علت گودی کمر چیست؟
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که گاهی باوجوداینکه مشکل خاصی نداشته‌اید دچار درد کمر شده‌اید. در این مقاله قصد داریم شمارا با اختلال گودی کمر و یا لوردوز که ممکن است عامل کمردردهای شما باشد آشنا کنیم.
گودی کمر چیست؟
بیماری گودی کمر عارضه‌ای است که به‌راحتی درمان می‌شود و به‌ندرت اتفاق می‌افتد که فردی برای برطرف کردن گودی کمر ناچار به انجام عمل جراحی شود. اما امروزه عموم مردم گودی کمر یا همان لوردوز را بیماری نمی‌دانند و آن را یک اتفاق طبیعی به‌حساب می‌آورند.
همان‌طور که می‌دانید ستون فقرات به‌طور طبیعی دارای انحنا است و این انحنا ناشی از شکل استخوان‌های ستون مهره و حالت قرارگیری آن‌ها است، که به ستون فقرات کمک می‌کند تا عملکرد طبیعی و فیزیولوژیک خود را به‌درستی انجام دهد، اما گاهی براثر برخی از عوامل این انحنا در قسمت پایینی ستون فقرات، یعنی قسمت کمر، شدیدتر می‌شود و اختلالات و عوارضی را برای فرد به وجود می‌آورد که این اختلال به نام لوردوز یا گودی کمر شناخته می‌شود.
در این صورت باوجود اختلال گودی کمر بر روی استخوان‌های ستون فقرات فشار واردشده و باعث ایجاد درد و دیگر مشکلات در فرد مبتلا خواهد شد. جالب است بدانید این عارضه در کودکان و خانم‌های جوان و نوجوان شایع‌تر است و این افراد را بیشتر درگیر می‌کند.
یکی از نشانه‌های شایع این عارضه کمردرد است که همراه آن درد شانه و گردن نیز می‌تواند ایجاد شود. درواقع وقتی برای ستون فقرات انحنای غیرطبیعی ایجاد می‌شود عضلات دچار اسپاسم و کشیدگی شده و درد در ناحیه کمر، شانه، گردن و غیره ایجاد می‌شود.
عوامل به وجود آورنده گودی کمر
در بسیاری از موارد علت به وجود آورنده گودی کمر ناشناخته است و پزشکان نمی‌توانند دلیل خاصی را برای بروز آن مطرح کنند، اما برخی از عوامل خطر وجود دارند که موجب بروز گودی کمر یا لوردوز می‌شوند که برخی از آن‌ها را نام می‌بریم.
یکی از عواملی که باعث ایجاد گودی کمر می‌شود، تروما یا ضربه است که باعث صدمه به ستون فقرات می‌شود و ممکنه برای فرد گودی کمر را به وجود آورد. همچنین پوکی استخوان یکی از عوامل خطری است که باعث بروز گودی کمر می‌شود.
علاوه بر تروما، برخی بیماری‌های ارثی وجود دارند که در بزرگسالی منجر به ایجاد گودی کمر می‌شوند. مثلاً بیماری به نام آکندروپلازی وجود دارد که روی رشد غضروف‌های بدن تأثیر می‌گذارد که ممکن است در آینده باعث ایجاد اختلال گودی کمر شود.
دلیل بعدی که در ایجاد این اختلال مؤثر است، اضافه‌وزن است. درواقع هرگونه فشاری که بر روی ستون فقرات وارد می‌شود و یا هرگونه وضعیت ناهموار و نامناسبی که برای ستون مهره‌ها ایجاد می‌شود، می‌تواند باعث بروز گودی کمر و لوردوز شود.
علاوه بر این‌ها برخی بیماری‌های عضلانی عصبی می‌توانند عامل خطر ایجاد گودی کمر باشند. برای مثال فلج مغزی و یا دیستروفی عضلانی می‌توانند لوردوز ایجاد کنند.
عامل دیگری که می‌تواند باعث ایجاد لوردوز شود انجام اعمال جراحی از قبیل ریزوتومی و مانند آن است. بنابراین بعد از برخی از اعمال جراحی ستون فقرات فرد را مستعد بروز گودی کمر می‌کند.
همان‌طور که می‌دانید، عامل سن در پیدایش بسیاری از بیماری‌ها مؤثر است و اختلال گودی کمر نیز از این قاعده مستثنا نیست و با افزایش سن استحکام استخوان‌ها در فرد کاهش‌یافته و احتمال خطر بروز گودی کمر یا لوردوز در فرد افزایش می‌یابد.
برای تشخیص این عارضه راه‌های زیادی وجود دارد و پزشک گاهی با مشاهده می‌تواند گودی کمر را تشخیص داده و علت آن را بیان کند، اما راه‌های دیگری از قبیل سی‌تی‌اسکن، ام آر آی، عکس‌برداری با اشعه ایکس و غیره وجود دارند که با توجه به نظر پزشک از هرکدام از این‌ها می‌توانیم استفاده کنیم.
البته راه‌هایی برای تشخیص آن در خانه نیز وجود دارد که شما می‌توانید آن‌ها را انجام دهید و از سلامت خودآگاه شوید. برای مثال یکی از این روش‌ها این است که فرد به دیوار یا هر سطح صاف دیگری تکیه داده و پاشنه‌ی پا، سر و باسن و همین‌طور کتف‌ها را کاملاً در تماس با دیوار قرار می‌دهیم و اکنون اگر به فاصله‌ی بین دیوار و کمر نگاه کنیم، باید تنها دو انگشت از این فاصله عبور کند. اگر این فاصله خیلی بیشتر از این باشد فرد به گودی کمر مبتلا است و باید به پزشک مراجعه کند.
علاوه بر مواردی که در بالا ذکر شد علت شایع دیگری نیز وجود دارد که در خانم‌ها ایجاد گودی کمر می‌کند و این علت بارداری است. درواقع در دوران بارداری به خاطر اضافه‌وزن به‌خصوص در ناحیه شکم استخوان‌های ستون فقرات برای برقراری تعادل بدن به عقب خم می‌شوند و ایجاد لوردوز و یا گودی کمر می‌کنند.
درمان گودی کمر
برای درمان گودی کمر، چنانچه پیشرفت نکرده و حاد نباشد با استفاده از روشهای فیزیوتراپی و یا برخی حرکات ورزشی خاص می‌توانیم آن را درمان کنیم.
در درمان با فیزیوتراپی روشهای درست نشستن و یا برخاستن به‌گونه‌ای که باعث پیشرفت گودی کمر نشود آموزش داده می‌شود.
برخی از حرکات ورزشی که برای رفع گودی کمر مفید هستند را در اینجا بررسی می‌کنیم. اولین ورزش حرکت کرانچ است. به این صورت که به پشت دراز کشیده و زانو‌ها را خم می‌کنیم تا زاویه ۹۰ درجه به خود بگیرد و کمر را به زمین می‌چسبانیم و در این حالت شبیه حرکت دراز و نشست را انجام می‌دهیم.
یا مثلاً حرکت حشره مرده به این صورت که به پشت دراز کشیده و دستان خود را به سمت سقف دراز می‌کنید و پا‌ها را نیز به‌صورت خمیده به‌اندازه‌ی نود درجه به سمت سقف بالا می‌برید و حالا دست و پای مخالف را هم‌زمان باز می‌کنید و سپس دست و پای مخالف بعدی را باز می‌کنید.
علاوه بر این‌ها حرکات دیگری هم وجود دارند که انجام آن‌ها باعث بهتر شدن وضعیت گودی کمر خواهد شد.
امروزه با پیشرفت روشهای درمانی کمربند‌های خاصی به نام بریس برای درمان گودی کمر، یا بهتر است بگوییم جلوگیری از پیشرفت آن در بازار عرضه می‌شوند که بسیار مفید و مؤثر بوده و به این دلیل که به‌راحتی می‌توان از آن استفاده کرد موردقبول همگان است.
اگر گودی کمر به‌صورت حاد و شدید در فرد ایجادشده باشد و راه‌های درمانی فوق پاسخگو نباشد ناچار هستیم از روشهای جراحی استفاده کنیم.
سخن پایانی
در این مقاله تا حدودی با عارضه گودی کمر و راه‌های تشخیص و درمان آن آشنا شدیم و نکته مهم این است که امروزه بیشتر افراد گودی کمر را که یک بیماری شایع است نادیده می‌گیرند و از کنار آن ساده عبور کرده و آن را بیماری تلقی نمی‌کنند. اما باید بدانید که گودی کمر اگر نادیده گرفته شود، عوارض بسیار زیادی را بر شما تحمیل خواهد کرد که شاید در برخی مواقع غیرقابل‌برگشت باشند. بنابراین تازمانی که بیماری پیشرفت نکرده و حاد نشده بهتر است که راه‌های درمانی را در پیش گرفته و سعی کنیم آن را برطرف کنیم.