهد بود. در زیر اصلی‌ترین دلایل کجی و از جا در آمدگی کشکک زانو را نام برده‌ایم لذا پیش از مراجعه به بهترین متخصص ارتوپد در تهران مطالب زیر را بررسی نمایید:
-
آسیب‌دیدگی شدید
آسیب دیدگی اولین عاملی است که می‌تواند موجب بروز این عارضه شود. گاهی در حین وقوع حوادثی مثل تصادف، سقوط از ارتفاع، زمین خوردن ضربه‌ای به پا وارد می‌شود که زانو را به سمت بیرون هدایت می‌کند. وارد آمدن این‌گونه ضربه‌ها موجب می‌گردد که کشکک به یک باره از جا در آمده و کج شود.
-
حرکات ورزشی
برخی حرکات ورزشی نیز اگر به صورت مدوام انجام شوند، می‌توانند موجب کجی کشکک زانو شوند. مخصوصاً اگر فرد دائماً در حال انجام تمرینات چرخشی باشد. به این علت است که ورزشکاران بیش از افراد عادی به این عارضه دچار می‌شوند.
-
اضافه وزن
اضافه وزن از دیگر دلایل بروز این عارضه می‌باشد. اگر وزن بالایی داشته باشید، به ناحیه زانو فشار زیادی وارد می‌شود. در نتیجه چون این ناحیه توان تحمل این فشار را ندارد، ممکن است کشکک زانو کج شده یا از جا در بیاید. به همین علت افراد با وزن بالا نیز بیشتر در معرض بروز این عارضه هستند.
-
دویدن روی سطح ناصاف
دویدن روی تپه یا هر سطح ناصاف دیگری نیز می‌تواند باعث کج شدن یا از جا درآمدن پاتلا شود. اگر بر روی سطحی که ناهمواری‌های زیادی دارد بدوید، فشار زیادی به زانو وارد گردیده و احتمال کجی کشکک آن بسیار بالا است.
-
وجود جراحت
گاهی جراحتی در زانو، ران وجود دارد که هنوز درمان نشده است. وجود چنین جراحتی نیز ممکن باعث کج شدن کشکک زانو شود.
-
ناهنجاری‌های زانو
گاهی فرد به ناهنجاری‌های دیگر زانو نیز مبتلا است و به همین علت دچار این عارضه می‌شود. مثلاً پای پرانتزی ازجمله عارضه‌هایی است که احتمال دارد موجب کج شدن کشکک زانو شود.
-
سابقه خانوادگی
احتمال اینکه فردی به علت سابقه ژنتیکی یا خانوادگی دچار این عارضه شود، بسیار کم است؛ اما به هر حال ممکن است فردی به علت سابقه خانوادگی نیز به صورت ارثی به این بیماری مبتلا گردد. چون اگر پدر یا مادر فرد قبلاً دچار کجی کشکک شده باشند، با درصد احتمال کم ممکن است او نیز دچار این ناهنجاری شود.
آیا می‌توان از کجی کشکک زانو پیشگیری نمود؟
معمولاً درمان این عارضه ماه‌ها زمان می‌برد و حتی اگر به‌طور کلی بهبود یابد نیز ممکن است زانو دیگر آن توان اولیه خود را نداشته باشد. به همین علت پیشگیری از بروز آن فوق العاده مهم است. اگر این عارضه به‌صورت ارثی و ژنتیکی رخ داده باشد، امکان پیشگیری از آن وجود ندارد؛ اما اگر علت سابقه ژنتیکی نباشد، می‌توان با در نظرگیری برخی نکات از بروز آن پیشگیری نمود. این نکات را در زیر نام برده‌ایم:
- هنگام ورزش احتمال آسیب دیدگی کشکک زانو بسیار بالا است. به همین علت استفاده از زانو بند و انواع محافظ زانو، می‌تواند از وارد آمدن هرگونه آسیبی به این ناحیه جلوگیری کند. پس هنگام ورزش استفاده از زانوبندهای محافظ را فراموش نکنید.
- یکی دیگر از روش‌های پیشگیری کجی کشکک زانو، دارا بودن وزن ایده آل می‌باشد. اگر وزن مناسبی دارید، از افزایش وزن خود جلوگیری نمایید. اگر هم دچار اضافه وزن هستید، می‌بایست با داشتن رژیم غذایی مناسب به وزن ایده آل برسید. چون وجود وزن بالا از فاکتورهای پدیدآورنده این عارضه است.
- از انجام فعالیت‌هایی که به‌زانو فشار زیادی وارد می‌کنند نیز، خودداری نمایید. چون اگر این فعالیت‌ها به‌صورت مدوام تکرار شوند، زانو قطعاً دچار آسیب خواهد شد.