درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی
پیچ خوردگی مچ پا یکی از رایج ترین راه‌های آسیب به لیگامان‌ها است و درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی، یک راه پیشنهاد شده برای تسریع بهبودی کامل بافت‌های آسیب دیده می‌باشد. حتما تا به حال برایتان پیش آمده که پس از پریدن از یک ارتفاع کوتاه یا یک ایستادن ناگهانی، احساس درد و کشش در ناحیه مچ پا داشته‌باشید. گاهی اوقات این درد گذرا و کوتاه است پس شما بدون نگرانی به راه رفتن ادامه می‌دهید، اما با طولانی شدن و تشدید درد باید اقدامات لازم برای حفاظت از پای خود را شروع کنید.
اگر فردی هستید که زیاد درد در ناحیه مچ پا حس می‌کنید و یا دفعات زیادی از پیچ‌خوردگی را تجربه کرده‌اید، باید بدانید که این زنگ هشداری برای رباط‌های محافظت کننده‌ی مچ پا است. بهتر است پیش از ایجاد خطرات جدی‌تر یک معاینه‌ی کوتاه داشته باشید و در صورت نیاز از درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی استفاده کنید.
دلایل آسیب به لیگامان‌های مچ پا
طبق آناتومی بدن، چندین رباط در قسمت اتصالی مچ پا حضور دارند و درحال تحمل وزن کلی بدن هستند. این توصیف کاملا بیان می‌کند که ناحیه‌ی مچ پا بسیار آسیب‌پذیر است و با هر حرکت اشتباه دچار نقص و یا تخریب می‌شود. اما چه چیز‌هایی باعث آسیب شده و ما را نیارمند درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی می‌کند؟
فرض کنید در حین ورزش یا درحال راه رفتن با یک الگوی اشتباه هستید، ناگهان پای شما پیچ می‌خورد. اغلب این پیچ‌خوردگی به طرف داخل اتفاق می‌افتد پس قسمت خارجی مچ، مجبور است تمامی وزن بدن را به تنهایی تحمل کند. کاملا واضح است که با وجود چنین وزنی روی رباط‌های یک جهت، این رباط‌ها دچار کشیدگی یا حتی پارگی و در نتیجه آسیب شدید مچ پا می‌شوند. در فرم مینور آسیب، فقط کشیدگی لیگامان‌ها را داریم و به این علت که رباط‌های جانبی بسیار ضعیف هستند، این اتفاق خیلی بیش‌تر شایع است. اما فرم شدید که به آن ankle syndesmosis injury نیز می‌گویند، آسیبی جدی‌تر است چرا که در این حالت رباط‌های قسمت فوقانی مچ پا نیز در معرض آسیب قرار می‌گیرند.
چگونگی درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی
انتخاب راه‌های درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی، بسته به میزان آسیب و شدت آن، توسط فیزیوتراپیست انجام می‌شود. روش‌های فیزیوتراپی برای تسریع روند بهبودی هستند پس در این مورد به علت نیاز به بهبود طبیعی بدن، نیاز است که همکاری و صبر لازم را داشته‌باشید تا به بهترین نتیجه‌ی ممکن دست یابید. روش درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی در چند قسمت مختلف قرار داده‌می‌شود، از جمله استفاده از پک سرمایی، پک گرمایی، تحریک الکتریکی از طریق پوست، ورزش‌های آرام و بسیاری از راه‌های کاهش درد جهت کمک به مددجو.
در این قسمت چند روش ورزشی در پروسه‌ی فیزیوتراپی را مطالعه می‌کنیم:
تمرینات دامنه‌ی حرکتی
این ورزش جهت سنجش توانایی حرکت زانو و مچ پا در جهات مختلف است. مثلا ورزش الفبای مچ پا که با حرکت دادن انگشت بزرگ و چرخش آهسته‌ی مچ، در صورتی که فرد روی یک صندلی نشسته است، می‌باشد.
تمرینات کششی
در این حرکات، فیزیوتراپیست قصد دارد که قابلیت انعطاف رباط‌های مچ پا را حفظ کند. یکی از ورزش ها به نام کشیدن ایستاده‌ی ساق پا، به صورت ایستاده مقابل دیوار درحالی که دست‌هایتان به دیوار چسبیده انجام می‌شود. در این حین پای آسیب دیده به عقب برده می‌شود و فرد به آرامی زانوی خود را خم کرده تا احساس کشش در ساق پا ایجاد شود.
ورزش‌های توانمندسازی
این کار جهت قدرتمند کردن عضلات اطراف استخوان انجام می‌شود. یکی از ورزش‌ها به نام کشیدن و هول دادن به صورت نشسته و با کمک یک بند الاستیک و یک توپ است. ابتدا باید کمی پای آسیب‌دیده را بلند کرده و با دست دوطرف بند الاستیک را نگه‌دارید. پس از آن به آرامی با پا به توپ فشار ببیاورید
تمرین تعادلی
جهت جلوگیری از آسیب مجدد انجام می‌شود اما زمانی اجازه‌ی شروع این تمارین را داریم که حین قرار گرفتن مچ پا روی زمین، درد شدیدی احساس نشود.
مزایای درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی چیست؟
در پیچ‌خوردگی‌های مچ پا به‌ندرت شما نیازمند جراحی می‌شوید و در اکثر مواقع با مراقبت‌های فیزیولوژیکی، قابل‌درمان است. اما چرا می‌گوییم درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی؟ آیا این روش مزایای خاصی دارد؟ باید گفت بزرگ‌ترین مزیت استفاده از این درمان، جلوگیری از جراحی‌ها و حتی آسیب‌های تکراری بعدی است. برخی از فواید فیزیوتراپی به شرح زیر است:
- کاهش و یا حذف درد
- کمک به پرهیز از انجام عمل جراحی
- افزایش قدرت کلی بدن و پیشرفت هماهنگی عضلات
- کاهش نیاز شدید به استفاده از داروهای مسکن
- افزایش قدرت عملکرد عروقی (کمک به خون‌رسانی بهتر درنتیجه بهبودی سریع‌تر)
- کنترل آسیب‌های مربوط به ورزش مانند دویدن و یا ورزش‌های پرشی برای مچ پا
- کمک به بهبود حال روحی
تا زمانی که شما به‌عنوان یک ورزشکار فعالیت دارید یا حتی الگوی راه رفتن ساده‌ی شما اشتباه است، احتمال آسیب مچ پا برایتان بسیار زیاد است. درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی، راهی عاقلانه جهت پیشگیری از آسیب‌های جدی و هزینه‌های بالای عمل جراحی و مراقبت‌های بعدی آن می‌باشد.
پارگی رباط در مچ پا چگونه اتفاق می‌افتد؟
چقدر زمان برای درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی لازم است؟
برای درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی، زمانی حدود ۲ تا ۸ هفته لازم است؛ اما نه برای همه. فیزیوتراپیست شما معمولا برنامه‌ی درمانی را بنابر میزان همکاری، شرایط بدنی و همچنین نیازهایتان تنظیم می‌کند. برای مثال در حدود ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول ممکن است فیزیوتراپیست به شما موارد زیر را توصیه کند:
- تا جایی که می‌توانید از حرکت کردن خودداری کنید
- قسمت آسیب‌دیده را حدود ۱۰ دقیقه پک یخ کنید و این عمل را هر دو ساعت یک‌بار تکرار کنید.
- اگر می‌توانید روی پای آسیب‌دیده حرکت کنید، اما توجه کنید که اگر درد تشدید شد به پایتان فشاری وارد نکنید.
- برای بهبود و حفظ تعادلتان بهتر است تا زمان رسیدن به یک فیزیوتراپیست، از یک عصا یا هر وسیله‌ی کمکی برای راه رفتن استفاده کنید. در این صورت می‌توانید از آسیب بیش‌تر جلوگیری کنید.
- از بانداژ محکم یا بند مخصوص مچ پا استفاده کنید. این عمل نیز به کاهش درد کمک می‌کند.
جمع‌بندی
درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی در تمام مناطق جهان یک روش بسیار کارآمد شناخته می‌شود و نیاز به این درمان تنها برای توان‌بخشی نیست، بلکه از آسیب‌های آینده‌ی بافت تضعیف‌شده به نحوی موثر جلوگیری می‌کند. اما با این همه لازم است که حتی پیش از ایجاد آسیب به فکر بررسی قسمت‌های آسیب‌پذیر بدنتان باشید. در درمان پیچ‌خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی، گرچه فرد متخصص تمامی راه‌ها را برای شما انجام می‌دهد، اما پیش از مراجعه به فیزیوتراپیست و حتی در حین پروسه‌ی درمان لازم است مواردی مانند استراحت، کیسه‌ی یخ و بانداژ را کاملا رعایت کنید.