سرطان استخوان، نوعی سرطان نادر است. درمان آن اساساً مبتنی بر جراحی است که به‌طور بالقوه با رادیوتراپی و شیمی‌درمانی کمکی همراه است. معمولاً سرطانی با پیش‌آگهی خوب است که میزان بقای آن در صورت مدیریت مناسب بسیار دلگرم‌کننده است. برای بهره‌مندی از مراقبت‌های کافی و موثر، تشخیص آن در اسرع‌وقت بسیار مهم است. لذا در ادامه به ارائه توضیحاتی درخصوص سرطان استخوان و علائم آن می‌پردازیم.
سرطان استخوان اولیه و ثانویه
سرطان اولیه استخوان توموری است که از ابتدا در سلول‌های بافت استخوانی ایجاد می‌شود. سرطان استخوان ثانویه متاستاز یا تومور ثانویه است که از سلول‌هایی ایجاد می‌شود که از تومور سرطانی دیگری جدا شده، در بدن حرکت کرده و خود را به استخوان رسانده و آن را درگیر کرده‌اند.
بسیاری از سرطان‌ها می‌توانند منجر به متاستازهای استخوانی شوند: ریه، سینه، روده بزرگ، پروستات و غیره. درحالی‌که سرطان اولیه استخوان یک بیماری نادر است، سرطان استخوان ثانویه بسیار شایع است. سرطان‌های اولیه و ثانویه استخوان پیش‌آگهی یکسانی ندارند و نیاز به درمان‌های یکسانی ندارند. سرطان ثانویه از سرطانی در مرحله متاستاتیک تکامل خود (پیشرفته ترین مرحله) ناشی می‌شود.
نوع ثانویه سرطانی است که در سراسر بدن پخش شده است و پیش‌آگهی و مدیریت آن حساس است. ازسوی‌دیگر، سرطان اولیه استخوان در هر مرحله‌ای از رشد آن قابل تشخیص است. پیش‌آگهی آن خوب است، حتی اگر در مرحله ابتدایی تشخیص داده شود عالی است. درنهایت، درمان سلول‌های سرطانی ممکن است به‌شدت به ویژگی‌های خاص بافت‌های منشأ آن‌ها بستگی داشته باشد، که ممکن است به ارث برده باشند.
بنابراین مهم است که سرطان اولیه استخوان را که به درمان‌هایی که ویژگی‌های سلول‌های استخوانی را هدف قرار می‌دهند، از سرطان استخوان ثانویه ناشی از سرطان سایر بخش‌ها، به عنوان مثال سرطان پروستات، که به درمان‌هایی که ویژگی‌های سلول‌های پروستات را هدف قرار می‌دهند پاسخ می‌دهد، تمایز دهند.
علائم سرطان استخوان
مانند هر سرطان دیگری، ظهور اولین علائم در فرد باید هشداردهنده باشد و برای تشخیص، مشاوره را پیگیری کند. هرچه سرطان زودتر تشخیص داده شود، پیش‌آگهی بهتر و شانس بقا بیشتر می‌شود. علل تومور استخوان که باید به شما هشدار دهد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد مداوم استخوان
- التهاب یا تورم در ناحیه آسیب‌دیده
- ضعف در استخوان‌های آسیب‌دیده
- شکستگی استخوان بدون دلیل مشخص
- ازدست‌دادن تحرک در ناحیه آسیب‌دیده
- خستگی عمومی
- کاهش وزن ناخواسته
درد استخوان اولین علامتی است که احساس می‌شود. این درد می تواند به‌ویژه در شب، زمانی که بدن نه انرژی دارد و نه در حال حرکت است، شدید باشد. درصورت تجربه درد مداوم استخوان، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق ضروری است.
انواع مختلف سرطان استخوان
تومورهای اولیه استخوان بسیار نادرتر از تومورهای استخوانی ثانویه یا متاستاتیک هستند، به‌خصوص در بزرگسالی. انواع مختلفی از سرطان‌های اولیه استخوان وجود دارد:
سرطان استخوان استئوسارکوم
این سرطان که به عنوان سارکوم استخوانی نیز شناخته می‌شود، شایع‌ترین سرطان استخوان است. این سرطان اغلب در افراد بین ۱۰ تا ۲۵ سال دیده می‌شود، اگرچه می‌تواند در هر سنی ظاهر شود.
این احتمال در واقع در نوجوانان یا بزرگسالان جوان، در طول دوره رشد، و در افراد بالای ۶۰ سال، به‌ویژه در افرادی که عوامل خطرزا مانند بیماری پاژه، تابش قبلی استخوان، یا انفارکتوس استخوان دارند، بیشتر است. همچنین یک استعداد ژنتیکی احتمالی به خصوص در کودکان وجود دارد.
استئوسارکوم معمولاً در نزدیکی زانو (اغلب در قسمت انتهایی استخوان ران) یا در سایر استخوان‌های بلند مانند ناحیه متافیزال دیافیز ایجاد می‌شود. استئوسارکوم می‌تواند برای ایجاد متاستاز، به‌ویژه در ریه‌ها یا سایر مناطق استخوانی، تکامل یابد. علائم بالینی آشکار اغلب درد و تورم است.
نوعی از استئوسارکوم که کمتر رایج است، استئوسارکوم کلاسیک می‌باشد که می‌تواند به شکل استئوسارکوم پاروستئال (قشر خلفی دیستال فمور) یا پریوستال (بر سطح ماتریکس غضروف، در مرکز شفت فمور) باشد.
سرطان استخوان کندروسارکوم
کندروسارکوم نیز یکی از شایع‌ترین تومورهای استخوانی است. اکثریت قریب‌به‌اتفاق کندروسارکوم‌ها تومورهای اولیه استخوان هستند. این سرطان عمدتاً افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد و منشأ آن در استخوان‌های صاف، مانند تیغه شانه یا لگن است، اگرچه می‌تواند در هر استخوانی ایجاد شود.
دربرخی‌موارد، بافت‌های نرم اطراف نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
سرطان استخوان آدامانتینوما
این سرطان کمتر از یک درصد تومورهای اولیه استخوان را شامل می‌شود. این تومور به‌ویژه در سطح استخوان درشت‌نی (در برجستگی قدامی) در نوجوانان یا بزرگسالان ۲۰ تا ۳۰ ساله ظاهر می‌شود . ولی احتمال بروز آن در همه سنین وجود دارد.
این سرطان تکامل آهسته‌ای دارد، اما در موارد نادر می‌تواند باعث متاستاز (به‌ویژه در ریه‌ها) شود.
سرطان استخوان کوردوما
این تومور استخوانی نادر از بقایای نوتوکورد اولیه در انتهای ستون فقرات (ساکروم یا قاعده جمجمه) منشاء می‌گیرد. علائم ناشی از کوردوما به محل قرارگیری آن بستگی دارد و می‌تواند شامل درد تقریباً ثابت و نقص در اعصاب جمجمه‌ای (مانند عصب در چشم) باشد.
به دلیل این ویژگی‌ها، تشخیص آن می‌تواند طولانی باشد و چندین ماه یا سال طول بکشد.
سارکوم استخوان یوینگ
این تومور استخوانی اغلب افراد بین ۱۰ تا ۲۰ سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد و به‌طور مستقیم با تومورهای نورواکتودرم محیطی اولیه یا تومورهای بدخیم سلول آسکین دیواره قفسه سینه مرتبط است.
به‌طورمعمول، سارکوم استخوان یوینگ از اندام‌ها شروع می‌شود، اگرچه می‌تواند بر هر استخوانی تأثیر بگذارد.
این سرطان استخوان تمایل زیادی به گسترش دارد، گاهی‌اوقات به کل استخوان و به‌ویژه در ناحیه دیافیز گسترش می‌یابد. تومورهای استخوانی اولیه نادرتر دیگری مانند فیبروسارکوم و سارکوم پلئومورفیک تمایز نیافته، لنفوم استخوان یا تومورهای سلول غول‌پیکر بدخیم وجود دارند.
مولتیپل میلوما
مولتیپل میلوما را بیشتر می‌توان یک تومور خونی سلول‌های مغز استخوان در نظر گرفت تا تومور اولیه استخوان. همچنین می‌توان آن را شایع‌ترین تومور بدخیم استخوان در نظر گرفت.
این سرطان عمدتاً در افراد مسن رخ می‌دهد و مغز استخوان را به طور منتشر تحت تأثیر قرار می‌دهد، بنابراین چندین ناحیه از اسکلت را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
تشخیص سرطان استخوان
تشخیص سرطان استخوان معمولاً با یک مشاوره پزشکی به‌علت درد، ناراحتی و یا تغییر شکل استخوان که توسط بیمار مشاهده شده است، آغاز می‌شود. همچنین ممکن است که تومور به‌طورتصادفی پس از شکستگی کشف شود، زیرا سرطان استخوان می‌تواند بافت استخوانی را ضعیف کرده و باعث آسیب شود.
درهرصورت، فرآیند تشخیصی شامل معاینه بالینی و به‌دنبال آن معاینات تصویربرداری پزشکی است. هنگامی که معاینات تصویربرداری پزشکی (رادیوگرافی، MRI و اسکن استخوان) تومور سرطانی را نشان می‌دهد، بیوپسی انجام می‌شود.
بیوپسی یک ابزار تشخیصی ضروری در مدیریت همه سرطان‌ها است. این روش شامل برداشتن تکه‌ای از تومور موضعی برای تشخیص سرطانی بودن یا نبودن آن است. برای انجام این کار، سلول‌های تومور برداشته شده در آزمایشگاه (معاینه بافت شناسی) مورد بررسی قرار می‌گیرند.
شاید برای شما این سوال پیش بیاید که آیا تومور استخوان درمان دارد؟ در جواب باید بگوییم که مطالعه آناتومی سلول‌ها امکان تعیین ماهیت سرطانی را در صورت لزوم و سپس جمع‌آوری اطلاعات بیشتر در مورد سرطان (ویژگی‌های خاص، مرحله و درجه) ممکن می‌سازد. و این مسئله به درمان این بیماری کمک می‌کند.
سخن پایانی
سرطان استخوان دو نوع است: اولیه و ثانویه. نوع اولیه معمولاً نادر است و به‌ندرت رخ می‌دهد، اما نوع ثانویه شایع‌تر است و در واقع ناشی از متاستاز سلول‌های سرطانی بخش دیگری به استخوان‌هاست. مسلماً باتوجه به علت، درمان متفاوتی نیز خواهند داشت. توجه به علائم و مراجعه به پزشک متخصص و تشخیص به‌موقع در درمان موثر آن بسیار حائز اهمیت است. لذا در این مطلب به معرفی سرطان استخوان و علائم آن پرداختیم. درنهایت امیدواریم این مطلب موردپسند شما واقع گردد.