پیچ خوردگی مچ پا چگونه درمان میشود؟
برای اینکه پیچ خوردگی مچ پا اتفاق بی‌افتند، نیازی به پیشامد خیلی جدی نیست و کوچکترین و ساده‌ترین اشتباه ممکن است شما را در معرض آن قرار دهد. پیچ خوردگی مچ پا و رگ‌به‌رگ شدن آن یکی از شایع ترین مشکلات اسکلتی عضلانی در پا است که برای همه با هر سن و موقعیتی چه ورزشکاران حرفه‌ای چه سایر افراد می‌تواند رخ دهد و شرایط دردناکی را فراهم کند. پیچ خوردگی مچ پا زمانی اتفاق می‌افتد که مچ پا به شکل ناخوشایندی دچار چرخش شود و رباط‌هایی که وظیفه کمک‌رسانی به جهت تثبیت مفاصل در قسمت مچ پا را دارند دچار پارگی یا کشیدگی شوند و باعث درد و تورم در این قسمت از بدن شوند.
ما در این مقاله تلاش می‌کنیم به سوالاتی قبیل ” پیچ خوردگی مچ پا چگونه اتفاق می‌افتد؟ علائم آن چیست؟ و پیچ خوردگی مچ پا چگونه درمان میشود؟ ” پاسخ مناسب و دقیق دهیم.
پیچ خوردگی مچ پا چگونه اتفاق می‌افتد؟
پیچ خوردگی مچ پا از جمله آسیب‌های مچ پا است و زمانی اتفاق می‌افتد که مچ پا مجبور شود در اثر فشار وارد شده از موقعیت طبیعی خود خارج شود که ممکن است سبب کشیدگی یا حتی در موارد جدی‌تر پارگی رباط‌های این قسمت از پا شود. دلایل پیچ خوردگی مچ پا ممکن است هر کدام از موارد زیر باشد:
- افتادن و وارد شدن فشار به مچ پا و آسیب‌دیدگی آن
- چرخش بد مچ پا
- راه رفتن و فعالیت روی سطحی که هموار نیست
- فرد دیگری روی پای شما در حین انجام فعالیتی مانند ورزش فشار وارد کند.
در موارد زیر احتمال رخ دادن پیچ خوردگی مچ پا بیشتر است:
هنگام انجام فعالیت ورزشی:
پیچ خوردگی مچ پا در ورزش‌هایی که نیاز به پریدن و چرخش فراوان دارند مانند فوتبال، بستکبال و تنیس بسیار شایع است و ورزشکاران باید حرکات ورزشی که فشار به مچ پا وارد میکند را با دقت و آمادگی بیشتری انجام دهند.
سطوح که هموار نیستند:
راه رفتن و دویدن روی سطوحی که صاف نیستند، فرد را در معرض پیچ خوردگی مچ پا قرار میدهد.
داشتن سابقه پیچ خوردگی قبلی مچ پا:
در صورتی که در گذشته سابقه ی رگ‌به‌رگ شدن یا پیچ خوردگی مچ پا داشته‌اید، احتمال تجربه مجدد آن با ساده ترین اتفاق بالاست.
آمادگی جسمانی پایین و ضعف بدنی:
آمادگی پایین و ضعف در قسمت مچ پا، و عدم انعطاف‌پذیری کافی آن خطر پیچ خوردگی را به ویژه در ورزشکاران افزایش میدهد.
پوشیدن کفشی که مناسب پای شما نسیت:
کفشهایی که برای سایز پای شما مناسب نیستند و کفشهای پاشنه بلند مچ پا را در معرض پیچ خوردگی قرار میدهند. در هنگام ورزش نیز برای جلوگیری از خطر حتما باید از کفش مناسب استفاده شود.
علائم پیچ خوردگی مچ پا کدامند؟
بسته به میزان آسیب دیدگی مچ پا پس از پیچ خوردگی، علائم آن متفاوت خواهد بود. این علائم ممکن است در فرد آسیب دیده ظاهر شوند:
- احساس ترکیدن یا شنیده شدن صدا هنگام آسیب دیدگی
- درد، به ویژه هنگامی که با تمام وزن خود روی پای آسیب دیده می‌ایستید.
- حساسیت هنگام لمس مچ پای آسیب دیده
- تورم
- کبودی
- ناتوانی در حرکت و محدودتر شدن آن
- احساس حرکت در استخوان ومفاصل مچ پای آسیب دیده
پیچ خوردگی مچ پا چگونه درمان میشود؟
برای اینکه بدانیم پیچ خوردگی مچ پا چگونه درمان میشود، باید میزان آسیب دیدگی مچ پا سنجیده شود. در صورت خفیف بودن میزان آسیب دیدگی نکاتی که در ادامه بیان می‌کنیم را رعایت کنید:
در هنگام تلاش برای بهبود پیچ خوردگی، اولین هدف کاهش میزان درد و تورم و جلوگیری از تشدید آسیب است. برای این کار میتوان پروتکل RICE (Rest, ICE, COMPRESSION, ELEVATION) که به معنای استراحت، یخ، فشرده سازی و نگه داشتن محل آسیب دیده در ارتفاع بالا است را رعایت کرد. اگر درد و تورم دارید در ۲۴ تا ۴۸ ساعت ابتدایی تا حد امکان، به مچ پای خود استراحت کنید.
برای کاهش درد و تورم کیسه یخ را سه بار در روز هر بار به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی مچ پا قرار دهید( کیسه ی یخ را مستیقما روی محل آسیب دیده قرار ندهید و ابتدا آن را با حوله یا پارچه بپوشانید تا از یخ زدگی پوست و مچ پا جلوگیری شود). همچنین برای کاهش میزان تورم مچ پا را با بانداژ کشی یا بریس ببندید ولی از وارد کرده فشار بیش از حد خودداری کنید. هنگامی که نشسته‌اید یا دراز کشیده‌اید مچ آسیب‌دیده را تا حد راحتی بالا نگه دارید( در صورت امکان تا ارتفاع باسن). برای این کار می‌توانید بالشتی زیر مچ پا قرار دهید. در ۲۴ ساعت اول از انجام هر کاری که ممکن است باعث تشدید تورم شود مانند دوش آب گرم، کیسه آب گرم یا مالش مچ خودداری کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر آسیب دیدگی جدی باشد و درد و تورم شدید و در مچ پا احساس کنید و یا مچ پای شما بی‌حس شده باشد، باید به پزشک ارتوپد مراجعه کنید. پزشک مچ پا را معاینه خواهد کرد تا میزان آسیب دیدگی و درصد جدیت آن و نوع پیچ خوردگی را تشخیص دهد. معمولا برای تشخیص آسیب‌های مچ پا از عکسبرداری اشعه ایکس استفاده نمی‌شود زیرا مشکلات رباطی منشا این نوع آسیب‌ها هستند و رباط‌ها در این نوع عکسبرداری ظاهر نمی‌شوند. پزشکان برای تشخیص، از مجموعه‌ای از قوانین به نام قوانین قوزک اتاوا بهره می‌برند تا نقاط حساس به درد و لمس و تحمل وزن را شناسایی و درمان کنند. پزشک پس از مشخص نمودن میزان آسیب‌دیدگی روش‌های درمان دارویی و حرکتی را ممکن است بسته به درصد جراحت پیشنهاد دهد.
انجام فعالیت‌های ورزشی مناسب برای تسریع بهبود بسیار موثر هستند. پزشک فیزیوتراپ در این زمینه می‌تواند به شما در انتخاب حرکات مناسب کمک کند. باید انجام دادن حرکات ورزشی را تاجایی ادامه دهید، که دامنه حرکتی مچ پا به حالت عادی بازگردد و درد به طور کامل به پایان برسد. ابتدا حرکات را به صورت نشسته روی زمین و صندلی شروع کنید و پس از بهبودی نسبی به سراغ انجام حرکات در حالت ایستاده بروید. اگر علائم شما پس از دو تا چهار هفته بهبود نیافت با پزشک فیزیوتراپ خود مجدد مشورت کنید. در ادامه به چند نوع از تمرین‌هایی که میتوان در هنگام آسیب دیدگی انجام داد اشاره می‌کنیم:
- پاشنه پای آسیب‌دیده را روی زمین قرار دهید، انگشتان پای خود تا حد توان به سمت بدن خود بکشید و رها کنید. سپس انگشتان خود را تا حد امکان از خود دور کرده و رها کنید.
- پاشنه پای آسیب‌دیده را روی زمین قرار دهید، سعی کنید تمام حروف بزرگ انگلیسی را با شست پای خود، تا حد امکان بزرگ، بنویسید.
- یک نوار کشی را به پای خود حلقه کنید و طرف دیگر نوار را در دست خود نگه دارید، سپس پا را به طرف دور از خود بکشید. در مرحله ی بعد طرفی از بند را به پایه میز یا صندلی ببندید و طرف دیگر آن را به پای خود حلقه کنید و پا را به آرامی به طرف خود بکشید. برای هر کدام ۳۰ ثانیه زمان بگذارید.
پس از انجام حرکات برای چند دقیقه، به خود استراحت دهید و از وارد کردن فشار بیش از حد به مچ پا خودداری کنید.
درمان پیچ خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی
راه‌های پیشگیری از پیچ خوردگی مچ پا چیست؟
برای پیشگیری از پیچ خوردگی مچ پا باید نکات زیر را رعایت کنید:
- قبل از شروع ورزش، فرایند گرم‌کردن را انجام دهید.
- هنگام راه رفتن یا دویدن روی سطوحی که هموار نیستند مراقبت کنید.
- از کفش مناسب استفاده کنید.
- آمادگی جسمانی و انعطاف‌پذیری بدن خود را افزایش دهید.
- در شرکت در فعالیت‌هایی که توانایی آن را ندارید، خودداری کنید.
سخن پایانی
ما در این مقاله تلاش کردیم به سوالاتی نظیر پیچ خوردگی مچ پا چگونه اتفاق می‌افتد؟ علائم آن چیست؟ پیچ خوردگی مچ پا چگونه درمان میشود؟ و… پاسخ دهیم. پیچ خوردگی مچ پا عارضه‌ای است که ممکن است خفیف یا جدی باشد. در صورت رخ دادن آن به پزشک مراجعه کنید و بسته به میزان آسیب، پروسه درمان را پیگیری کنید.