شما چقدر راجع به بیماری آرتریت می‌دانید؟ آیا راجع به عوامل مستعد کننده بیماری آرتریت چیزی می‌دانید؟ چرا برخی از افراد بیشتر در معرض بیماری آرتریت هستند و چرا این افراد بیشتر از درد استخوان‌ها و مفاصل خود رنج می‌برند؟
ما در این مقاله به صورت کامل به بررسی بیماری آرتریت، انواع آن، عوامل مستعد کننده بیماری آرتریت و همینطور خلاصه هایی از روش‌های درمانی موجود پرداخته‌ایم.
دانستن عوامل مستعد کننده بیماری آرتریت می‌تواند به شما کمک کند تا با پرهیز از این عوامل تا حد زیادی از این بیماری مصون بمانید.
بیماری آرتریت چیست؟
آرتریت یک نوع بیماری مفصلی است که در آن مفاصل دچار ورم و التهاب می‌شوند.این بیماری می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. همینطور می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد. در تمامی این بیماری‌ها که مشتق بیماری آرتریت است وجه تشابه در ملتهب شدن مفاصل است.
انواع مختلف بیماری آرتریت
بیماری آرتریت دو نوع شایع دارند، یکی از آن‌هاآستئوآرتریت است که احتمالا آن را با نام آرتروز می‌شناسند. رایج‌ترین نوع آن آستئوآرتریت مفصل زانو است. یکی دیگر از انواع بیماری آرتریت که بسیار شناخته‌شده‌تر است، بیماری روماتیسم مفصلی با نام دیگر آرتریت روماتوئید است. اما فقط این دو نوع شایع جزو بیماری‌های آرتریت نیستند؛ بلکه آرتریت سپتیک و همین طور آرتریت پسوریاتیک از انواع این بیماری هستند. در ادامه به بررسی تفاوت‌های این چهار بیماری می‌پردازیم و درباره عوامل مستعد کننده بیماری آرتریت صحبت خواهیم کرد.
بیماری استئوآرتریت یا همان آرتروز
در بیماری آرتروز که به آن سائیدگی مفاصل نیز می‌گویند، اتفاقی که می‌افتد این است که بافت غضروف به مرور زمان تخریب می‌شود. در پی آن مفصل انعطاف‌پذیری خود را از دست داده و فرد دچار سائیدگی مفاصل می‌گردد. بیماری ذکر شده بیشتر در مفاصل ران، زانو، ستون مهره‌ها و در بعضی از موارد دست‌ها دیده می‌شود. این بیماری که باعث دردهای مفصلی می‌شود و همینطور ممکن است باعث محدودیت‌های حرکتی می‌شود. در تصویر زیر نمایی از ساییدگی مفصلی دیده می‌شود.
بیماری آرتریت روماتوئید یا همان روماتیسم مفصلی
یک بیماری شایع دیگر آرتریت، روماتیسم مفصلی است. روماتیسم مفصلی یک بیماری خود ایمنی است. در بیماری خود ایمنی سلول‌‌های ایمنی بدن به اعضای بدن حمله می‌کنند و موجب تورم آنان می‌شوند.
در بیماری روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید ممکن است علائمی مانند: خستگی، درد عضلانی، کاهش وزن، بی‌‌حسی دست‌ها و یا احساس گزگز دست‌ها باشیم. این عارضه حتی ممکن است خواب خفیف را به همراه داشته باشد. البته این بیماری ممکن است علائم دیگر نیز به همراه داشته باشد. از جمله علائم بیماری روماتیسم مفصلی می‌توان به کاهش تراکم استخوان‌ها، ضعف عضلانی، مشکلات پوستی، مشکلات چشمی (شامل التهاب ، قرمزی و درد چشم)، عروق خونی و التهاب ریه اشاره کرد. گاهی نیز ممکن است بیمار دچار خشکی مفاصل علی‌الخصوص زمان بیدار شدن از خواب شود.
بیماری روماتیسم مفصلی در ابتدا انگشتان دست و پا را تحت تأثیر خود قرار داده چون این مفاصل ، مفاصل کوچک‌تر بدن را تشکیل می‌دهند و سپس و به صورت تدریجی باعث درگیری دیگر مفاصل خواهد شد. مفاصلی که احتمال دارد درگیر بیماری روماتیسم مفصلی شوند عبارتند از مفاصل مچ دست و مفاصل مچ پا، زانو، آرنج، شانه، لگن و همینطور گردن .
آرتریت سپتیک
از علائم این بیماری می‌توان به تب و لرز و همینطور قرمزی و گرمای مفصل‌ها اشاره کرد. این بیماری به این صورت است که یک میکروب وارد بافت و فضای مفصلی شده و آن را تخریب می‌کند. به همین دلیل به آرتریت سپتیک، آرتریت عفونی می‌گویند.
آرتریت پسوریاتیک
این عارضه مربوط به بیماری پسوریازیس پوستی است. با اینکه مفاصل بزرگتری مانند زانو را درگیر خود می‌کند اما علائم آن در نوک انگشتان دیده می‌شود.
عواملی که مستعد کننده بیماری آرتریت هستند
اما حال به این سوال پاسخ می‌‌دهیم که عوامل مستعد کننده بیماری آرتریت کدام مشکلات هستند. هر چند هنوز کسی نمی‌داند دقیقا عوامل ایجاد آرتریت چیست، اما از مهم‌ترین عوامل آن می‌توان به
افزایش سن:
افراد ۶۰ سال به بالا بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند. به طور کلی افزایش سن یکی از مهم‌ترین دلایل مستعد کننده بیماری آرتریت است. این روند به خصوص در مردان مشاهده می‌شود که با افزایش سن دچار بیماری آرتریت و دیگر بیماری‌های مربوط به مفاصل و استخوان‌ها می‌شوند. این درحالی است که زنان بیشتر به هنگام باروری دچار بیماری آرتریت می‌شوند.
ژنتیک:
ژنتیک نیز یکی از عوامل مستعد کننده بیماری آرتریت است. ژنتیک به دو نحوه می‌تواند بر بیماری‌های استخوان و مفاصل تاثیر بگذارد. در نوع اول یک نظریه در این‌باره وجود دارد که افرادی وجود دارند که این بیماری ژنتیکی را در ژن خود دارند و وجود یک باکتری یا ویروس موجب بروز آرتریت می‌شود. همانطور که گفته شد این ژن‌ها، ژن‌های خاصی هستند که در علم پزشکی به آن ژنوتیب‌های اچ ال ای کلاس دو می‌گویند. عامل دیگر ژنتیک افرادی هستند که به‌صورت ژنتیکی دارای وزن بالا هستند. افراد دارای ژن‌های چاق بیشتر از سایر افراد به این بیماری مبتلا خواهند شد.
اضافه وزن:
یکی دیگر از عوامل مستعد کننده بیماری آرتریت به خصوص ساییدگی مفصل، داشتن اضافه وزن است. این اضافه وزن چه به‌صورت ژنتیکی و چه به هر صورت دیگر باشد، موجب فرسایش غضروف‌ها خواهد شد.
بیماری‌های عفونی:
بیماری‌های عفونی مانند عفونت لثه و یا لپوس می‌تواند بیماری آرتریت را تشدید کند.
استعمال دخانیات:
نه تنها استعمال دخانیات بر این بیماری تاثیر دارد؛ بلکه اگر فرد در معرض دود قرار بگیرد نیز احتمال آرتریت را افزایش می‌دهد. مثلاً قرار گرفتن در معرض دود سیگار یکی از این موارد است.
شکستگی مفصل‌ها:
اگر مفاصل بشکنند ترمیم آن‌ها به سختی صورت می‌گیرد.
جنسیت:
احتمال بروز آرتریت در خانم‌ها بیشتر از آقایان است. در واقع زنان دو، حتی گاهی تا سه برابر مردان بیشتر دچار آرتریت می‌شوند. همانطور که قبلاً اشاره شد بیشتر زنان در دوران باروری دچار آرتریت می‌شوند.
استرس:
بروز استرس در بدن ممکن است علاوه‌بر بیماری‌های عصبی باعث بیماری‌های کلیوی و همینطور بروز مشکل در مفاصل و استخوان‌ها شود.
روش درمان بیماری آرتریت:
هرچند درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد. اما امروز با پیشرفت علم پزشکی می‌توان حال بیمار را تا حدود زیادی بهبود بخشید. ازجمله این راه‌حل‌ها می‌توان به فیزیوتراپی، عمل جراحی آرتریت ، تزریق ژل به مفاصل و درمان‌های دارویی اشاره کرد.
البته در این باره نیز بهترین راه جلوگیری است. در واقع همین اصل که می‌گوید پیشگیری بهتر از درمان است. ورزش، حفظ وزن بدن در حالت مناسب، تغذیه مناسب و قرار نگرفتن در معرض دود سیگار می‌تواند از بروز آرتریت جلوگیری کند.
سخن پایانی
می توان گفت که آرتریت از بیماری‌های مفصلی است و عوامل بسیاری زیادی می‌توانند مستعد کننده بیماری آرتریت باشند. اما همانطور که در این مقاله به آن پرداخته شد راه‌هایی نیز برای پیشگیری و درمان آرتریت از جمله مراجعه به پزشک متخصص ارتوپد وجود دارد.