آسیب‌های ستون فقرات
ستون فقرات یکی از مهم‌ترین قسمت‌های بدن است که وظیفه استحکام و شکل دهی به بدن را انجام می‌دهد. آسیب‌های ستون فقرات می‌تواند ناشی از انجام نامناسب حرکات ورزشی، بلند کردن نادرست اشیا و حرکات ناگهانی رخ دهد.
از آسیب‌های ستون فقرات می‌توان به آرتروز، بیرون زدگی دیسک، انحراف ستون فقرات، تورم و پیچ خوردگی عضلات اشاره کرد که در ادامه به توضیح هر یک می‌پردازیم:
آرتروز:
شاید برای شما سوال باشد که آیا آرتروز ستون فقرات هم داریم؟ در جواب باید بگوییم بله. نام دیگر آرتروز،استئوآرتریت نام دارد که در اثر فرسایش و تحلیل رفتن غضروف‌ها و مهره‌های کمر رخ می‌دهد همچنین آرتروز می‌تواند در گردن، دست، زانو و انگشتان رخ دهد.
معمولا در افراد میانسال رخ می‌دهد که در انجام فعالیت عادی روزانه خود دچار مشکل می‌شوند. اکثرا درد و ترم در ناحیه کمر احساس می‌شود.
علاوه بر بالا رفتن سن عواملی همچون آسیب و ضرب‌دیدگی، وزن بالا و مشکلاتی ژنتیکی ممکن است باعث این عارضه شود.
برای پیشگیری از آرتروز می‌توانید کار‌هایی مانند:
- کنترل وزن
- مصرف ماهی
- ورزش کردن
- مراقبت در برابر آسیب‌دیدگی
بیرون زدگی دیسک:
این عارضه نیز در اثر بالا رفتن سن و فرسایش بین مهره‌ها، ساییدگی و پارگی اشاره کرد.
برای درمان بیرون زدگی دیسک می‌توان در مرحله اولیه از کمپرس سرد و گرم استفاده کرد همچنین دارو‌های بدون نسخه ( مانند NSAID ) و حرکات فیزیوتراپی نیز می‌تواند مفید باشد.
همچنین روش‌های دیگری مانند درمان دستی، الکتروتراپی با تنس، ماساژ، تزریق دیسکوژل و استروئید اپیدورال اشاره کرد.
انحراف ستون فقرات:
انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز بیشتر در کودکانی در سنین ۹ تا ۱۴ سال (هنگام بلوغ فرد) رخ می‌دهد. در اکثر اوقات نیاز به درمان ندارد و اما در هنگامی شدید است می‌توان از کمربند طبی استفاده کرد.
از انواع انحراف ستون فقرات می‌توان به انحراف از جلو به عقب (کیفوز) و پکتوس اکس کاواتوم فرورفتگی در ناحیه سینه اشاره کرد.
برای درمان انحراف ستون فقرات می‌توان کار‌های زیر را انجام داد.
- فیزیوتراپی
- دارو و قرص
- کمربند یا بریس
- کایروپراتیک
- جراحی
پیچ خوردگی عضلات:
به طوری کلی می‌توان گفت که پیج خوردگی یا کشیدگی باعث پاره شدن رباط و تاندون‌ها می‌شود این عارضه می‌تواند در اثر بلند کردن اجسام سنگین، فشار و انجام حرکات اشتباه ایجاد شود.
برای پیشگیری از پیج خوردگی باید در رژیم غذایی خود از پروتئین بیشتری استفاده کنید، مصرف دخانیات را متوقف کنید، انجام ورزش مناسب و اصلاح حرکات در نشستن و خوابیدن.
ضایعات نخاعی و مهره‌ها
علائم ضایعات نخاعی و مهره‌ها علاوه بر داشتن درد می‌تواند منجر به بی حسی موقت در آن محل شود زیرا ممکن است به اعصاب زیر آن محل آسیب برساند و شخص دچار اختلال در یکسری از کارها شود.
افرادی که دچار ضایع نخایی شده‌اند نباید هیچ حرکتی داشته باشند اگر هم که در بیمارستان باشند پرسنل برای حرکت دادن، آن‌‌ها را به تخت محکم می‌بندند.
در این هنگام ستون فقرات ناپایدار است و امکان این را دارد که که به مهره‌های دیگر آسیب بزند به همین دلیل است که کوچکترین حرکتی می‌تواند وضعیت بیمار را وخیم کند.
گاهی اوقات فشار آوردن به ناحیه بند ناف می‌تواند شخص را برای همیشه فلج کند. در اینجا پزشکان برای درمان ناپایداری ستون فقرات جراحی انجام می‌دهند و میله‌های فولادی را برای ثابت نگه داشتن ستون فقرات به کار می‌برد.
بد شکلی ستون فقرات
از دیگر آسیب‌های ستون فقرات که ممکن است به ستون فقرات برسد بدشکلی انحنای و ستون فقرات است. وجود این اختلال‌ها ممکن است مادرزادی و یا با بالا رفتن سن به وجود بیاید.
کیفوز:
در کیفوز ستون فقرات به صورت غیر طبیعی به بیرون کشیده می‌شود و اکثراً در ناحیه کمر مشاهده می‌شود.
معمولا کیفوز در اثر فشردگی و یا شکستگی به وجود می‌آید البته که برای شخص محدودیت‌هایی به وجود می‌آورد که در فعالیت روزانه مشکلاتی به وجود می‌آورد.
لوردوزیس:
لوردوز یا گودی کمر انحنای کمر به سمت داخل است اکثر این اختلال‌ها در هنگام پیری و فرسایش یافتن استخوان‌ها رخ می‌هد.
همچنین در هنگام پا به سن گذاشتن اختلال‌های دیگری همچونپوکی استخوان اشاره کرد. پوکی استخوان، کاهش تراکم و شکستگی استخوان‌ها در نتیجه باعث بد شکلی فرم ستون فقرات می‌شود.
آرتریت و تحلیل رفتن استخوان‌ها باعث سندروم مفصل فاست می‌شود این سندروم حالت عادی بدن را از بین می‌برد.
درمان
برای درمان بدشکلی ستون فقرات بهتر است از همان دوران بچگی که تشخیص داده می‌شود درمان شود زیرا با بالا رفتن سن و سفت شدن استخوان‌ها درمان سخت‌تر می‌شود.
اکثر درمان‌ها بدون جراحی می‌باشد و با انجام ورزش‌ها و اصلاح در حرکات روزمره برطرف می‌شود.
در صورت شدید بودن بدشکلی پزشک توصیه میکند که جراحی باید انجام شود، برای انجام جراحی به طور معمول ۳ تا ۶ ماه قبل باید روش‌های مراقبتی را انجام دهید.
از مهم‌ترین روش‌های خود مراقبتی طرز صحیح راه رفتن است زیرا در قسمت لومبر و پایبن کمر بیشتر وزن شما را تحمل میکند بنابراین مراقبت از این ناحیه می‌توانند از اکثر آسیب‌های احتمالی جلوگیری کند.
همچنین داشتن تغذیه مناسب، عدم استعمال دخانیات و کنترل کردن وزن خود تاثیر بسزایی در فرم بدن شما داشته باشد.
تشخیص و شناسایی آسیب‌های ستون فقرات
با توجه به نوع آسیب‌دیدگی ستون فقرات آزمایش‌ها و تصویر برداری‌های مختلفی وجود دارد که بتوان تشخیص داد چه اتفاقی برای ستون فقرات رخ داده است در ادامه به توضیح انواع آن می‌پردازیم:
تصویر برداری:
افرادی که دچار ضربه‌دیدگی شدن یا در کمر و گردن خود احساس درد می‌کنند در عکسبرداری علت درد آن مشخص می‌شود.
اشعه ایکس:
برای مشخص شدن محل دقیق ضرب‌دیدگی از اشعه ایکس استفاده می‌شود. همچنین می‌تواند آسیب‌هایی که به ستون فقرات یا استخوان می‌رسد را نشان دهد اما آسیب‌های نخاعی را نشان نمی‌دهد.
توموگرافی:
این نوع از آزمایش بسیار دقیق است حتی می‌تواند کوچکترین آسیب‌ها را شناسایی و تشخیص دهد.
MRI:
رزونانس مغناطیسی یا MRI مناسب برای شناسایی آسیب‌های نخاعی است اما ابتدا باید توموگرافی انجام دهید زیرا اول باید آسیب‌های که به استخوان‌ها رسیده شناسایی شود.
سخن آخر
بهتر است درصورت دیده شدن هرگونه علائمی از آسیب‌های ستون فقرات هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید به ویژه که اگر در سن پایین‌تر این علائم دیده شود.
هرچه سن افراد بالا‌تر می‌رود درمان آن دیرتر و سخت‌تر انجام می‌شود. همچنین از مصرف پروتئین و کلسیم در رژیم غذایی خود غافل نشوید.
سعی کنید طرز درست راه رفتن، خوابیدن و بلند کردن اجسام را بیاموزید و ورزش کردن را فراموش نکنید.