نقرس زانو چگونه به وجود می آید؟
امروزه با تغییرات عمده و گستردهای که در مورد رژیم غذایی، سبک زندگی، رفتار و عادات شخصی و غیره، به وجود آمده است، سلامت انسان به طور قابل ملاحظهای دچار تحول و دگرگونی شده است. یکی از مشکلات سلامتی که میتوانیم به عنوان مسئلهای مهم در جامعه امروز از آن یاد کنیم، همین بیماری نقرس خصوصا بیماری نقرس زانو است. این بیماری یک عارضه دردناک که در افراد با گروه سنی مختلف ممکن است، ایجاد شده و او را با مشکلات بعدی درگیر کند. در این مقاله قصد داریم در مورد این بیماری، روشهای تشخیص و درمان آن صحبت کنیم.
نقرس زانو چیست؟
بیماری نقرس یک التهاب مربوط به مفاصل بدن است که به صورت ناگهانی و شدید فرد را دچار حملات درد و بسیار حساس به لمس در ناحیه مورد نظر میکند. در نقرس زانو، مفصل زانو دچار التهاب شده که به دلایلی مختلفی این التهاب میتواند، شکل گیرد. حملات بیماری نقرس در اولین بار میتواند بسیار دردناک باشد و نواحی مختلفی از پا از جمله مچ، پاشنه پا، انگشتان پا و یا حتی آرنج دست را درگیر کرده و فرد را دچار مشکل کند. بیماری دردناک نقرس زانو به دلایل مختلفی میتواند ایجاد شود که در ادامه این مقاله به آن خواهیم پرداخت.
نقرس زانو چگونه به وجود می آید؟
علت عمدهی نقرس زانو مقدار بیش از اندازه ی اسید اوریک در سطح خون است که به دلایل مختلفی این اتفاق میافتد. اسید اوریک یک ماده است که در رژیم غذایی همه ی ما وجود دارد. این ماده به صورت کاملا طبیعی توسط کلیهها و ادرار از بدن دفع میشود، اما گاهی بدن برای متابولیسم و تجزیه اسید اوریک با مشکلات و اختلالاتی رو به رو میشود، بنابراین کلیهها برای دفع این ماده به مشکل خورده و دیر تر آن را از بدن دفع خواهند کرد. حال اگر این میزان اسید اوریک در رژیم غذایی شما بیش از اندازه باشد و بدن شما با سرعت معمولی نتواند آن را دفع کند، در برخی از قسمتهای بدن از جمله مفاصل زانو و حتی کلیهها رسوب کرده و باعث بروز نقرس زانو خواهد شد.
ماده ای که در مفصل رسوب کرده است را کریستال مینامند که این کریستالها همانطور که گفتیم ممکن است در بافتهای نرم از جمله همین غضروفها و مفاصل رسوب کنند و بیماری و مشکلاتی را برای فرد به وجود آورند که به دنبال آن درد در آن ناحیه، تورم و قرمزی و همچنین گرما و در واقع پاسخ التهابی بروز پیدا خواهد کرد.
توجه داشته باشید که بالا رفتن سطح اسید اوریک خون در فرد فورا به بیماری نقرس منجر نمیشود، بلکه ممکن است سالها و ماهها به طول انجامد. بنابراین انجام چکاپ سالانه از جمله چک کردن املاح خونی مثل اسید اوریک برای تشخیص بیماری نقرس زانو بسیار کمک کننده خواهد بود. موضوع قابل توجه دیگر این است که کریستالهای اسید اوریک بیشتر در مناطق سرد ازجمله مفاصل دست و پا ایجاد میشود، بنابراین احتمال ایجاد نقرس در مفصل دست و همچنین نقرس زانو بسیار بیشتر از سایر انواع نقرس است.
راههای تشخیص نقرس زانو چیست؟
راههای زیادی برای تشخیص نقرس زانو توسط پزشک مورد استفاده قرار میگیرند، اما در مرحله ی اول پزشک با توجه به شرح حال بیمار و علائم و نشانههایی که در او وجود دارد و همچنین سابقه بیماریها و پزشکی فرد سعی در تشخیص آن خواهد داشت. در صورت شک به وجود نقرس زانو پزشک راههای زیادی پیش رو دارد که برخی از انآنها را در ادامه معرفی خواهیم کرد.
آزمایش خون ساده ترین و اولین راهی است که پزشک برای تایید تشخیص خود انجام میدهد. در این آزمایش نمونه خون بیمار بررسی شده و از نظر میزان اسید اوریک و اضافی یا معمولی بودن آن اطلاع پیدا کند. اما توجه داشته باشید که آزمایش خون به تنهایی نمیتواند نشان دهنده ی وجود نقرس زانو باشد، اما به هر حال میتواند کمک کننده و مفید باشد.
روش بعدی آسپیراسیون مایع مفصلی است که در این روش پزشک با استفاده از ابزارها و روشهای خاصی از مایع مفصلی در ناحیه مورد نظر نمونه برداری خواهد کرد. پس از آن نمونه جهت بررسی به آزمایشگاه منتقل میشود و از نظر وجود کریستالهای اضافی اوریک اسید بررسی خواهد شد. علاوه بر روشهایی که نام برده شد، پزشک از آزمایش هایی برای بررسی عملکرد و فعالیت کلیه نیز میتواند بهره ببرد.
راههای درمان نقرس زانو چگونه است؟
درمان بیماری نقرس زانو با استفاده از روشهای بسیاری امکان پذیر است که بسته به نوع آن و همچنین شدت بیماری و گاهی نیز به نظر بیمار بستگی دارد. پزشک برای درمان گزینههای زیادی پیش رو دارد که برخی از آنها در ادامه معرفی و بررسی میشوند.
اولین راه درمان دارو درمانی است. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن بسیار کمک کننده خواهند بود. اما قطعیت درمان و قابلیت برگشت آن ممکن است توسط پزشک تضمین کننده نباشد.
در واقع در بسیاری از موارد نقرس زانو علت ایجاد آن رژیم غذایی فرد است که با اصلاح آن و اجتناب از فراوردهها و غذاهایی که باعث تشدید و یا عود آن میشود، میتوان به سیر طبیعی درمان کمک شایان و قابل توجهی کرد. در صورتی که فرد دچار اضافه وزن و چاقی باشد پزشک برای او رژیم غذایی کهبه کاهش وزن او کمک کند، پیشنهاد خواهد کرد. در موارد معمول رژیم غذایی باید سرشار از ویتامین سی و همچنین آب و مایعات برای کمک به عملکرد صحیح کلیهها باشد، همچنین از مصرف غذاهای پورین دار و یا نوشیدنیهای شیرینی که سرشار از فروکتوز هستند باید پرهیز شود.
با توجه به این موضوع که بیماری نقرس زانو در اثر تجمع مواد تخریب گر یعنی کریستالهای اسید اوریک در مفاصل ایجاد میشود، استفاده از روشی که سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و موجب پاکسازی و حذف این عوامل در مفاصل شود، کمک زیادی به روند درمان بیماری خواهد کرد. یکی از این راهها اوزون درمانی است که ممکن است توسط پزشک برای رفع این بیماری انتخاب شود.
استفاده از مگنت درمانی نیز روشی است که به کاهش درد و تورم و همچنین التهاب مفصل زانو کمک میکند و راهی است که در درمان نقرس زانو بسیار کمک کننده است. این روش با استفاده از ابزارهای مختلفی از قبیل بالشهای مغناطیسی، بندها و یا حلقههای مغناطیسی به روند درمان این بیماری کمک میکند.
علاوه بر اینها لیزر درمانی نیز یکی از راههای درمانی است که امروزه در بسیاری از افراد مورد استفاده قرار گرفته و نتایج بسیار خوبی را نیز به دنبال داشته است. با استفاده از لیزر و پرتو آن شرایط ناحیه و بافت آسیب دیده رو به بهبود رفته و همینطور التهاب و درد آن کاهش قابل توجهی خواهد داشت.
طب سوزنی و روشهای این چنینی نیز مورد استقبال بسیاری از افراد است که برای انجامآن باید بیمار را به سمت افراد ماهر و قابل اعتماد برای وارد کردن سوزنها راهنمایی و هدایت کرد. این روش با افزایش خونرسانی به مفصل و عروق خونی منطقهی مورد نظر به کاهش و بهبود علائم و نشانههای بیماری نقرس زانو کمک فراوانی خواهد کرد.
علاوه بر اینها روشهای دیگری از قبیل آب درمانی نیز موثر است. انجام حرکات آرام ورزشی در داخل آب گرم بسیار کمک کننده و مفید است. اگر آب درمانی برای فرد قابل دسترسی و امکان پذیر نبود، انجام حرکات ورزشی به تنهایی که بهتر است توسط پزشک ارائه شود، نیز مفید و موثر خواهد بود. البته توجه داشته باشید که پزشک باید انواع این حرکات و ورزشها را به شما توصیه کند تا از آسیب حتی آسیبهای بسیار کوچک به زانو و جلوگیری از عود نقرس زانو پیشگیری شود.