نحوه و چگونگی انجام عمل رباط صلیبی زانو
رباط صلیبی زانو از مهمترین عوامل پایداری مفصل این ناحیه میباشد. این رباط بافت محکمی داشته و در حرکت دادن پاها به مفصل زانو کمک میکند؛ اگر افراد دچار آسیبی در ناحیه زانو شوند، این رباط ممکن است دچار پارگی شود. پارگی رباط صلیبی زانو در ورزشکاران بسیار شایعتر میباشد. برای مثال فوتبالیستها و والیبالیستها که بیش از اندازه از پای خود کار میکشند، ممکن است دچار پارگی رباط صلیبی شوند. حال اگر رباط صلیبی پاره شود ممکن است درد آن با مصرف مسکنها، فیزیوتراپی بهبود یابد. اما این رباط بدون انجام جراحی به هیچ عنوان خودبهخود ترمیم نمیشود. به همین علت است که پزشکان انجام عمل رباط صلیبی زانو را برای این دسته از بیماران تجویز میکنند.
این عمل نسبتاً تهاجمی است و باید بعد از انجام آن، بیمار دوره نقاهت را بگذراند. برای انجام این عمل در گذشته از روش جراحی باز استفاده میشد. اما امروزه آرتروسکوپی زانو جایگزین این روش شده است. برای انجام عمل رباط صلیبی به روش آرتروسکوپی از بیحسی موضعی یا بیهوشی استفاده میشود. سپس پزشک در ناحیه زانو برشهای بسیار کوچکی که اندازه آنها کمتر از یک سانت میباشد را ایجاد خواهد کرد. در مرحله بعد به رباط صلیبی پاره شده دسترسی مییابد. سپس پزشک سعی میکند به روشهای مختلف این رباط را ترمیم کند.
برای ترمیم رباط صلیبی ممکن است از بافتهای دیگر نقاط بدن به این رباط پیوند زده شود. پس از ترمیم این رباط جراحی به پایان میرسد. پزشک نیز دوباره برشهای ایجاد شده را بخیه میزند. عمل رباط صلیبی زانو ممکن است مابین یک الی دو ساعت بهطول بینجامد. این مدت زمان، کاملاً بستگی به این دارد که میزان آسیبدیدگی این رباط تا چه اندازه بوده است.
مراقبتهای لازم بعد از عمل رباط صلیبی زانو
همانطور که گفتیم این جراحی نسبتاً تهاجمی است و نیاز به گذراندن دوره نقاهت خواهد داشت. به همین دلیل میبایست فرد در دوران نقاهت تحت برخی مراقبتهای ویژه قرار گیرد. این مراقبتها کمک میکنند تا از بروز هرگونه عوارضی بعد از این جراحی جلوگیری شود. در زیر مراقبتهای لازم بعد از این جراحی را نامبردهایم:
پانسمان
پانسمان محل جراحی میبایست هر روز تعویض شود و محل آن نیز باید کاملاً خشک باشد. چون در این قسمت احتمال تجمع باکتری و بروز عفونت بسیار بالا است.
استراحت
استراحت کردن بعد از این جراحی بسیار حائز اهمیت است. بعد از عمل رباط صلیبی زانو بهتر است حداقل یک هفته به خود استراحت دهید. چون استراحت کردن به بهبودی سریعتر شما بسیار کمک میکند.
اجتناب از فعالیتهای سنگین
تا یک ماه بعد از این جراحی میبایست از انجام هرگونه فعالیت سنگین اجتناب نمایید. چون اینگونه فعالیتها موجب ایجاد فشار در ناحیه جراحی شده و ممکن است بخیههای زانو پاره شوند. پس، از انجام هر حرکت ورزشی سنگین، بلند کردن جسم سنگین و مواردی از این قبیل خودداری نمایید.
نحوه خوابیدن
بیماران بعد از انجام این جراحی میبایست شکل خوابیدن خود را نیز اصلاح کنند. بعد از این عمل به هیچ عنوان نباید به سمت قسمت جراحی شده بخوابید. چون این کار موجب ایجاد فشار زیادی بر روی ناحیه جراحی میشود و احتمال خونریزی وجود دارد.
مراجعه به پزشک
بعد از عمل رباط صلیبی زانو مراجعه به پزشک الزامی خواهد بود. چون میبایست وضعیت زانو مرتباً توسط پزشک بررسی شود. علاوهبر این اگر در این قسمت دچار خونریزی شدید، عفونت و یا هر علامت غیر طبیعی دیگر، سریعاً به پزشک رجوع نمایید. چون چنین علامتهایی غیرعادی هستند و ممکن است بدن در وضعیت خطرناکی قرار گرفته باشد.
انجام حرکات فیزیوتراپی
پس از یک هفته استراحت میبایست به کلینیکهای فیزیوتراپی مراجعه نمایید. فیزیوتراپ برای شما برخی حرکات تمرینی را تجویز خواهد کرد. شما میبایست تحت نظر تراپیست خود این حرکات را هر روز انجام داده تا بتوانید قدرت ناحیه زانوی خود را افزایش دهید. پس میتوان گفت فیزیوتراپی پس از آرتروسکوپی زانو بسیار حائز اهمیت است.
نوشیدن آب
بهتر است پس از این عمل مصرف مایعات خود را نیز افزایش دهید. افراد میبایست پس از این جراحی حداقل ۸ لیوان در روز آب بنوشند.
استفاده از زانو بند
بهتر است تا دو هفته بعد از این جراحی از زانوبند نیز استفاده کنید. چون این کار موجب میشود زانو در حالت ثابت قرار گیرد و در هنگام حرکت کردن به آن فشار وارد نشود
راه رفتن و رانندگی بعد از عمل رباط صلیبی زانو
معمولاً افراد بعد از انجام عمل رباط صلیبی زانو دوست دارند هرچه سریعتر راه بروند و بتوانند امور روزمره خود را بدون کمک دیگران و بدون استفاده از عصا به انجام برسانند. مخصوصاً کسانی که شاغل هستند، برای بازگشت به کار خود عجله بیشتری برای راه رفتن دارند. اما در این خصوص میبایست بگوییم ترمیم بافت زانو نیاز به زمان دارد و ممکن است مدتها طول بکشد. به همین علت اگر زودتر از موعد بخواهید راه بروید یا رانندگی کنید، این احتمال وجود دارد که ناحیه جراحی دچار تورم یا التهاب شود. در این صورت روند درمان شما نیز به تعویق افتاده و مدت زمان بیشتری طول میکشد.
به همین علت بعد از عمل رباط صلیبی زانو بهتر است تا ۶هفته برای راه رفتن از عصا کمک بگیرید. سپس اگر زانو توانایی کافی داشت میتوانید باتوجه به نظر پزشک یا تراپیست خود راه رفتن بدون عصا را نیز تمرین کنید. برای رانندگی نیز باید با پزشک خود مشورت نمایید. اگر پزشک توانایی شما برای رانندگی را تایید کند، مشکلی وجود نداشته و میتوانید این کار را انجام دهید. اما بهترین کار این است که تا دو ماه بعد از این جراحی تنها به عنوان مسافر در خودرو بنشینید و رانندگی نکنید. اما بعد از این مدت معمولاً اکثر افراد مجاز به رانندگی کردن خواهند بود. دکتر فرشید راعی متخصص آرتروسکوپی در تهران در کنار شماست تا دوباره به دوران سلامتی بازگردید.