نیمه دررفتگی کشکک زانو چیست؟

نیمه دررفتگی کشکک زانو چیست؟

در ناحیه زانو استخوانی مثلثی شکل وجود دارد که با نام کشکک زانو یا پاتلا شناخته می‌شود‌. این استخوان دقیقاً بر روی مفصل زانو قرار داشته و نقش محافظ را برای آن دارد. پاتلا بر روی یک لایه غضروفی بسیار نرم قرار گرفته است. حال وقتی که راه می‌رویم و زانوی خود را تکان می‌دهیم، کشکک بر روی بافت غضروفی می‌لغزد و حرکت می‌کند. پاتلا شیار مخصوصی در قسمت زانو داشته و دقیقاً در مرکز این شیار قرار گرفته است. حال گاهی به زانو به هر علتی فشار وارد می‌شود و همین موجب نیمه دررفتگی کشکک زانو خواهد شد. در چنین حالتی کشکک زانو دیگر در مرکز شیار خود قرار نمی‌گیرد و جهت آن به سمت خارج خواهد بود.

به زبان ساده‌تر در این حالت پاتلا دیگر با شیار مخصوص خود متقارن و هم‌تراز نخواهد بود. اگر این وضعیت در حالت شدید رخ داده باشد، موجب دررفتگی کامل پاتلا خواهد شد. اما اگر در وضعیت خفیف رخ دهد، به آن نیمه دررفتگی پاتلای زانو گفته می‌شود. علت بیرون زدگی کشکک زانو موارد متعددی می‌باشند و در جوان‌ترها که فعال‌تر هستند بیش از سایرین بروز پیدا می‌کند. نیمه دررفتگی کشکک یا پاتلا موجب ناپایداری زانو شده و دامنه حرکتی ناحیه زانوی بیمار به شدت کاهش می‌یابد.

به‌گونه‌ای که حین راه رفتن تعادل کامل نخواهد داشت. حال شاید برایتان سوال شود نیمه دررفتگی کشکک زانو خطرناک است؟ پاسخ بله است. چون پاتلا یکی از سه استخوان اصلی زانو است و اگر دچار مشکل شود احتمال بروز آسیب به تاندون، رباط و اعصاب زانو نیز وجود دارد. پس حتی اگر این عارضه در نوع خفیف نیز رخ دهد، می‌تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد.

مهم‌ترین علائم و نشانه‌های نیمه دررفتگی کشکک زانو

دررفتگی کشکک یا پاتلای زانو با نشانه‌ها و علائم فراوانی همراه خواهد بود. علائم دررفتگی کشکک زانو معمولاً در همان روز‌های اول پدیدار می‌شوند. این عارضه ممکن است در هر بیمار با علائم خاصی رخ دهد. اما به‌طور‌کلی مهم‌ترین نشانه‌های نیمه دررفتگی پاتلای زانو موارد زیر می‌باشند:

• درد

درد اولین علامت و نشانه‌ای است که در حین بروز این عارضه پدیدار می‌شود. معمولاً درد ناشی از این ناحیه زمانی که بیمار قصد دارد زانوی خود را تکان دهد، شدید‌تر نیز می‌شود. این درد تا زمانی که کشکک زانو جا نیفتد و درمان نشود، ادامه خواهد داشت. حتی ممکن است بعد از درمان نیز زانو بسیار حساس باشد و همچنان درد احساس شود.

• شنیده شدن صداهای غیر طبیعی در زانو

دیگر نشانه نیمه دررفتگی کشکک زانو شنیده شدن صداهای غیر طبیعی در این ناحیه می‌باشد. چون استخوان کشکک از جا در آمده است و برخورد آن به قسمت‌های دیگر موجب ایجاد صدا می‌شود.

• تغییر شکل پیدا کردن زانو

در صورت بروز این عارضه زانو تغییر شکل می‌دهد. چون پاتلا دیگر در سر جای خود ثابت نیست و ممکن است تکان بخورد یا کج شود. اکثر افراد بعد از ابتلا به این عارضه احساس خواهند کرد که زانویشان کج شده است.

• اختلال در راه رفتن

اختلال در راه رفتن دیگر علامت بروز این عارضه می‌باشد. چون زانو ناپایدار بوده و فرد هنگام راه رفتن ممکن است زمین بخورد. این مشکل به این علت است که دررفتگی پاتلا موجب می‌شود زانو قادر به تحمل وزن نباشد.

• تورم و کبودی

نیمه دررفتگی کشکک زانو موجب بروز واکنش‌های التهابی در بدن می‌شود. وقتی پاتلا از جا در بیاید، فشار خون در ناحیه زانو افزایش می‌یابد. در‌نتیجه خون در این قسمت جمع شده و موجب تورم و کبودی خواهد شد.

تاثیر ورزش در درمان نیمه دررفتگی کشکک زانو

بسیاری از افراد تصور می‌کنند ورزش برای دررفتگی کشکک زانو  مفید نیست و می‌تواند موجب تشدید این عارضه شود. اما این تصور کاملاً اشتباه است و ورزش کردن می‌تواند تاثیر بسزایی در بهبود این عارضه داشته باشد. ورزش کردن موجب دهیدراته شدن این قسمت می‌شود و جریان خون سرشار از اکسیژن را در ناحیه زانو افزایش می‌دهد. به همین دلیل نقش مهمی در ترمیم و بازسازی کشکک آسیب دیده به همراه خواهد داشت. در نتیجه پزشکان همواره به افرادی که دچار نیمه دررفتگی کشکک زانو می‌شوند، انجام برخی تمرینات ورزشی را توصیه می‌کنند. اما اگر قصد دارید برای بهبود این عارضه ورزش کردن را آغاز کنید، می‌بایست به نکات مهم زیر توجه نمایید:

• اگر در حین ورزش در ناحیه زانو درد یا سوزش شدید را احساس کردید ورزش کردن را متوقف کنید. سپس چند دقیقه بعد دوباره حرکات ورزشی را انجام دهید. اگر درد احساس شود باید حتماً به زانو استراحت دهید.
• انجام حتی یک حرکت ورزشی اشتباه می‌تواند موجب آسیب‌دیدگی شدید زانویتان شود. پس از فیزیوتراپیست یا پزشک معالج خود بخواهید که تمرینات ورزشی مناسب برای شما را تعیین کنند. سپس تنها تمرینات و حرکات گفته شده توسط تراپیست یا پزشک خود را انجام دهید.دکتر فرشید راعی بهترین متخصص ارتوپد در تهران بوده و می‌تواند به شما برای درمان نیمه دررفتگی کشکک زانو کمک نماید.
• در حین ورزش برای بهبود نیمه دررفتگی کشکک زانو حتماً از زانو‌بندهای طبی یا آتل استفاده کنید. چون زانوبندها معمولاً از ایجاد فشار بر روی زانو جلوگیری نموده و از آسیب دیدگی این قسمت هنگام ورزش جلوگیری می‌کنند.
• اگر بعد از ورزش کردن دچار تورم، قرمزی، کبودی یا هر علامت غیر عادی دیگری شدید حتماً به پزشک مراجعه نمایید. چون ممکن است زانو دچار آسیب‌دیدگی شدید شده باشد.
• ابتدا به انجام سبک‌ترین حرکات ورزشی بپردازید و سپس با تایید پزشک خود می‌توانند حرکات تمرینی دیگر را نیز انجام دهید. اما تا حد امکان توصیه می‌شود از انجام هرگونه تمرین ورزشی سنگین در هنگام ابتلا به نیمه دررفتگی کشکک زانو خودداری کنید.